ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ...

Παπαδοπούλου Ελένη*

Ασχολούμαστε διαρκώς με τις φοβίες που έχουμε, με τις φοβίες που έχουν οι άλλοι γύρω μας… τις συζητάμε, τις αναλύουμε, τις σχολιάζουμε, προσπαθούμε να τις αντιμετωπίσουμε. Υπάρχουν, όμως, και φοβίες που δεν τις ομολογούμε ούτε στον ίδιο μας τον εαυτό…

Πόσες φορές έχεις πει στον εαυτό σου ότι φοβάσαι τους ανθρώπους; Ότι προτιμάς να παραμείνεις μακριά τους γιατί στη σκέψη και μόνο νιώθεις την απειλή να έρχεται προς το μέρος σου; 

Αν το σκεφτούμε λίγο, μπορεί να είμαστε ένας από αυτούς που φοβάται τους ανθρώπους…

Φοβάμαι τους ανθρώπους. Τι ακριβώς φοβάμαι; Φοβάμαι μήπως με πληγώσουν, μήπως με κοροϊδέψουν, μήπως με προδώσουν. Φοβάμαι ότι θα με απογοητεύσουν. Φοβάμαι ότι θα με εγκαταλείψουν… Φοβάμαι ότι θα παίξουν μαζί μου… 

Ο φόβος για τους ανθρώπους μας οδηγεί σε μια απομάκρυνση από αυτούς. Για να προστατευτούμε από αυτό που φοβόμαστε τείνουμε να τρέχουμε να κρυφτούμε, για να γλιτώσουμε, για να επιβιώσουμε. Όμως, με αυτό τον τρόπο σίγουρα δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτό το φόβο που μπορεί να εξελιχθεί σε μια φοβία –ανθρωποφοβία- δεν ξέρουμε αν υπάρχει ή αν υφίσταται, το θέμα είναι πως εμείς έτσι νιώθουμε. 

Ας σκεφτούμε, όμως, πρώτα πως νιώθουμε εμείς απέναντι σ’ αυτό τον φόβο που μας προκαλούν οι άνθρωποι. Και πώς αντιδρούμε; Φοβάμαι τους ανθρώπους και… πώς συμπεριφέρομαι; Μένω απαθής και συνεσταλμένος; Παραμένω απόμακρος και τρέχω να κρυφτώ; Μένω κοντά στους άλλους, αλλά συναισθηματικά είμαι πολύ αμυντικός και απόμακρος; 

Πώς συμπεριφέρομαι απέναντι στους ανθρώπους; …με ένα διαρκές άγχος και μια συνεχή αμηχανία; Νιώθω διαρκώς ένταση και ντροπή; Νιώθω τόσο διαφορετικός, που φοβάμαι πως θα σκεφθούν αρνητικά οι άλλοι για μένα;

Και τι ακριβώς φοβάμαι; Φοβάμαι την απόρριψη, την αποδοκιμασία, τη συναναστροφή, την αλληλεπίδραση, την επένδυση, το συναισθηματικό δέσιμο, την επαφή, την έκθεση, την εγκατάλειψη; Φοβάμαι τους άλλους ή φοβάμαι εμένα απέναντι στους άλλους; 

Και που καταλήγω κάθε φορά; Όσο φοβάμαι, τόσο πιο πολύ απομακρύνομαι… από τους ανθρώπους. Με αποτέλεσμα να μου φαίνονται ακόμα πιο «επικίνδυνοι», απόμακροι και περίεργοι. Και τότε… φοβάμαι ακόμη περισσότερο να τους προσεγγίσω και να τους γνωρίσω. 

Και τι μπορώ να κάνω; Σίγουρα θα πρέπει να ακολουθήσω το βασικό τρόπο αντιμετώπισης ενός φόβου: να έρθω αντιμέτωπος με αυτόν. Ας πείσω, λοιπόν, τον εαυτό μου να αρχίσει να προσεγγίζει τους ανθρώπους ή να επιτρέπω στους άλλους να με προσεγγίσουν, ας τους παρατηρήσω και ας προσπαθήσω να τους κατανοήσω. Σε αυτή τη νέα γνωριμία και αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους, το βασικό στοιχείο που καλούμαι να αντιμετωπίσω είναι τα ίδια μου τα συναισθήματα. Πώς νιώθω όταν περπατάω ανάμεσα στους ανθρώπους, πόσο τους παρατηρώ, πόσο με αγχώνει αυτή η αλληλεπίδραση; Πόσο κοντά στους άλλους μπορώ να έρθω χωρίς να νιώσω ντροπή, άγχος και αμηχανία;

Δεν μπορούμε ξαφνικά να σταματήσουμε να φοβόμαστε τους ανθρώπους, μπορούμε όμως να είμαστε πιο πρόθυμοι να γνωρίσουμε άλλους ανθρώπους γύρω μας, χωρίς να είμαστε υπερβολικά καχύποπτοι ή αγχωμένοι, απορριπτικοί ή αμυντικοί. Σταδιακά, μέσα από μια πιο χαλαρή αλληλεπίδραση και επαφή μπορούμε να γνωρίσουμε περισσότερο κάποιους ανθρώπους και να αρχίσουμε να ερχόμαστε σε πιο στενή επαφή και να αναπτύσσουμε εμπιστοσύνη. Σε όλη αυτή την πορεία, στόχος είναι να αρχίσουμε να έχουμε μια πιο μεγάλη συναίσθηση της κατάστασης και των συναισθημάτων μας. Όσο πιο πολύ αναγνωρίζουμε το πώς νιώθουμε τόσο πιο εύκολα μπορούμε να βρούμε τρόπους διαχείρισης. Κι ας μην ξεχνάμε ότι οι αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος δεν αξίζει να καταδικάζουν το παρόν και το μέλλον μας. 

Δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, ωστόσο, μπορούμε να θέσουμε ως στόχο να αρχίσουμε να μην φοβόμαστε τους ανθρώπους, έτσι ώστε σταδιακά να εκθέτουμε τον εαυτό μας όλο και πιο πολύ σε αυτό που μας προκαλεί φόβο: στους ανθρώπους.

* Ψυχολόγος- Κοινωνιολόγος, MSc.

Πηγή: http://papadopsixologos.blogspot.gr