ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΑΤΑΙ: Η ΕΟΡΤΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ!

 

π. Μιχαήλ Ψαρομμάτης

Όσο πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, η ατμόσφαιρα βαραίνει. Το βλέπουμε στους δρόμους, στα μαγαζιά, στον ρυθμό της καθημερινότητας. Βιασύνη, θόρυβος, ένα άγχος να προλάβουμε τα πάντα. Κι όμως, μόλις περάσουμε το κατώφλι της εκκλησίας, κάτι αλλάζει. Ο θόρυβος χαμηλώνει, ο χρόνος επιβραδύνει, και η ψυχή ανασαίνει. Γιατί εδώ η ζωή φωτίζεται αλλιώς. Και αυτή η αντίθεση φανερώνει την αλήθεια μας. Δεν είναι μόνο ότι τρέχουμε· είναι ότι, χωρίς να το καταλάβουμε, μετακινούμε το κέντρο της ζωής από την καρδιά στο έξω, ώσπου να ζούμε σαν να είναι η καρδιά περιττή. Κι όμως, όπως λέει ο Χριστός, «ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν».

Ο κόσμος μας δεν στερείται αγαθών, γνώσης ή δυνατοτήτων. Κι όμως παραμένει ανήσυχος. Παρά την πρόοδο, πολλοί δεν νιώθουν ασφαλείς ούτε χορτάτοι. Εύκολα πέφτουμε στην αυταπάτη της αυτάρκειας, σαν να μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα. Κι εκεί, μέσα στην ταχύτητα, γεννιέται μια παράξενη φτώχεια. Χάνουμε τον σωστό τρόπο να στεκόμαστε απέναντι στην κτίση, απέναντι στον συνάνθρωπο και απέναντι στον Θεό. Όταν διαστρέφεται η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, διαλύονται και όλες οι άλλες σχέσεις.

Ο κόσμος έγινε μια μεγάλη γειτονιά, κι όμως πολλές φορές μοιάζουμε με ένα πλήθος που και υποφέρει και πληγώνει. Ακόμη και σε χώρες αφθονίας αυξάνεται η αγωνία, η εσωτερική ταραχή, μια σιωπηλή θλίψη που δεν βρίσκει εύκολα λόγια. Γι’ αυτό η καταναλωτικότητα δεν είναι απλώς οικονομικό ζήτημα. Γίνεται συνήθεια της καρδιάς. Αναζητούμε προς τα έξω ανακούφιση και νόημα, αλλά το κενό επιστρέφει. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Χριστός προειδοποιεί πως η ζωή δεν βρίσκεται στην αφθονία των υπαρχόντων, αλλά εκεί όπου βρίσκεται ο θησαυρός της καρδιάς.

Τον Δεκέμβριο αυτή η κατάσταση δεν κρύβεται. Φανερώνεται. Αγοράζουμε, γεμίζουμε τον χρόνο μας με εικόνες και ήχους, και όμως μένουμε ανικανοποίητοι. Δεν χρειάζεται ειρωνεία γι’ αυτό. Χρειάζεται θεραπεία. Και δεν γράφονται αυτά για να ντροπιάσουν κανέναν. Πολλοί είμαστε κουρασμένοι, κουβαλώντας βάρη που οι άλλοι δεν βλέπουν. Η Εκκλησία μιλά έτσι μόνο για να γιατρέψει την καρδιά, όχι για να την κατηγορήσει. Είναι πνευματικό ιατρείο, όχι δικαστήριο.

Η Εκκλησία δεν προσεγγίζει τον άνθρωπο θεωρητικά, αλλά βιωματικά. Γνωρίζει ότι ο άνθρωπος μπορεί να είναι περικυκλωμένος από καλά πράγματα και όμως να παραμένει ταραγμένος, γιατί το βαθύτερο τραύμα είναι η ρήξη της κοινωνίας που έφερε η αμαρτία. Όταν η σχέση μας με την κτίση γίνεται κτητική, με τους ανθρώπους πιεσμένη, και με τον Θεό μακρινή, τότε ούτε η αφθονία μας χορταίνει ούτε η διασκέδαση μας ειρηνεύει. Και γι’ αυτό η απάντηση της Εκκλησίας δεν είναι ηθική ούτε ψυχολογική. Είναι ο ίδιος ο Χριστός.

Στην Εκκλησία η εορτή δεν είναι απλή επέτειος. Είναι μυσταγωγική συμμετοχή στο έργο του Θεού. Τα Χριστούγεννα είναι η Ενανθρώπηση. Ο αιώνιος Λόγος γίνεται άνθρωπος για να θεραπεύσει την ανθρώπινη φύση, να την αγιάσει και να την οδηγήσει στη θέωση. Γι’ αυτό οι ύμνοι επιμένουν στο «σήμερα». Η Γέννηση δεν ανήκει στο παρελθόν. Αγγίζει τον άνθρωπο τώρα.

Γι’ αυτό ψάλλουμε «Χριστός γεννάται», όχι ως ανάμνηση του παρελθόντος, αλλά ως γεγονός που συνεχίζεται. Η αγκαλιά του Θεού που άνοιξε στη Βηθλεέμ παραμένει ανοιχτή. Τα Χριστούγεννα δεν είναι εποχικό συναίσθημα. Είναι η αρχή της αναγέννησής μας, η αρχή μιας ζωής καινής.

Η αποστολικότητα της Εκκλησίας γεννιέται από τη Γέννηση του Χριστού. Γιατί ο ίδιος ο Θεός είναι ιεραπόστολος. Ο Πατέρας έστειλε τον Υιό από τον Ουρανό στη γη, για να οδηγήσει τον άνθρωπο πάλι στον Ουρανό. Και αυτό που κάνει η Εκκλησία δεν είναι τίποτε άλλο παρά να συνεχίζει αυτή την κίνηση αγάπης του Θεού μέσα στην ιστορία. Παραλαμβάνει αυτή την παρακαταθήκη και τη μεταφέρει από γενιά σε γενιά.

Έτσι γεννήθηκε η Εκκλησία. Με Ιεραποστολή. Όταν οι Απόστολοι άφησαν τον τόπο τους και πορεύτηκαν σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο, όχι για να μεταδώσουν μια ιδεολογία, αλλά για να μαρτυρήσουν ένα γεγονός: ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος, ότι ο θάνατος νικήθηκε και ότι η ζωή μπορεί να ξαναβρεί το νόημά της. Και με τη ζωή τους μας έδειξαν όχι μόνο τι να πιστεύουμε, αλλά πώς να υπάρχουμε ως Εκκλησία.

Σήμερα ζούμε σε μια εποχή ταχύτητας, τεχνολογίας και επικοινωνίας. Φτάνουμε στο διάστημα και ξεπερνάμε τα όρια του ηλιακού μας συστήματος. Και όμως, δεν επιτρέπεται να μην μπορούμε να φτάσουμε στον πιο απομακρυσμένο άνθρωπο αυτού του πλανήτη για να του πούμε ότι υπάρχει ελπίδα. Ότι ο Χριστός ανέστη. Ότι υπάρχει ζωή πέρα από τον θάνατο και τη φθορά.

Γιατί αυτό είναι το Ευαγγέλιο. Όχι μια ηθική βελτίωση, αλλά η δυνατότητα να αναστηθεί η ψυχή. Να πάψει να ζει μέσα στον τάφο της καθημερινής απόγνωσης και να ζήσει στη Βασιλεία του Θεού. Γι’ αυτό πλαστήκαμε. Ο Θεός μάς χάρισε ψυχή για να κοινωνεί μαζί Του και να ζει αιώνια μέσα στη χάρη Του.

Αυτό πηγαίνει να πει Ιεραποστολή. Δεν πηγαίνει απλώς να χτίσει κτίρια ούτε μόνο να μοιράσει τρόφιμα, ρούχα ή σχολικά είδη. Αυτά είναι αναγκαία, αλλά είναι μέσα, όχι ο σκοπός. Ο σκοπός είναι να ελευθερωθεί ο άνθρωπος από το βάρος της καθημερινής ανάγκης, ώστε ελεύθερος πλέον να μπορέσει να σηκώσει την καρδιά του προς τον Θεό και να πει «ευχαριστώ».

Αυτό το βλέπουμε καθαρά στα νησιά του Ειρηνικού. Άνθρωποι φτωχοί υλικά, αλλά πλούσιοι σε χαρά. Όταν λυθεί το άγχος του φαγητού της ημέρας, όλα τα άλλα μικραίνουν και η χαρά αναβλύζει. Η Εκκλησία δεν πηγαίνει εκεί για να στερήσει αυτή τη χαρά ούτε για να επιβάλει έναν δυτικό τρόπο ζωής. Πηγαίνει για να αποκαλύψει την πηγή της 

Και πηγαίνει επίσης για να τους μάθει την ευχαριστία. Όχι ως λέξη, αλλά ως τρόπο υπάρξεως. Γιατί η Ευχαριστία είναι το κέντρο της ζωής της Εκκλησίας. Είναι το μυστήριο στο οποίο ο άνθρωπος λέει «ευχαριστώ» και λαμβάνει τον ίδιο τον Χριστό. Εκεί φανερώνεται ότι η πηγή της χαράς είναι ο Χριστός και ότι ο αποδέκτης της ευχαριστίας μας είναι πάλι ο Χριστός.

Τα βιβλικά αναγνώσματα που η Εκκλησία προβάλλει πριν από την εορτή των Χριστουγέννων μας οδηγούν σταδιακά στο μυστήριο της Ενανθρωπήσεως. Ο Αβραάμ παρουσιάζεται ως άνθρωπος που έμαθε να ζει όχι από ό,τι κατείχε, αλλά από ό,τι του είχε υποσχεθεί ο Θεός. Ζει ως παροικών, χωρίς να θεμελιώνει την ασφάλειά του σε τόπο, σε πλούτο ή σε βεβαιότητες αυτού του κόσμου. Η ζωή του γίνεται εικόνα πίστεως, όχι ως ιδέας, αλλά ως τρόπου υπάρξεως. Η πίστη δίνει υπόσταση σε ό,τι ακόμη δεν φαίνεται. Γι’ αυτό και η ζωή δεν βρίσκεται στην αφθονία των υπαρχόντων, αλλά εκεί όπου βρίσκεται ο θησαυρός της καρδιάς.

Ας μην αφήσουμε, λοιπόν, τα Χριστούγεννα να χαθούν μέσα στη βιασύνη, τον θόρυβο και την εξάντληση. Ας τολμήσουμε μια επιστροφή πιο ήσυχη και πιο αληθινή. Επιστροφή στην εκκλησία, όχι ως υποχρέωση, αλλά ως τόπο αναπαύσεως της ψυχής. Επιστροφή στη νηστεία, όχι ως κατόρθωμα, αλλά ως άσκηση ελευθερίας. Επιστροφή στην προσευχή, όχι ως λόγια πολλά, αλλά ως στάση καρδιάς. Και επιστροφή στη Θεία Λειτουργία, όπου ο χρόνος του κόσμου συναντά τον χρόνο του Θεού. Όχι για να «τα καταφέρουμε», αλλά για να συναντήσουμε Αυτόν που γεννιέται για μας και να επιτρέψουμε στη ζωή μας να φωτιστεί από την παρουσία Του.

Γιατί στη Βηθλεέμ δεν γεννιέται μια ιδέα ούτε μια ατμόσφαιρα. Γεννιέται ο ίδιος ο Χριστός. Και όταν Του δίνουμε χώρο, ακόμη κι αν είναι ταπεινός σαν σπήλαιο, τότε ο κόσμος γίνεται τόπος συνάντησης με τον Θεό. Εκεί βρίσκεται η χαρά που δεν κατασκευάζεται, η ειρήνη που δεν εξαντλείται, και η ζωή που δεν τελειώνει.

Πηγή: https://www.pemptousia.gr