ΠΟΛΛΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ, ΜΙΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ!

Του Χαράλαμπου Κόκκινου // *

Με αφορμή τον τίτλο του προγράμματος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» που ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2020 και συνεχίζεται.

Εργασία, ξεκούραση και ελεύθερος χρόνος, ύπνος και πάλι από την αρχή. Για λίγο, αλίμονο, για ένα σύντομο χρονικό διάστημα που μόλις και ξεπερνά την μια εβδομάδα, έχεις ξεγράψει το πρώτο συστατικό αυτής της σειράς και προχωράς ακάθεκτος, κρατώντας μόνο τα υπόλοιπα στοιχεία. Αυτό είναι ένα μέρος της δικιάς σου κουλτούρας που όμως προσπαθείς να διατηρείς, έστω και με πρόφαση μια αδήριτη συνθήκη ζωής.

Στο σώμα αλλά και στο μυαλό σου είναι τώρα εγκατεστημένη μια μικρή ή και λίγο μεγαλύτερη βαρεμάρα. Ποιος άλλος ή άλλη δεν θα αισθανόταν περίπου έτσι μετά από κάμποσες ώρες λήθαργου συνοδευόμενου από απόλυτη χαλάρωση και, έτσι κι αλλιώς, ανούσια τηλεθέαση. Οι παρενέργειες ή οι παράπλευρες απώλειες, ποιος άραγε ξέρει, των λίγων ημερών διακοπών στο σπίτι σου. Το διατυπώνεις στο μυαλό σου έτσι όπως σου έρχεται, χωρίς την παραμικρή επεξεργασία. Γιατί να προσέξεις, άλλωστε; Να μια ακόμη πολιτισμική συνήθεια για την οποία δεν χρειάζεται να απολογηθείς, δεν επηρεάζει κανέναν και καμία ούτε δημιουργεί υποχρεώσεις και καθήκοντα πουθενά.

Συνεχίζεις, απτόητος στο πλαίσιο της ίδιας κουλτούρας. Εκείνη η ώρα έχει έρθει, και τίποτα δεν πρέπει να σε κάνει να αλλάξεις γνώμη. Τηρείς απαρέγκλιτα ένα πρόγραμμα που δεν έχεις εκ των προτέρων σχεδιάσει. Σηκώνεσαι από τον καναπέ. Σέρνεις τα πόδια σου ανεπαίσθητα. Αλλάζεις δωμάτιο. Η υλοποίηση του πλάνου είναι σε εξέλιξη. Σιγουρεύεσαι ότι έχεις φορέσει αθλητικά παπούτσια. Μαζεύεις τα κλειδιά και φροντίζεις να υπάρχουν λίγα ευρώ στην δεξιά, κάτω τσέπη της φόρμας σου. Είσαι τώρα πρόσωπο με πρόσωπο με την βαριά ξύλινη πόρτα. Την ανοίγεις και περνάς έξω. Προτιμάς τις σκάλες από το θάλαμο του ασανσέρ. Στην έξοδο συναντάς την μοναχική ηλικιωμένη του πέμπτου που σε πιάνει γλυκά από το μπράτσο. Την χαιρετάς εγκάρδια και προχωράς.

Δεν υπάρχει κάτι που πρέπει να κάνεις ενώ οτιδήποτε καινούργιο που ζητάει την προσοχή σου είναι ευπρόσδεκτο αρκεί να πληροί τις δικές σου προδιαγραφές. Περπατάς αργά και στα σίγουρα. Για αρχή διασχίζεις το σχεδόν έρημο, ας όψεται η μέρα, άλσος. Περνάς από το τραπέζι του πινγκ πονγκ. Εκεί, ναι, έχει κόσμο. Κοντοστέκεσαι. Ο μελαψός παίκτης που για πρώτη φορά βλέπεις, καλώς ήρθε σκέφτεσαι αυθόρμητα, επιχειρεί ένα δυνατό καρφί αλλά παίρνει την απάντηση που ενδεχομένως και να του αξίζει. Η άμυνα είναι η καλύτερη επίθεση. Στο παγκάκι, είναι ο χώρος αναμονής για τους επόμενους, επίδοξους παίκτες και παίκτριες, βρίσκεται και ο μικρός Τσεν που είναι συμμαθητής του δικού σου Οδυσσέα. Τσεκάρεται μαζί λίγες χαρακτηριστικές κινήσεις από την τέχνη που εσχάτως προσπαθείς να καταλάβεις και τον ευχαριστείς αποχαιρετώντας τον, προσωρινά, με το κλασικό «χάι φάιβ».

Εγκαταλείπεις, φεύγεις. Απομακρύνεσαι από την περίσσεια πρασίνου. Καθώς κατηφορίζεις έναν από τους πιο κεντρικούς δρόμους της περιοχής σου, που καταλήγει στο μετρό, πέφτεις σε έναν καυγά. Μια εκ πρώτης όψεως καλοβαλμένη κυρία τσακώνεται με έναν μεσήλικα. Σκέφτεσαι να μπεις, αυτό που λένε, στη μέση αλλά μετά από μερικά δευτερόλεπτα συνειδητοποιείς ότι θα πρέπει να σεβαστείς το ζευγάρι που ανταγωνίζεται στις βρισιές χωρίς να καταλαβαίνεις αυτά που ξεστομίζονται σε, υποθέτεις χωρίς να είσαι σίγουρος, περισσότερες από δύο ομιλούσες γλώσσες. Ο τσακωμός συνεχίζει, ευτυχώς, χωρίς βίαιες πράξεις όπως σιγουρεύεσαι πριν αλλάξεις οπτικό πεδίο.

Η κοιλιά σου γουργουρίζει. Δεν είσαι μακριά από το σαντουιτσάδικο του Ληρ. Το παν είναι η απόλαυση και είναι μία και μοναδική, εδώ. Αυτό είναι το μότο που ο ίδιος, πέρα από το να μη κουράζεται να διαλαλεί, έχει φροντίσει να φιγουράρει και σε μια απαράμιλλης τέχνης και τεχνικής αυτοσχέδια τάβλα, κρεμασμένη πάνω από την μικρή κουζίνα που δεν σταματάει να ετοιμάζει τα εύγεστα εδέσματα για όλους τους πελάτες και για όλες τις πελάτισσές του. Παραγγέλνεις στα σίγουρα. Ανοίγεις και ένα κουτί από εκείνη την τσέχικη μπύρα που σε ξεδιψάει για τα καλά. Όπως άλλωστε το κάνουν τόσες και τόσες άλλες από διαφορετικές χώρες, κλίματα και ξεχωριστές πολιτισμικές αναφορές. Απολαμβάνεις τις στιγμές αλλά κάποτε πρέπει να παραχωρήσεις αυτή τη θέση. Είναι θέμα κουλτούρας. Ο χώρος είναι υπερβολικά μικρός και η σειρά έξω μεγαλώνει. Πληρώνεις και αποφασίζεις να φύγεις. Διάλειμμα, τέλος.

Τώρα έχεις ανοίξει το περπάτημα. Ο ρυθμός έχει αλλάξει μα ο στόχος παραμένει ο ίδιος. Κάπως έτσι δεν γίνεται και σε όλους τους πολιτισμούς, σκέφτεσαι και χαμογελάς για αυτή σου την τόσο γενικόλογη διαπίστωση. Αυτοπεριορίζεσαι μπας και το σώσεις, αυτό για τους πολιτισμούς. Τουλάχιστον, προσθέτεις, σε αυτούς που γνωρίζεις και οι οποίοι τείνουν σε κάτι ενιαίο όχι απαραίτητα με τα ίδια εξωτερικά χαρακτηριστικά. Τι να είναι αυτό; Ίσως, αναρωτιέσαι, η μια και μοναδική κουλτούρα. Σταματάς έναν ακόμη κουραστικό προβληματισμό και παρατηρείς μια ωραία κοπέλα που έρχεται, φτάνει δίπλα σου αλλά για κακή σου τύχη σε προσπερνά δίχως να ρίξει την παραμικρή ματιά προς το μέρος σου. Ας είναι.

Πολλά και διαφορετικά γούστα. Ευτυχώς. Πολλές διαφορετικές ερμηνείες. Πολλές παλιές και καινούργιες συνθήκες, σταθερές, μεταβλητές υπό διαπραγμάτευση. Πολλές αστοχίες και επιτυχίες, πολλές προσπάθειες και πολλές απόπειρες. Πολλοί τρόποι να επιβιώσεις. Πολλά πράγματα που ξέρεις και άλλα τόσα, σίγουρα περισσότερα, που δεν μπορείς να καταλάβεις. Πολλοί Πολιτισμοί.

Μια καρδιά, δυστυχώς μόνο μία, που χτυπάει για μια ψυχή. Μία μεγάλη, ατελής σφαίρα, μια ζωή. Μια αγάπη μα κι ένας έρωτας, ένα κλάμα για να δείξεις πως πονάς. Μία εικοσιτετράωρη καθημερινότητα, μια πρώτη έγνοια, η ίδια ανάγκη για ανάσα. Ο ίδιος, ένας ουρανός. Μια φράση μοναδική, που αδυνατείς να γράψεις όσο κι αν την σκέφτεσαι. Μία Κουλτούρα.

* Ο Χαράλαμπος Κόκκινος είναι μηχανικός. Το τελευταίο του βιβλίο είναι η συλλογή διηγημάτων Τετρακόσια μέτρα (εκδόσεις Ελκυστής, 2023).

Πηγή: https://www.fractalart.gr