ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ!

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΛΑΒΑΝΟΥ

Στο νησάκι Διάπορος, απέναντι από τη Βουρβουρού. (Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΣ)

Οι παραλίες με τα εξωτικά νερά και οι επιβλητικοί βυζαντινοί πύργοι, η πλούσια φύση και οι ωραίες διαδρομές δικαιώνουν τη φήμη της.

Α

Άνθρωπος των Πετραλώνων

Η ηλικία του είναι αμφίβολη: κάποιοι μιλούν για έναν άνθρωπο 300.000 ετών, άλλοι για 700.000. Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξή του έχει τεράστια σημασία για την επιστήμη της ανθρωπολογίας. Ο Άνθρωπος των Πετραλώνων τοποθετείται χρονολογικά και μορφολογικά ανάμεσα στον Homo erectus και τον Homo sapiens. Το κρανίο του ανακαλύφθηκε στο σπήλαιο των Κόκκινων Πετρών (10 τ.χλμ.), που βρίσκεται 1,5 χλμ. από το χωριό Πετράλωνα της βορειοδυτικής Χαλκιδικής. Στην πορεία του χρόνου φαίνεται ότι στο σπήλαιο, εκτός από ανθρώπους, βρήκαν καταφύγιο αρκούδες, λύκοι του Mosbach, ρινόκεροι, ύαινες του Perrier, πάνθηρες, λιοντάρια και άλλα εξωτικά –για εμάς– ζώα. Από αρχές Μαΐου, το σπήλαιο –και το μουσείο, όπου εκτίθεται οστά ζώων και το εκμαγείο του κρανίου του Αρχανθρώπου– είναι κλειστά λόγω εργασιών (πραγματοποιείται αναβάθμιση μέσω ΕΣΠΑ), οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν σε δύο με τρία χρόνια.

Β

Βυζαντινοί Πύργοι

Ο Πύργος Προσφορίου στην Ουρανούπολη. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Της Γαλάτιστας, της Κρούνας στην Ιερισσό, της Σάνης και της Νέας Φώκαιας στην Κασσάνδρα και, φυσικά, του Προσφορίου στην Ουρανούπολη, που είναι ένας από τους πιο αξιομνημόνευτους πύργους. Υπολογίζεται ότι κατασκευάστηκε τον 12ο αιώνα και ανήκε στο μετόχι Προσφόριον. Τα καλά νέα είναι ότι φέτος είναι ανοιχτή για το κοινό μια έκθεση στα προκτίσματα του πύργου, με αρχαιότητες της βορειοανατολικής Χαλκιδικής (προϊστορικά αγγεία, κράνη από ένα ναυάγιο των κλασικών χρόνων, επιγραφές, κοσμήματα κ.ά.), αλλά και με εκθέματα από τη Μονή Ζυγού (όπως ένα μολυβδόβουλο του Αθανάσιου Αθωνίτη του 10ου αιώνα). O Πύργος Προσφορίου στην Ουρανούπολη είναι ανοιχτός για το κοινό καθημερινά πλην Τρίτης 08.30-16.00, είσοδος 2 ευρώ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους, τηλ. 23102-85163.

Γ

Γαλάζια Σημαία

Η –βραβευμένη με Γαλάζια Σημαία– μαρίνα του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Σάνη. (Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΣ)

Στο σπορ «Γαλάζιες Σημαίες» η Χαλκιδική είναι πρωταθλήτρια. Φέτος απέσπασε 85 σημαίες για τις ακτές της. Ιερισσός, Κάμπος, Καμπούδι, Νέα Ρόδα, Ουρανούπολη (στον Αριστοτέλη), Αρμενιστής, Λαγόμανδρα, Μαρμαράς, Πλατανίτσι, Πόρτο Καρράς, Συκιά (στη Σιθωνία), Sani Dunes, Άθυτος, Παλιούρι Κάνιστρο, Φούρκα, Μόλα Καλύβα (στην Κασσάνδρα), Γερακινή και Σαργκάνι (στον Πολύγυρο), Άγιος Μάμας, Νέα Ποτίδαια, Τρίγλια, Φλογητά (στη Νέα Προποντίδα) είναι κάποιες από αυτές. Απέσπασε επίσης τρεις σημαίες για τις μαρίνες Πόρτο Καρράς, Σάνη, Miraggio και μία για τα σκάφη αειφόρου τουρισμού της Scorpion Yachting.

Δ

Διάπορος

Το μεγαλύτερο μιας συστάδας νησιών απέναντι από τη Βουρβουρού, παραδεισένιο, όπως είναι γενικά όλη αυτή η περιοχή, με τα γαλαζωπά νερά και τις παραλίες με την ανοιχτόχρωμη άμμο. Παλιότερα το μέρος ήταν μυστικό των μυημένων, πλέον είναι μια κοινή γνώση όλων όσοι κάνουν διακοπές στη Σιθωνία και τους αρέσουν οι βουτιές, το καγιάκ, το ψάρεμα ή οι βόλτες με σκάφος (σ.σ. είτε είστε οδηγός είτε βρεθείτε να κολυμπάτε ανάμεσα σε πλεούμενα, να είστε προσεκτικοί για την αποφυγή ατυχημάτων). 

Ε

Εγκέλαδος

Γίγαντας που συμμετείχε στον πόλεμο με τους Ολύμπιους θεούς, τον οποίο ενορχήστρωσε η Γαία, μετά την ήττα του γιου της Κρόνου από τον Δία. Οι Γίγαντες όσο πατούσαν στα χώματα της γενέτειράς τους Κασσάνδρας, διατηρούσαν τις δυνάμεις τους, όμως τελικά ηττήθηκαν. Τι απέγινε ο Εγκέλαδος μετά τη Γιγαντομαχία; Κάποιοι λένε ότι η θεά Αθηνά τον καταπλάκωσε με έναν βράχο, σχηματίζοντας τη Σικελία. Άλλοι ότι είναι ακόμη θαμμένος στην Κασσάνδρα και προκαλεί σεισμούς προσπαθώντας να απελευθερωθεί.

Ζ

Ζενίθ

Παρότι η Χαλκιδική είναι από τους πιο δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς, έχει μικρή σεζόν, που σε γενικές γραμμές διαρκεί μόλις τρεις μήνες, από αρχές Ιουνίου μέχρι τέλη Αυγούστου. Στο ζενίθ της είναι Ιούλιο-Αύγουστο.

Η

Ήλιος

Ο Χολομώντας, τα τελευταία χρόνια, συγκεντρώνει όλο και περισσότερους ποδηλάτες και πεζοπόρους. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Μαζί με την άμμο και τη θάλασσα περιγράφει την πιο επιτυχημένη συνταγή στην ιστορία της τουριστικής βιομηχανίας, γνωστή και ως τρία S («sea, sun, sand»). Η Χαλκιδική πέτυχε ακριβώς επειδή έχει αυτά τα χαρακτηριστικά και φαίνετει ότι θα παραμείνει ανταγωνιστική για πολλά χρόνια ακόμα. Βέβαια, ο τουρισμός των τριών S θεωρείται παρωχημένος όταν δεν συνοδεύεται από ανάπτυξη πιο ουσιαστικών εμπειριών, που επιτρέπουν στον επισκέπτη να γνωρίσει βαθύτερα τον τόπο και τους ανθρώπους του. Οι πεζοπορίες, οι εκδρομές με ποδήλατο στον Χολομώντα, τα θρησκευτικά οδοιπορικά αλλά και τα γαστρονομικά δρώμενα της ανατολικής Χαλκιδικής είναι στραμμένα προς αυτή την κατεύθυνση. 

Θ

Θερινα Σινεμά

Δεν έχει πολλά, γι’ αυτό όσα υπάρχουν πρέπει να ενισχυθούν, προκειμένου να ανοίξουν κι άλλα. Το Σινέ Κλειώ, στα Νέα Μουδανιά, αναμένεται να ανοίξει στα μέσα Ιουνίου (προτού πάτε επιβεβαιωθείτε ότι είναι ανοιχτό, τηλ. 6980-303578). Το Cine Antigoni (τηλ. 23710-52535) βρίσκεται ανάμεσα στη Γερακινή και στις Καλύβες και παρουσιάζει παιδικά (Δευτέρα και Πέμπτη), καινούργιες ταινίες αλλά και φιλμ του προηγούμενου χειμώνα. Όσο για το 5ο Parthenώn Film Festival, θα πραγματοποιηθεί στις 5-7 Ιουλίου στην πλατεία του Παρθενώνα Σιθωνίας, με ελεύθερη είσοδο και αμιγώς ελληνική θεματολογία: «Ας περιμένουν οι γυναίκες» του Σταύρου Τσιώλη, «Φτηνά τσιγάρα» του Ρένου Χαραλαμπίδη, «Το κλάμα βγήκε από τον παράδεισο» των Ρέππα-Παπαθανασίου, «Ήσυχες μέρες του Αυγούστου» του Παντελή Βούλγαρη.

Ι

Ιερισσός

Για τα δεδομένα της Χαλκιδικής, η Ιερισσός είναι μια κωμόπολη λίγο αντεργκράουντ, απομακρυσμένη και εσωστρεφής, που αξίζει να την επισκεφτεί όποιος έχει χορτάσει τις παραλίες και τα beach bars της Σιθωνίας και της Κασσάνδρας. Όσοι ενδιαφέρεστε για το Άγιον Όρος κάντε μια στάση στο πολιτιστικό κέντρο της Ιερισσού (τηλ. 23770-21130), όπου προβάλλεται μια 3D ταινία για την αθωνική πολιτεία.

Κ

Καβουρότρυπες

Καβουρότρυπες: η πλέον διάσημη παραλία της Σιθωνίας, όπου οι τουρίστες συρρέουν πολύ πριν από την επίσημη έναρξη της σεζόν. (Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΣ)

Η φήμη της πιο ιδιαίτερης παραλίας της Χαλκιδικής γεννά προσδοκίες, τις οποίες η πραγματικότητα διαψεύδει λόγω πολυκοσμίας. Οι Καβουρότρυπες βρίσκονται στα ανατολικά της Σιθωνίας, ανάμεσα στον Αρμενιστή και τη Σάρτη, και αποτελούνται από μικρούς κολπίσκους. Αυτό που τις κάνει να ξεχωρίζουν είναι τα λευκόγκριζα βράχια με τους κυματιστούς όγκους, που δεν έχουν καμία σχέση με την κλασική χαλκιδικιώτικη αμμουδιά. Είναι εξαιρετικά δημοφιλής προορισμός ακόμα και πριν από την επίσημη έναρξη της σεζόν. Όταν η υπόλοιπη Χαλκιδική βγαίνει από τη νάρκη του χειμώνα, στις Καβουρότρυπες γίνεται ήδη πάρτι.

Λ

Λουτρά Αγίας Παρασκευής

Τα ανακαινισμένα λουτρά της Αγίας Παρασκευής στην Κασσάνδρα. (Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΣ)

Το δημοτικό υδροθεραπευτήριο της Αγίας Παρασκευής, στην Κασσάνδρα, αποτελεί πόλο έλξης των φίλων του σπα (αλλά και όσων υποφέρουν από παθήσεις οστών ή αρθρώσεων, δισκοπάθεια, τενοντίτιδα, αυχενικό, ψωρίαση κ.ά.). Τα προηγούμενα χρόνια ανακαινίστηκαν η εσωτερική και η εξωτερική πισίνα, ενώ φέτος το ίδιο γίνεται με το χαμάμ, τη σάουνα, το υδρομασάζ και τους ατομικούς λουτήρες. Το νερό είναι μεταλλικό, υπερτονικό και μεσόθερμο (34-36°C) και η θεραπευτική του δράση παρουσιάζεται μετά τα δέκα μπάνια διάρκειας 30-40 λεπτών το καθένα (καλό θα ήταν, πριν από την επίσκεψη, να έχετε ελέγξει τη φυσική σας κατάσταση σε παθολόγο). Στον χώρο προσφέρεται επίσης μασάζ με μέλι, ελαιόλαδο ή αμυγδαλέλαιο, απολέπιση με κόκκους ελιάς, μάσκα με φύκια κ.ά. Ανοιχτά καθημερινά 09.00-21.00, τηλ. 23740-71358, halkidikispa.com.

Μ

Μύδια Ολυμπιάδας

Είναι ονομαστά και θα τα δοκιμάσετε στον ομώνυμο οικισμό, που βρίσκεται στις εσχατιές της Χαλκιδικής, 35 χλμ. βόρεια της Ιερισσού. 

Ν

Νέα

Μια μικρή λέξη, που όμως συμπυκνώνει ένα τεράστιο κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της Χαλκιδικής: την έλευση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, που έστησαν τη νέα τους ζωή στη Χαλκιδική (στα Νέα Ρόδα, στα Νέα Μουδανιά, στη Νέα Καλλικράτεια), κρατώντας από την παλιά μόνο το όνομα του τόπου προέλευσής τους.

Ξ

Ξυλοκόποι

Ξυλοκόποι, οι αφανείς ήρωες του Χολομώντα, που στηρίζουν τον πρωτογενή τομέα της Χαλκιδικής. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Οι αφανείς ήρωες της ορεινής Χαλκιδικής, που στηρίζουν τον πρωτογενή τομέα. Η ζωή τους βρίσκεται μακριά από τις παραλίες, στους ορεινούς όγκους του Χολομώντα, στην Αρναία, στον Ταξιάρχη, στο Παλαιοχώρι, στο Νεοχώρι, με τις βελανιδιές, τις οξιές, τα πεύκα και τα έλατα (τα οποία πωλούνται ως χριστουγεννιάτικα δέντρα).

Ο

Οδήγηση

Είναι η λέξη-κλειδί για τη γνωριμία μιας αχανούς περιοχής 2.923 τ.χλμ., με δάση, βουνά και καταρράκτες, μοναστήρια, πύργους, παραδοσιακά πετρόχτιστα χωριά και συστημένα ταβερνάκια, που μπορεί να βρίσκονται δύο χερσονήσους μετά από αυτή στην οποία είναι το ξενοδοχείο σας. Η Χαλκιδική έχει πάρα πολλά αξιοθέατα διάσπαρτα σε όλη την έκτασή της, γι’ αυτό καλό είναι να έχετε ένα αυτοκίνητο χαμηλής κατανάλωσης, για να μπορέσετε να τη γυρίσετε. Ενδεικτικά, η Καλλιθέα της Κασσάνδρας απέχει 80 χλμ. από τη Βουρβουρού της Σιθωνίας, 115 χλμ. από την Ουρανούπολη και 110 χλμ. από τη Βαρβάρα της βορειοανατολικής Χαλκιδικής. 

Π

Ποσείδι και Πευκοχώρι

Το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής –είναι γνωστό ότι– αναπτύχθηκε αδέξια. Όπως μια παρέα φοιτητών ξυπνάει ένα πρωί και αποφασίζει μέχρι το βράδυ να διοργανώσει πάρτι σε ένα χωράφι (με σχεδιασμό του τύπου «εδώ θα μπει η κονσόλα», «εδώ θα είναι η πίστα»), κάπως έτσι, άναρχα, εξελίχθηκε τουριστικά και η Κασσάνδρα. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί στοιχεία της ομορφιάς της. Δύο από τα ωραιότερα σημεία της είναι το ακρωτήρι Ποσείδι στα δυτικά (πόλος έλξης ερασιτεχνών ψαράδων, με σήμα κατατεθέν τον γαλλικό φάρο του 1864) και το Πευκοχώρι, με τη λιμνοθάλασσα του Γλαρόκαβου στα ανατολικά (τα ψαροκάικα, δεμένα στις ξύλινες αποβάθρες, σε μεταφέρουν σε μια Κασσάνδρα που δεν υπάρχει πια).

Ρ

Ρώσικο Μοναστήρι

Η Σιμωνόπετρα είναι μία από τις οκτώ μονές που θα αντικρίσετε από μακριά, αν επιλέξετε να κάνετε μια κρουαζιέρα στα δυτικά παράλια του τρίτου ποδιού. (Φωτογραφία: Hartmut Krinitz/laif)

Από τα πιο εντυπωσιακά μοναστήρια του Αγίου Όρους (μαζί με τις μονές Δοχειαρίου, Ξενοφώντος, Ξηροποτάμου, Σιμωνόπετρα, Οσίου Γρηγορίου, Διονυσίου και Αγίου Παύλου), θα το δείτε κάνοντας κρουαζιέρα κατά μήκος της δυτικής πλευράς του τρίτου ποδιού. Πάρτε μαζί σας και ένα κουλούρι για να ταΐσετε τους γλάρους – θα σας συνοδεύουν κρώζοντας. Τα δρομολόγια ξεκινούν από την Ουρανούπολη. Athos Sea Cruises, τηλ. 23770-71606 /Calypso Cruises τηλ. 23770-71420.

Σ

Σιθωνία

Η μεσαία κόρη της Χαλκιδικής γεφυρώνει την ξέφρενη Κασσάνδρα με τον ευσεβή και αποτραβηγμένο Άθω. Από άποψη τουρισμού, η Σιθωνία ελκύει ιδιαίτερα φυσιολάτρες και κάμπερς. Αρχές Ιουνίου έρχονται και την αράζουν σε τροχοβίλες, τροχόσπιτα ή σκηνές Βορειοελλαδίτες, που ξεστήνουν τον Σεπτέμβριο. Το ενδιαφέρον με το κάμπινγκ στη Σιθωνία είναι ότι καλύπτει όλα τα γούστα. Θα βρεις από μπανγκαλόουζ, εξοπλισμένα με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, μέχρι κατασκηνώσεις βγαλμένες από τα ’80s, με πλαστικά τραπεζοκαθίσματα. 

Τ

Τρυπητή

Ανάμεσα στην Ουρανούπολη και τα Νέα Ρόδα βρίσκεται η Τρυπητή, από το λιμάνι της οποίας φεύγει το φέρι για την Αμμουλιανή. Τα εισιτήρια είναι οικονομικά (επιβάτης 2,5 ευρώ, ΙΧ 10 ευρώ), επομένως όποιος φτάσει μέχρι εδώ αξίζει να ταξιδέψει στο μικρό νησάκι της Ανατολικής Χαλκιδικής που φημίζεται για τις παραλίες του, όπως είναι οι Αλυκές, η Μεγάλη Άμμος, ο Αϊ-Γιώργης, τα Καραγάτσια. Τα τελευταία χρόνια οι καντίνες και τα beach bars έχουν αυξηθεί (το ίδιο και η γκρίνια της τοπικής κοινωνίας). Διαθέτει και κάμπινγκ (Alikes camping, τηλ. 23770-51379, alikescamping.gr).

Υ

Υφαντά

Μπλανκέτες (κουβέρτες), μπάντες (χαλιά τοίχου), τραπεζομάντιλα, κιλίμια και χαλιά με περίτεχνα σχέδια, μαζί με εργαλεία, είναι κάποια από τα εκθέματα που παρουσιάζονται στο πολύ ενδιαφέρον –αν και υποστελεχωμένο– Μουσείο Υφαντικής Αρναίας. Στεγάζεται σε ένα αναστηλωμένο πέτρινο κτίσμα του 1870 (οικία Γιαννούδενας), ενώ τα περισσότερα εκθέματα ανήκαν στη συλλογή της Αρνιώτισσας υφάντρας Χαρίκλειας Δημητρακούδη. Στο μουσείο παρουσιάζεται επίσης ο πατροπαράδοτος τρόπος βαφής, που γινόταν με χρώματα φυτικής προέλευσης από μούρα, τσόφλια, φλούδες από κρεμμύδια και παντζάρια. Για μια επίσκεψη, επικοινωνήστε με τη Δημοτική Ενότητα Αρναίας, τηλ. 23723-50121. Είσοδος 2 ευρώ.

Φ

Φλέγρα

Ο τόπος όπου γεννήθηκαν οι Γίγαντες και πάλεψαν με τους θεούς του Ολύμπου, η σημερινή Κασσάνδρα. Το αρχαίο όνομα δεν χρησιμοποιείται ιδιαίτερα πια – μένουν να μας το θυμίζουν οι σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες της περιοχής.

Χ

Χωριά

Άφυτος ή Άθυτος: το πετρόχτιστο χωριό της Κασσάνδρας. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Χωριά με παραδοσιακό χρώμα δεν υπάρχουν πολλά στη Χαλκιδική. Όσα το διαθέτουν έχουν περίοπτη θέση στη συνείδηση των ντόπιων. Η παλιά Νικήτη και ο Παρθενώνας στη Σιθωνία, η Αρναία στην ενδοχώρα και η (πιο τουριστική) Άφυτος στην Κασσάνδρα είναι κάποια από αυτά.

Ψ

Ψαροφαγία

Ποτίδαια, Νέος Μαρμαράς, Βουρβουρού, Όρμος Παναγιάς, Συκιά, Πυργαδίκια είναι κάποια από τα μέρη που φημίζονται για το ψάρι τους. Στην Αμμουλιανή οι ντόπιοι λογίζουν φρέσκο μόνο το ψάρι της ημέρας, το χθεσινό το θεωρούν μπαγιάτικο, το προχθεσινό το κάνουν ψαροκεφτέδες. Για παστό ορκίνι (είδος μικρού τόνου), κατευθυνθείτε προς Ιερισσό. 

Ω

Ωδή στη φύση

Στους καταρράκτες της Βαρβάρας. (Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΣ)

Στη Βαρβάρα, με τους καταρράκτες και το όμορφο δάσος, θα δείτε πώς κυλά η καθημερινότητα σε ένα πραγματικό χωριό της Χαλκιδικής, μακριά από τους ρυθμούς του τουρισμού. Είναι ένας απλός και ζωντανός οικισμός, που δεν παρουσιάζεται ως κάτι που δεν είναι, ούτε εξιδανικεύει τις παροχές του, γι’ αυτό και δεν θα σας απογοητεύσει.

Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo: www.booking.com

Πηγή:http://www.kathimerini.gr