"TA NEA ΔΕΔΟΜΕΝΑ"!

Γράφει η Αλεξάνδρα Μαυροπούλου

Το πιο μεγαλόπνοο δημιούργημα της Αρχαίας μας λογοτεχνίας, που μας κληροδοτήθηκε από το φιλόσοφο Πλάτωνα, είναι το έργο του "Πολιτεία ἢ περὶ δικαίου". 

Οι δύο αυτοί αρχικοί τίτλοι δεν ξεχώριζαν το πολιτικό από το κοινωνικό περιεχόμενο του έργου, όπου η Ευτυχία εταυτίζετο με τη δικαιοσύνη και έδινε καθαρά ένα ειδικό ηθικό βάρος.

Από αυτές τις φιλοσοφικές αντιλήψεις του Πλάτωνα, χαράχθηκαν βαθιά ίχνη που απετέλεσαν θεμέλιο λίθο για την οργάνωση προοδευτικών κοινωνιών, όχι μόνο στον Ελλαδικό χώρο, αλλά και παγκοσμίως. 

Τα μηνύματα όμως της σύγχρονης εποχής δεν είναι και τόσο αισιόδοξα, ώστε να μας καθησυχάσουν. 

Όταν μια απερχόμενη κυβέρνηση δηλώνει ότι φεύγει για λίγο, για να επιστρέψει και ότι θα τη βρίσκουμε στους δρόμους, στις καταλήψεις, στο πλευρό παραβατικών ατόμων, όταν νοήμον ες άνθρωποι, που υπηρέτησαν σε καίριες θέσεις το γενικό καλό, υποστηρίζουν ότι έχουν δικαιώματα και οι καταστροφείς περιουσιών, τότε αυτό ακούγεται άκρως απειλητικό, ανησυχητικό. 

Σε κάθε περίπτωση, η αισιοδοξία για τη βελτίωση στην καθημερινότητά μας, μια ασφάλεια που όλοι ελπίζουμε και προσδοκούμε, θα φαντάζει σαν κάτι μακρινό, σαν κάτι μη εφικτό. 

Οι απερχόμενοι και οι επερχόμενοι, έκαστος εφ' ω ετάχθη, αφού ο κυρίαρχος λαός έδωσε την ετυμηγορία του. Και πολίτες, που γυρίζουν τον κεφάλι πότε δεξιά και πότε αριστερά, ενώ βρίσκονται στο σταυροδρόμι ακόμα προβληματισμένοι, από μια αλήθεια που κινείται μετέωρη, δυσδιάκριτη. 

Αν μια αντιπολίτευση κυνηγάει να ανακαλύψει ρωγμές και αδύνατα σημεία στη νυν πολιτευόμενη πρακτική, για φλέγοντα εθνικά ζητήματα, αν μια κυβέρνηση δεν τρέχει να καλύψει τα κενά και τρέχουν περισσότερο οι εξελίξεις, τι καλύτερο έχουμε να περιμένουμε; Μικρές μόνο νίκες, ή σημειωτόν βήματα, που οι απρόβλεπτες ατυχίες, θα τις επισκιάσουν. Συνηθίζεται να λέγεται ότι η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Αυτό δεν κάνει και ο προκλητικός γείτονας με το παραλήρημά του;

Η ετυμολογική σύσταση της λέξης "δικαίωμα", έδωσε το νόημα της ατομικής και εθνικής αξίωσης. Η ιστορική της χρήση, ανά τους αιώνες, όπως επίσης και η κοινωνική πρακτική, την κατοχύρωσε ως θεσμοθετημένο δίκαιο. Είναι Κώδικας Δικαίου, που κατοχυρώνει επίσης τις απαιτήσεις, και τις καθιστά εξαναγκαστικές κατά πάντων. Και γι' αυτούς που βλάπτονται, και για αυτούς που καταστρέφουν το αγαθό των άλλων. 

Η μεροληπτική λήψη δεδομένων, ώστε να δοθεί στη λέξη "Άσυλο" άλλο νόημα, έγινε κι αυτό δυσδιάκριτη αλήθεια, που αποδομείται, ώστε ο καθένας να εξάγει το επιθυμητό αποτέλεσμα για τον ίδιο. Το σύστημα που γράφεται σε τοίχους, "Χάος παντού", άρχισε να παίρνει διττή σημασία, όπως και η λέξη "Άθλιοι" του Β. Ουγκώ. Φέρνω το χάος παντού, ή αντιδρώ, γιατί πιστεύω ότι υπάρχει χάος στους θεσμούς; Πως αντιδρώ λοιπόν τότε; Όπως τύχει, ή με κοινή αντίληψη περί του δικαίου, ή με αποτίμηση της αλήθειας βασισμένη στη λογική;

Σ' αυτές τις καθημερινές ασχήμειες, που τείνουν να πάρουν το μανδύα του συνηθισμένου, το μόνο αντίπαλο δέος που πρέπει να προτάξουμε, είναι το Λατινικό "DUM SPIRO SPERO", και όχι το "Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου" (τίτλος βιβλίου του Μάρκες). Κάποιες φράσεις παίρνουν τότε βαρύνουσα σημασία. Γίνονται σημαία που πρωτοπορεί και στήνεται στην ψηλότερη κορυφή. Τέτοιες είναι οι φράσεις: "Πολιτική βούληση", "συνέπεια λόγων και πράξεων", "υποσχέσεις που δεν είναι επιταγές χωρίς αντίκρισμα". Τότε θα δεχθούμε ότι, όταν ένας λαός μιλάει, φωνάζει,οργίζεται, κάποιοι πρέπει να ακούσουν. Τότε, ίσως να αντιληφθούμε σίγουρα, ποιος είναι ο εχθρός μας. Είναι αυτός που μας ζητάει "γη και ύδωρ", ή μια σκιά που εμφανίζεται στον εαυτό μας και το ωθεί να επιτίθεται σε λάθος αντίπαλο;

H διαδρομή μας μας δικαιώνει, όταν ξεχωρίζουμε το φως από το σκοτάδι, όταν σε σεβόμαστε τα δικαιώματα όλων των πλευρών όταν δε φοράμε μάσκες και κουκούλες, όταν πολεμούμε μόνο τα "κακώς κείμενα", δε φορτώνουμε όταν τα "αυτογκόλ", στον τερματοφύλακα, αλλά αναλαμβάνουμε όλοι χωρίς εξαίρεση, το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί. 

Ο Ελληνικός λαός είναι ένας ξεχωριστά έξυπνος λαός, που υπήρξε το λίκνο του πολιτισμού.

Χειροκροτάει το "μελαχρινάκι", όταν χορεύει κι εκδηλώνεται μ' αυτόν το τρόπο, αλλά δέχεται να παραμερίσει, για να περάσει μια σύγχρονη γυναίκα που κέρδισε ανώτατο αξίωμα.