ΟΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ!

Γράφει η Χριστίνα Σεμίδαλις*

• Αποκλειστικά για το παρόν ιστολόγιο

 

Και ο Σίγκμουντ Φρόυντ έγραψε στο βιβλίο του "ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του Εγώ": "η μάζα επηρεάζεται εξαιρετικά εύκολα, είναι εύπιστη, δεν ασκεί κριτική και δεν υπάρχει τίποτα απίθανο γι αυτή. Σκέφτεται με εικόνες που προκαλούν συνειρμικά η μία την άλλη, σαν τις φαντασιώσεις του ξεχωριστού ατόμου που δεν κρίνονται από καμία λογική αρχή για τη συμφωνία τους με τη πραγματικότητα. Τα αισθήματά της είναι πολύ απλά και ενθουσιώδη, η μάζα λοιπόν δεν γνωρίζει αμφιβολίες και αβεβαιότητες."
Παρορμητική λοιπόν η μάζα, ενθουσιώδης και βέβαιη για τις επιλογές της. Πώς όμως και από ποιούς καθορίζονται αυτές οι επιλογές; Πώς όμως και από ποιούς καλλιεργούνται οι φαντασιώσεις της; Κίνητρα υπάρχουν πολλά ιδιαίτερα σε κοινωνίες που παρατηρείται εκφύλιση των αξιών. Κίνητρα από διάφορες ομάδες συμφερόντων, από κόμματα, από υποψήφιους λαοπλάνους ηγέτες. Η αντίσταση της μάζας χαλαρώνει όσο το όραμα γιγαντώνεται. ΄Οσο ο στόχος πλησιάζει.
Ο καθένας από εμάς αποτελεί μέρος της μάζας. Αποτελεί εκείνο το μικρό ανήσυχο προβατάκι που ο βοσκός το κυνηγάει για να μπει στο μαντρί του. ΄Αλλοι πηγαίνουν από συνήθεια, άλλοι ανήμποροι να αντιδράσουν, άλλοι με τη βία. Η μάζα, έχει τη δική της φαντασία και νοιώθει προστατευμένη μέσα στο ονειρικό της περιβάλλον. ΄Οπως το προβατάκι που ζει ευτυχισμένο μέσα στο μαντρί του, χωρίς να γνωρίζει ότι μια μέρα θα σφαχτεί.
΄Οταν αρχίζουμε να αμφιβάλουμε και προτάσουμε την κριτική μας σκέψη στο είναι της μάζας, αμέσως αποστασιωποιούμαστε και τρέχουμε να ξεφύγουμε από το μαντρί, τρέχοντας με φόρα, έστω και σπάζοντας τον περίβολο.
Κάποιοι με οποιοδήποτε κόστος, κάπως μας μαζικοποιούν, χωρίς να γνωρίζουν ότι το Εγώ αν αφεθεί και πάρει λίγη ανάσα να σκεφτεί, θα αρχίσει την επανάστασή του οδεύοντας προς τη ζωή και την ενεργητική κριτική. Και αυτό κοστίζει.

*Πολιτικός Επιστήμων