Του Στέλιου Αρτεμάκη*
Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η Ρωσία δεν έσωσε ποτέ την Ελλάδα (ή το Ελληνορθόδοξο έθνος). Στην πραγματικότητα, όποτε έβαλε το χεράκι της η ιστορία τελείωσε με πολύ αίμα και δάκρυα. Δικό μας αίμα, δικά μας δάκρυα. Το αφήγημα είναι το ίδιο από την εποχή των Ορλοφικών.
Πηγή: news247.gr
Οι Ρώσοι έχουν ένα θλιβερό ρεκόρ τρόμου, αίματος και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γι’ αυτό θα ήταν καλύτερο να ψάξουμε για σύμμαχους αλλού
Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η Ρωσία δεν έσωσε ποτέ την Ελλάδα (ή το Ελληνορθόδοξο έθνος). Στην πραγματικότητα, όποτε έβαλε το χεράκι της η ιστορία τελείωσε με πολύ αίμα και δάκρυα. Δικό μας αίμα, δικά μας δάκρυα. Το αφήγημα είναι το ίδιο από την εποχή των Ορλοφικών.
Η Αικατερίνη Β’, που μόλις έχει πατήσει πόδι μετά από μια μακρά περίοδο πολιτικής αστάθειας, ψάχνει στόλο και λιμάνια στη Μεσόγειο και έναν σύμμαχο για να κρατήσει υπό έλεγχο την Οθωμανική αυτοκρατορία.
Ο προφανής δρόμος είναι η υποστήριξη εθνικών κινημάτων στα Βαλκάνια. Οι υποψιασμένοι Μανιάτες δέχονται μόνο αν η ρωσική δύναμη είναι κάτω από 10 χιλιάδες στρατιώτες. Ξέρουν ότι η Αικατερίνη μπορεί να έχει άλλα στο μυαλό της.
Με τη λήξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου, οι Ρώσοι αποσύρουν τους τέσσερις χιλιάδες στρατιώτες του και ακολουθεί μια δεκαετία σφαγών στην Πελοπόννησο.
*Περισσότερη ιστορική τεκμηρίωση στο τέλος του κειμένου, εδώ μερικά λιγότερο συζητημένα παραδείγματα.
Οι Κρήτες επαναστάτες βομβαρδίζονται στα Χανιά από Ρωσικό πλοίο στις αρχές του 20ου αιώνα. Στη Μικρασιατική εκστρατεία οι Μπολσεβίκοι (και οι Γάλλοι) υπογράφουν σύμφωνο και εξοπλίζουν τον Κεμάλ Ατατούρκ. Τη δεκαετία του 1930, ο Στάλιν διαλύει τις ακμάζουσες (υπό τον Λένιν) Ελληνικές κοινότητες της Ρωσίας και τις εκτοπίζει στις κεντρικές δημοκρατίες.
Για να το ανοίξω και λίγο, οι S-300 που αγόρασαν οι Κύπριοι κατέληξαν κάπου στην Κρήτη, ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη δεν έγινε ποτέ, οι Ρώσοι, που τόσο αγαπήσαμε την προηγούμενη δεκαετία, δεν μας προστάτευσαν από το στρατηγό άνεμο και τα δύο δισεκατομμύρια που ζήτησε ο Αναστασιάδης δεν δόθηκαν ποτέ.
Ναι, στη διπλωματία δεν υπάρχουν φίλοι και εχθροί. Υπάρχουν έθνη με πληθυσμιακές συγγένειες, υπάρχουν κράτη τα οποία έχουν παραδοσιακά καλές σχέσεις μεταξύ τους, και οι Ρώσοι, για μας, δεν ανήκουν σε καμία κατηγορία.
Οι εθνικές συμπάθειες (όπως και οι εθνικές αντιπάθειες) είναι κάτι μεταξύ αστείου και πολύ αστείου.
Μεταξύ μας τώρα, εμείς οι ίδιοι λέμε τους Άγγλους μεθύστακες, τους Γερμανούς Ναζί, τις Ρωσίδες πόρνες. Την ίδια στιγμή πληρώνουμε τα ακριβά δίδακτρα των Αγγλικών πανεπιστήμιων, φεύγουμε μετανάστες στην Γερμανία και φωνάζουμε τα αδέρφια μας του Ρώσους χριστιανούς να κάνουν διακοπές στη χώρα.
Αν, όμως, ξεπεράσουμε τις εθνικές μας αντιφάσεις, ίσως καταλάβουμε ότι τα τελευταία 300 χρόνια οι μοναδικοί μας σύμμαχοι είναι στη Δύση και κυρίως στην Ευρώπη.
Εξού και το δικό μου πρόβλημα με τη Ρωσία, συγκεκριμένα, είναι θέμα πολιτισμού.
Οι Ρώσοι έχουν μια βαθιά αντιδημοκρατική παράδοση που πάει πίσω αιώνες και την ακολουθούν σε κάθε δυνατή ευκαιρία. Ίσως να είναι οι ευαίσθητοι ξανθομάληδες που παίζουν μπαλαλάικα, αλλά η Ρωσία έχει ένα τρομακτικά αρνητικό ρεκόρ στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Είναι και αυτό θέμα ιστορίας.
Από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου, οι βασιλιάδες τους ποτέ δεν παρέδωσαν την εξουσία εγκαίρως. Ανατράπηκαν από άλλους μονάρχες και βρέθηκαν δεκάχρονοι πρίγκιπες με διανοητικά προβλήματα στο θρόνο. Οι μονάρχες ανατράπηκαν από οραματιστές που τελικά παραγκωνίστηκαν από αιμοσταγείς δικτάτορες, που τελικά ανατράπηκαν από τα ίδια τους τα αδιέξοδα.
Η περίοδος Στάλιν, πέρα από εποχή μεγάλης εκβιομηχάνισης, είναι εποχή με παρανοϊκά οικιστικά σχέδια, μαζικές εκτοπίσεις πληθυσμών, μαζικές διώξεις, καταναγκαστικά έργα, ισοπέδωση των τεχνών, καταπίεσης των καλλιτεχνών και των ελεύθερων φωνών και σκέτων φόνων.
Την εποχή που ήταν της μόδας οι θεωρίες περί λευκής σελίδας, του σοφού σχεδιασμού, οι Σοβιετικοί χτύπησαν τζάκποτ. Η μαζική καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρήθηκε αναγκαία για τη δημιουργία μια διαφορετικής Ρωσίας. Δεν θέλω να μιλήσω για κοινωνία μυρμηγκιών αλλά δεν πήραν και το Νόμπελ Ειρήνης.
Οι περίοδοι τρόμου και αίματος στη Ρωσία δεν έχουν να κάνουν ούτε με τον Κομμουνισμό, ούτε με τους διανοητικά καθυστερημένους μονάρχες. Κρατικός τρόμος υπήρχε και την εποχή της Αικατερίνης Β’, του Λένιν, του Στάλιν, του Γέλτσιν, του Πούτιν.
Το αίμα στη Ρωσία είναι θέμα παράδοσης σε “μεγάλους” ηγέτες.
Στο τελευταίο επεισόδιο της σειράς, μετά την Πτώση του Τείχους, τυχάρπαστοι ολιγάρχες ανέτρεψαν μέθυσο εκλεγμένο ολιγάρχη και τελικά ανατράπηκαν από έναν πανέξυπνο αλλά εξίσου συγκεντρωτικό ηγέτη.
Αυτός ο ηγέτης αρνείται να παραδώσει την εξουσία γιατί φοβάται για τον εαυτό του. Και όταν τελικά ανατραπεί θα ανατραπεί με αίμα αφού στο ενδιάμεσο θα έχει ισοπεδώσει παραδοσιακές αξίες για το δυτικό κόσμο.
Δεν είναι ούτε θέμα Πούτιν. Είναι θέμα αξιών. Πολιτισμού. Προτύπων. Στη Ρωσία νόμος είναι η αρχή του ενός ανδρός εδώ και αιώνες.
Η δημοκρατία, όμως, δεν πιστεύει στους μεγάλους ηγέτες. Πιστεύει στην ισχυρή δημοκρατία. Πιστεύει στην ελευθερία.
Είναι κάτι που δύσκολα φαίνεται η πρακτική του διάσταση. Την ίδια εποχή με τον τρόμο στη Ρωσία, στην Ευρώπη είχαμε το διαφωτισμό, επανάσταση σε όλα τα επίπεδα από την τεχνολογία, τα δίκτυα, τις επικοινωνίες, τις τέχνες, την πολιτική, την κοινωνία και διαφωτισμό μέρος Β’ στην εποχή του ίντερνετ.
Φυσικά υπήρξαν και πολύ ατυχείς στιγμές όπως οι διώξεις όσων είχαν αριστερά φρονήματα με το πρόσχημα της κομμουνιστικής απειλής, Αλλά δεν είναι θέμα κομμουνισμού - καπιταλισμού, είναι θέμα δημοκρατίας - ολιγαρχίας.
Όταν η “δημοκρατική” δύση, μάλιστα, άρχισε να αντιγράφει αυτά που κορόιδευε, γράφτηκαν οι μαύρες σελίδες της, ο μακαρθισμός, η υποκίνηση στρατιωτικών πραξικοπημάτων, η καταπάτηση δημοκρατικών αρχών.
Αλλά τουλάχιστον υπήρχε ποπ κουλτούρα, αρχιτεκτονική, κινηματογράφος, σύγχρονες εικαστικές τέχνες, κουλτούρες που είναι δύσκολο να περιγράψεις αλλά είναι σημαντικό κομμάτι της πραγματικότητας.
Επειδή δεν μου αρέσουν και τα θεωρητικα, άσε τους Beatles και τους Rolling Stones. Βγάλε έξω και τον Αριστοφάνη, τον Νίτσε και τον Γκαίτε. Δες τη σύγχρονη ζωή, internet, ηλεκτρικές συσκευές, κινητό τηλέφωνο, επιχειρηματική κουλτούρα, διαδίκτυο. Τι έχουν προσφέρει από αυτά οι Ρώσοι στο σύγχρονο πολιτισμό;
Ποιο είναι το δικό τους success story που αποδεικνύει ότι μπορεί να έρθει πρόοδος και με άλλους τρόπους.
Εμείς το έχουμε πληρώσει αυτό σαν έθνος. Η φιλοδυτική χούντα ισοπέδωσε κάθε έννοια πολιτισμού, τέχνης και δημιουργίας γυρίζοντας μας δεκαετίας πίσω στα δημοτικά τραγούδια και το εθνικό κιτς.
H πρώτη γενιά που έκανε πραγματική τέχνη στη μουσική ήταν η γενιά πριν την κρίση. Ούτε η μεταπολίτευση, ούτε οι καλλιτέχνες των 90s αν και εκεί φάνηκαν τα πρώτα δείγματα ότι κάτι αλλάζει.
Και πόσο σημαντική είναι η τέχνη; Κατά τη γνώμη μου όσο και η ελευθερία. Όσο και η δημοκρατία.
Τα ωραία fonts που βλέπουμε στους υπολογιστές, τα ωραία logos που χρησιμοποιούν οι εταιρίες μας, φτιάχνονται από ελεύθερα άτομα που καλλιέργησαν το ενδιαφέρον τους για τα εικαστικά και την τέχνη από μικρή ηλικία, σπούδασαν στο πανεπιστήμιο κάτι σχετικό και δούλεψαν με ζήλο την τέχνη τους.
Φτιάχνονται αντιγράφοντας και εξελίσσοντας προηγούμενα fonts και logos που έφτιαξαν ελεύθερα άτομα. Σίγουρα όχι από γενικούς γραμματείς γραφιστικής, ούτε κατά παραγγελία υπουργών που ελέγχουν ισχυροί πρόεδροι.
Τα έργα τέχνης των άλλων τα είδαμε, δημιουργήματα εντελώς εκτός τόπου και χρόνου και ανθρώπινης πραγματικότητας που σήμερα έχουν καλτ και όχι πραγματική αξία. Κάτι σαν τις βιντεοταινίες του 80.
Το αγαπάμε το trabant, θέλω να πω, αλλά γιατί ήταν ένα cult κουτί όχι γιατί είχε τη σχεδιαστική ευφυία μιας Lancia Stratos.
Η παράδοση του ισχυρού ηγέτη (που και στη χώρα μας εκπροσωπείτε από συγκεκριμένο χώρο) και τα συμπλέγματα που αυτή φέρει δεν έχει αριστερό ή δεξί χρώμα. Το μόνο χρώμα που έχει είναι του κινδύνου. Τα κόμπλεξ των ηγετών που την εκπροσωπούν θα ισοπεδώσουν τα πάντα.
Αν αυτή τη στιγμή δεν ακολουθήσουμε την κουλτούρα της κοινωνικής δικτύωσης, της προσωπικής τεχνολογίας, θα μείνουμε ένα κομπλεξικό κράτος που πάντα θα αναζητάει κάποιο Ρώσο ισχυρό ηγέτη να τον σώσει. Και στο τέλος θα πουλάμε τσολιάδες και μουσακά το 2525.
Και κάτι ακόμα, επειδή συζητιέται και αυτό για τους πρωθυπουργός που προσπάθησαν πρώτα να βρουν άκρη με τους παραδοσιακούς συμμάχους. Προδοσία δεν είναι όταν προσπαθείς να συνεννοηθείς με τους παραδοσιακούς σου συμμάχους.
Προδοσία είναι όταν στρέφεσαι αλλού και αλλάζεις τις συμμαχίες της χώρας σου.
Απλώς το τονίζω γιατί οι παραδοσιακοί υπέρμαχοι της ελληνορωσικής προσέγγισης, οι υπέρμαχοι των θεωριών περί μεγάλων ηγετών είναι που αποκαλούν όλους τους άλλους προδότες.
Αν το κατάλαβε ο εθνικοσοσιαλιστής Μεταξάς, αυτός με τις εθνικές νεολαίες και τις μάξι φούστες, και είπε το μεγάλο “ΟΧΙ” στους Ναζί (και τους τότε συμμάχους Ρώσους) απορώ γιατί το συζητάμε σήμερα. Γιατί φλέρταρε ο Κώστας Καραμανλής με τους Ρώσους, γιατί φλερτάρει ο Τσίπρας;
Ο Μεταξάς έδειξε ότι οι σύμμαχοι μας είναι πρωτίστως αυτοί που μοιράζονται τον ίδιο πολιτισμό μαζί μας. Το ποιοι είναι οι σύμμαχοι μας είναι θέμα δημοκρατίας, ελευθερίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θέμα του πως γουστάρουμε να ζούμε τη ζωή μας.
Και αν είναι έτσι, δεν θέλω να με σώσει κανένας μεγάλος ηγέτης. Κανένας Ρώσος.
**Έχει και συνέχεια όμως. “Τον Οκτώβριο του 1798, ο Ρωσοτουρκικός στόλος καταλαμβάνει τα Επτάνησα. Το 1804 δολοφονείται στη Ρωσία ο Λάμπρος Κατσώνης σαν αντάλλαγμα για την εύνοια του Σουλτάνου Σελίμ.
Το 1821, ο Παπαφλέσσας και οι οπλαρχηγοί ζητάνε εγγυήσεις για την υποστήριξη της Ρωσίας προτού προχωρήσουν στην κήρυξη της επανάστασης και ο Νικόλαος Β’ διαγράφει τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
Στην καθοριστική ναυμαχία του Ναβαρίνου υπήρξε μια ναυτική παρουσία και μια σχετικά σημαντική παρέμβαση αλλά τα πλοία των Ρώσων τα διοικούσαν οι πιο έμπειροι Βρετανοί ναύαρχοι. Και ήταν στο συμφέρον των Ρώσων η καταστροφή του ισχυρού Οθωμανικού στόλου.
Δεν είναι πολύ μακριά από την αλήθεια να πεις ότι οι Ρώσοι μπήκαν τελευταίοι στο χορό για την πάρτη τους. Τους λες και οπορτουνιστές, δηλαδή.
Αλλά και αλήθεια να μην είναι, πόσους Δεριγνύ, πόσους Κάνινγκ, πόσους Μπάιρον, πόσους Κόδριγκτον έχουμε να θυμόμαστε. Πόσες Ριανκούρ και πόσους Φαβιέρους;
Στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, η Ρωσία έκανε μια παρέμβαση για τη σύναψη ειρήνης και ήταν στο μπλοκ των δυνάμεων που επέβαλλαν οικονομικό έλεγχο και “ιδιωτικοποιήσεις” για να πληρωθούν αποζημιώσεις στους Τούρκους.
Στους Βαλκανικούς και τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ούτε κρύο, ούτε ζέστη. Στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο είναι σύμμαχοι των Ναζί μέχρι την αιφνιδιαστική εισβολή του Χίτλερ.
Σε καμία ιστορική περίσταση, οι Ρώσοι δεν αποδείχτηκαν αδέρφια μας.
* Ο Στέλιος Αρτεμάκης σκέφτεται κατ' ιδίαν και γράφει δημοσίως. Είναι στην 24Media από το 2006, στο Oneman.gr από το 2011 και έχει δημοσιεύσει κείμενα και συνεντεύξεις στο News247.gr, στο Myspace.gr και παλιότερα στο Cosmo.gr. Έχει αρκετά χαρτιά από τα οποία το μεγαλύτερο σε διαστάσεις είναι ένα από το Βιολογικό του Καποδιστριακού.
Ο προφανής δρόμος είναι η υποστήριξη εθνικών κινημάτων στα Βαλκάνια. Οι υποψιασμένοι Μανιάτες δέχονται μόνο αν η ρωσική δύναμη είναι κάτω από 10 χιλιάδες στρατιώτες. Ξέρουν ότι η Αικατερίνη μπορεί να έχει άλλα στο μυαλό της.
Με τη λήξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου, οι Ρώσοι αποσύρουν τους τέσσερις χιλιάδες στρατιώτες του και ακολουθεί μια δεκαετία σφαγών στην Πελοπόννησο.
*Περισσότερη ιστορική τεκμηρίωση στο τέλος του κειμένου, εδώ μερικά λιγότερο συζητημένα παραδείγματα.
Οι Κρήτες επαναστάτες βομβαρδίζονται στα Χανιά από Ρωσικό πλοίο στις αρχές του 20ου αιώνα. Στη Μικρασιατική εκστρατεία οι Μπολσεβίκοι (και οι Γάλλοι) υπογράφουν σύμφωνο και εξοπλίζουν τον Κεμάλ Ατατούρκ. Τη δεκαετία του 1930, ο Στάλιν διαλύει τις ακμάζουσες (υπό τον Λένιν) Ελληνικές κοινότητες της Ρωσίας και τις εκτοπίζει στις κεντρικές δημοκρατίες.
Για να το ανοίξω και λίγο, οι S-300 που αγόρασαν οι Κύπριοι κατέληξαν κάπου στην Κρήτη, ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη δεν έγινε ποτέ, οι Ρώσοι, που τόσο αγαπήσαμε την προηγούμενη δεκαετία, δεν μας προστάτευσαν από το στρατηγό άνεμο και τα δύο δισεκατομμύρια που ζήτησε ο Αναστασιάδης δεν δόθηκαν ποτέ.
Ναι, στη διπλωματία δεν υπάρχουν φίλοι και εχθροί. Υπάρχουν έθνη με πληθυσμιακές συγγένειες, υπάρχουν κράτη τα οποία έχουν παραδοσιακά καλές σχέσεις μεταξύ τους, και οι Ρώσοι, για μας, δεν ανήκουν σε καμία κατηγορία.
Οι εθνικές συμπάθειες (όπως και οι εθνικές αντιπάθειες) είναι κάτι μεταξύ αστείου και πολύ αστείου.
Μεταξύ μας τώρα, εμείς οι ίδιοι λέμε τους Άγγλους μεθύστακες, τους Γερμανούς Ναζί, τις Ρωσίδες πόρνες. Την ίδια στιγμή πληρώνουμε τα ακριβά δίδακτρα των Αγγλικών πανεπιστήμιων, φεύγουμε μετανάστες στην Γερμανία και φωνάζουμε τα αδέρφια μας του Ρώσους χριστιανούς να κάνουν διακοπές στη χώρα.
Αν, όμως, ξεπεράσουμε τις εθνικές μας αντιφάσεις, ίσως καταλάβουμε ότι τα τελευταία 300 χρόνια οι μοναδικοί μας σύμμαχοι είναι στη Δύση και κυρίως στην Ευρώπη.
Εξού και το δικό μου πρόβλημα με τη Ρωσία, συγκεκριμένα, είναι θέμα πολιτισμού.
Οι Ρώσοι έχουν μια βαθιά αντιδημοκρατική παράδοση που πάει πίσω αιώνες και την ακολουθούν σε κάθε δυνατή ευκαιρία. Ίσως να είναι οι ευαίσθητοι ξανθομάληδες που παίζουν μπαλαλάικα, αλλά η Ρωσία έχει ένα τρομακτικά αρνητικό ρεκόρ στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Είναι και αυτό θέμα ιστορίας.
Από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου, οι βασιλιάδες τους ποτέ δεν παρέδωσαν την εξουσία εγκαίρως. Ανατράπηκαν από άλλους μονάρχες και βρέθηκαν δεκάχρονοι πρίγκιπες με διανοητικά προβλήματα στο θρόνο. Οι μονάρχες ανατράπηκαν από οραματιστές που τελικά παραγκωνίστηκαν από αιμοσταγείς δικτάτορες, που τελικά ανατράπηκαν από τα ίδια τους τα αδιέξοδα.
Η περίοδος Στάλιν, πέρα από εποχή μεγάλης εκβιομηχάνισης, είναι εποχή με παρανοϊκά οικιστικά σχέδια, μαζικές εκτοπίσεις πληθυσμών, μαζικές διώξεις, καταναγκαστικά έργα, ισοπέδωση των τεχνών, καταπίεσης των καλλιτεχνών και των ελεύθερων φωνών και σκέτων φόνων.
Την εποχή που ήταν της μόδας οι θεωρίες περί λευκής σελίδας, του σοφού σχεδιασμού, οι Σοβιετικοί χτύπησαν τζάκποτ. Η μαζική καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρήθηκε αναγκαία για τη δημιουργία μια διαφορετικής Ρωσίας. Δεν θέλω να μιλήσω για κοινωνία μυρμηγκιών αλλά δεν πήραν και το Νόμπελ Ειρήνης.
Οι περίοδοι τρόμου και αίματος στη Ρωσία δεν έχουν να κάνουν ούτε με τον Κομμουνισμό, ούτε με τους διανοητικά καθυστερημένους μονάρχες. Κρατικός τρόμος υπήρχε και την εποχή της Αικατερίνης Β’, του Λένιν, του Στάλιν, του Γέλτσιν, του Πούτιν.
Το αίμα στη Ρωσία είναι θέμα παράδοσης σε “μεγάλους” ηγέτες.
Στο τελευταίο επεισόδιο της σειράς, μετά την Πτώση του Τείχους, τυχάρπαστοι ολιγάρχες ανέτρεψαν μέθυσο εκλεγμένο ολιγάρχη και τελικά ανατράπηκαν από έναν πανέξυπνο αλλά εξίσου συγκεντρωτικό ηγέτη.
Αυτός ο ηγέτης αρνείται να παραδώσει την εξουσία γιατί φοβάται για τον εαυτό του. Και όταν τελικά ανατραπεί θα ανατραπεί με αίμα αφού στο ενδιάμεσο θα έχει ισοπεδώσει παραδοσιακές αξίες για το δυτικό κόσμο.
Δεν είναι ούτε θέμα Πούτιν. Είναι θέμα αξιών. Πολιτισμού. Προτύπων. Στη Ρωσία νόμος είναι η αρχή του ενός ανδρός εδώ και αιώνες.
Η δημοκρατία, όμως, δεν πιστεύει στους μεγάλους ηγέτες. Πιστεύει στην ισχυρή δημοκρατία. Πιστεύει στην ελευθερία.
Είναι κάτι που δύσκολα φαίνεται η πρακτική του διάσταση. Την ίδια εποχή με τον τρόμο στη Ρωσία, στην Ευρώπη είχαμε το διαφωτισμό, επανάσταση σε όλα τα επίπεδα από την τεχνολογία, τα δίκτυα, τις επικοινωνίες, τις τέχνες, την πολιτική, την κοινωνία και διαφωτισμό μέρος Β’ στην εποχή του ίντερνετ.
Φυσικά υπήρξαν και πολύ ατυχείς στιγμές όπως οι διώξεις όσων είχαν αριστερά φρονήματα με το πρόσχημα της κομμουνιστικής απειλής, Αλλά δεν είναι θέμα κομμουνισμού - καπιταλισμού, είναι θέμα δημοκρατίας - ολιγαρχίας.
Όταν η “δημοκρατική” δύση, μάλιστα, άρχισε να αντιγράφει αυτά που κορόιδευε, γράφτηκαν οι μαύρες σελίδες της, ο μακαρθισμός, η υποκίνηση στρατιωτικών πραξικοπημάτων, η καταπάτηση δημοκρατικών αρχών.
Αλλά τουλάχιστον υπήρχε ποπ κουλτούρα, αρχιτεκτονική, κινηματογράφος, σύγχρονες εικαστικές τέχνες, κουλτούρες που είναι δύσκολο να περιγράψεις αλλά είναι σημαντικό κομμάτι της πραγματικότητας.
Επειδή δεν μου αρέσουν και τα θεωρητικα, άσε τους Beatles και τους Rolling Stones. Βγάλε έξω και τον Αριστοφάνη, τον Νίτσε και τον Γκαίτε. Δες τη σύγχρονη ζωή, internet, ηλεκτρικές συσκευές, κινητό τηλέφωνο, επιχειρηματική κουλτούρα, διαδίκτυο. Τι έχουν προσφέρει από αυτά οι Ρώσοι στο σύγχρονο πολιτισμό;
Ποιο είναι το δικό τους success story που αποδεικνύει ότι μπορεί να έρθει πρόοδος και με άλλους τρόπους.
Εμείς το έχουμε πληρώσει αυτό σαν έθνος. Η φιλοδυτική χούντα ισοπέδωσε κάθε έννοια πολιτισμού, τέχνης και δημιουργίας γυρίζοντας μας δεκαετίας πίσω στα δημοτικά τραγούδια και το εθνικό κιτς.
H πρώτη γενιά που έκανε πραγματική τέχνη στη μουσική ήταν η γενιά πριν την κρίση. Ούτε η μεταπολίτευση, ούτε οι καλλιτέχνες των 90s αν και εκεί φάνηκαν τα πρώτα δείγματα ότι κάτι αλλάζει.
Και πόσο σημαντική είναι η τέχνη; Κατά τη γνώμη μου όσο και η ελευθερία. Όσο και η δημοκρατία.
Τα ωραία fonts που βλέπουμε στους υπολογιστές, τα ωραία logos που χρησιμοποιούν οι εταιρίες μας, φτιάχνονται από ελεύθερα άτομα που καλλιέργησαν το ενδιαφέρον τους για τα εικαστικά και την τέχνη από μικρή ηλικία, σπούδασαν στο πανεπιστήμιο κάτι σχετικό και δούλεψαν με ζήλο την τέχνη τους.
Φτιάχνονται αντιγράφοντας και εξελίσσοντας προηγούμενα fonts και logos που έφτιαξαν ελεύθερα άτομα. Σίγουρα όχι από γενικούς γραμματείς γραφιστικής, ούτε κατά παραγγελία υπουργών που ελέγχουν ισχυροί πρόεδροι.
Τα έργα τέχνης των άλλων τα είδαμε, δημιουργήματα εντελώς εκτός τόπου και χρόνου και ανθρώπινης πραγματικότητας που σήμερα έχουν καλτ και όχι πραγματική αξία. Κάτι σαν τις βιντεοταινίες του 80.
Το αγαπάμε το trabant, θέλω να πω, αλλά γιατί ήταν ένα cult κουτί όχι γιατί είχε τη σχεδιαστική ευφυία μιας Lancia Stratos.
Η παράδοση του ισχυρού ηγέτη (που και στη χώρα μας εκπροσωπείτε από συγκεκριμένο χώρο) και τα συμπλέγματα που αυτή φέρει δεν έχει αριστερό ή δεξί χρώμα. Το μόνο χρώμα που έχει είναι του κινδύνου. Τα κόμπλεξ των ηγετών που την εκπροσωπούν θα ισοπεδώσουν τα πάντα.
Αν αυτή τη στιγμή δεν ακολουθήσουμε την κουλτούρα της κοινωνικής δικτύωσης, της προσωπικής τεχνολογίας, θα μείνουμε ένα κομπλεξικό κράτος που πάντα θα αναζητάει κάποιο Ρώσο ισχυρό ηγέτη να τον σώσει. Και στο τέλος θα πουλάμε τσολιάδες και μουσακά το 2525.
Και κάτι ακόμα, επειδή συζητιέται και αυτό για τους πρωθυπουργός που προσπάθησαν πρώτα να βρουν άκρη με τους παραδοσιακούς συμμάχους. Προδοσία δεν είναι όταν προσπαθείς να συνεννοηθείς με τους παραδοσιακούς σου συμμάχους.
Προδοσία είναι όταν στρέφεσαι αλλού και αλλάζεις τις συμμαχίες της χώρας σου.
Απλώς το τονίζω γιατί οι παραδοσιακοί υπέρμαχοι της ελληνορωσικής προσέγγισης, οι υπέρμαχοι των θεωριών περί μεγάλων ηγετών είναι που αποκαλούν όλους τους άλλους προδότες.
Αν το κατάλαβε ο εθνικοσοσιαλιστής Μεταξάς, αυτός με τις εθνικές νεολαίες και τις μάξι φούστες, και είπε το μεγάλο “ΟΧΙ” στους Ναζί (και τους τότε συμμάχους Ρώσους) απορώ γιατί το συζητάμε σήμερα. Γιατί φλέρταρε ο Κώστας Καραμανλής με τους Ρώσους, γιατί φλερτάρει ο Τσίπρας;
Ο Μεταξάς έδειξε ότι οι σύμμαχοι μας είναι πρωτίστως αυτοί που μοιράζονται τον ίδιο πολιτισμό μαζί μας. Το ποιοι είναι οι σύμμαχοι μας είναι θέμα δημοκρατίας, ελευθερίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θέμα του πως γουστάρουμε να ζούμε τη ζωή μας.
Και αν είναι έτσι, δεν θέλω να με σώσει κανένας μεγάλος ηγέτης. Κανένας Ρώσος.
**Έχει και συνέχεια όμως. “Τον Οκτώβριο του 1798, ο Ρωσοτουρκικός στόλος καταλαμβάνει τα Επτάνησα. Το 1804 δολοφονείται στη Ρωσία ο Λάμπρος Κατσώνης σαν αντάλλαγμα για την εύνοια του Σουλτάνου Σελίμ.
Το 1821, ο Παπαφλέσσας και οι οπλαρχηγοί ζητάνε εγγυήσεις για την υποστήριξη της Ρωσίας προτού προχωρήσουν στην κήρυξη της επανάστασης και ο Νικόλαος Β’ διαγράφει τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
Στην καθοριστική ναυμαχία του Ναβαρίνου υπήρξε μια ναυτική παρουσία και μια σχετικά σημαντική παρέμβαση αλλά τα πλοία των Ρώσων τα διοικούσαν οι πιο έμπειροι Βρετανοί ναύαρχοι. Και ήταν στο συμφέρον των Ρώσων η καταστροφή του ισχυρού Οθωμανικού στόλου.
Δεν είναι πολύ μακριά από την αλήθεια να πεις ότι οι Ρώσοι μπήκαν τελευταίοι στο χορό για την πάρτη τους. Τους λες και οπορτουνιστές, δηλαδή.
Αλλά και αλήθεια να μην είναι, πόσους Δεριγνύ, πόσους Κάνινγκ, πόσους Μπάιρον, πόσους Κόδριγκτον έχουμε να θυμόμαστε. Πόσες Ριανκούρ και πόσους Φαβιέρους;
Στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, η Ρωσία έκανε μια παρέμβαση για τη σύναψη ειρήνης και ήταν στο μπλοκ των δυνάμεων που επέβαλλαν οικονομικό έλεγχο και “ιδιωτικοποιήσεις” για να πληρωθούν αποζημιώσεις στους Τούρκους.
Στους Βαλκανικούς και τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ούτε κρύο, ούτε ζέστη. Στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο είναι σύμμαχοι των Ναζί μέχρι την αιφνιδιαστική εισβολή του Χίτλερ.
Σε καμία ιστορική περίσταση, οι Ρώσοι δεν αποδείχτηκαν αδέρφια μας.
* Ο Στέλιος Αρτεμάκης σκέφτεται κατ' ιδίαν και γράφει δημοσίως. Είναι στην 24Media από το 2006, στο Oneman.gr από το 2011 και έχει δημοσιεύσει κείμενα και συνεντεύξεις στο News247.gr, στο Myspace.gr και παλιότερα στο Cosmo.gr. Έχει αρκετά χαρτιά από τα οποία το μεγαλύτερο σε διαστάσεις είναι ένα από το Βιολογικό του Καποδιστριακού.
Πηγή: news247.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.