Πάντα και σταθερά ως Ευρωπαίοι, ακόμη και στην πρόσφατη κρίση του άνεμου της χρεοκοπίας.
Αναρίθμητα δίχως άλλο κείμενα θα έχουν γραφτεί με αυτόν τον τίτλο. Βιβλία, άρθρα, μελέτες, προτάσεις, πολιτικές διακηρύξεις και πολλά άλλα σχετικά. Τόπος αναφοράς, σημείο περισσότερο κοινωνικοπολιτικό παρά γεωγραφικό, ελκυστικό σαν μαγνήτης, τόσο που δίκαια ελέχθη για αυτόν ότι όλος ο υπόλοιπος κόσμος θα ήθελε να γίνει Ευρώπη.
Ευρωπαίοι εμείς ως Ελληνες, δεν εντυπωσιαζόμαστε από το αυτονόητο. Της δώσαμε το όνομα, είμαστε η αρχή της, κάποτε – και στον πυρήνα της ουσιαστικά – η ψυχή της. Υστερήσαμε στη διαδρομή, αλλά είμαστε, ακόμη και αποξενωμένοι, μέρος της, έσπασαν συχνά οι δεσμοί, αλλά δεν χάθηκε ποτέ η συναίσθηση της κοινής ιστορικής μοίρας. Στην Ελληνική Επανάσταση ακούστηκε αυτός ο αχός, αποτελεσματικός, όσο και οι ηρωικές μάχες και οι θυσίες για την ελευθερία.
Ακολουθήσαμε τον δρόμο μας μετά. Αυτό που ονομάσθηκε ελληνικό κράτος απέκτησε τα θεμέλια που γνωρίζουμε, το πνεύμα επιβολής και κυριαρχίας που ακόμη το χαρακτηρίζει, μια πολιτική ζωή που ενσαρκώθηκε ως εξουσιαστική πράξη απέναντι σε κάθε αρχή πολιτικής δημιουργίας και μεταρρυθμιστικής δημιουργικότητας. Λίγες μέρες πριν από τις ευρωεκλογές και όλα αυτά – ας μου επιτραπεί η έκφραση της βεβαιότητας – πλανώνται στο αχανές της συλλογικής μας συνείδησης, ανοργάνωτα και απροσανατόλιστα. Πάντα και σταθερά ως Ευρωπαίοι, ακόμη και στην πρόσφατη κρίση του άνεμου της χρεοκοπίας.
Ετσι παρατηρούμε την Ευρώπη, που τη νιώθουμε μακριά και κοντά, σαν στην άκρη του χεριού μας, ταυτόχρονα. Οσο και αν η συζήτηση για τα ευρωπαϊκά όπως θα λέγαμε είναι εξαίρεση, στο υπόβαθρο το ενδιαφέρον είναι υψηλό και η «τύχη» της Ευρώπης έχει πρώτη θέση στην προσοχή μας, ακόμη και όταν αυτή δεν εκφράζεται μέσα στην τύρβη της πολιτικής επικαιρότητας.
Μας φοβίζει η κρίση, η πολιτική κρίση της Ευρώπης. Οι πολιτικές συμπεριφορές, όπως ως τώρα εκδηλώνονται, με τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις εξαντλημένες και τις δεξιές και ακροδεξιές επιλογές να ασκούν έλξη και πολιτική γοητεία, ίσως προαναγγέλλουν και πιθανότατα προαναγγέλλουν την εκδήλωση και την αποτύπωση στην κάλπη μιας βαθιάς κρίσης, που διαπερνά σαν σεισμική δόνηση κάθε πτυχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Οι ρωγμές στη συνοχή είναι φανερές, οι απειλές έκδηλες, η αντοχή σε υποχώρηση, το ψυχικό σθένος των πρωταγωνιστών αναντίστοιχο με την ευρωπαϊκή και παγκόσμια περίσταση.
Και όμως. Μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτό το πρωτόγνωρο και εκπληκτικό στην ανθρώπινη διαδρομή εγχείρημα, της κατάκτησης της ειρήνης, της ευμάρειας και του τόπου δικαιωμάτων, έχει στο θεμέλιό του περάσει σε ένα επόμενο ιστορικό στάδιο, που ως βιωμένο μέρος της συνείδησης του καθημερινού Ευρωπαίου, καθίσταται δύσκολα τρωτό και προσβλητό από τις αντιθέσεις που το απειλούν. Οι αντιθέσεις αυτές εκδηλώνονται με ένταση και σύγκρουση υψηλού βαθμού επειδή τα μέρη θεωρούν αυτονόητο το κατακτημένο κοινό πλαίσιο. Πρόκειται για ενδοσύγκρουση. Ολα μπορεί να τεθούν υπό αμφισβήτηση. Αν απειληθεί το πλαίσιο της συνύπαρξης, αυτή η απειλή θα αφυπνίσει τα μέρη για την προστασία του. Μπορεί για μια φορά ακόμη σε αυτόν τον ιστορικό χώρο να αποδειχθεί η σωτήρια χρησιμότητα της κρίσης.
Ο κύριος Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
Πηγή: https://www.tovima.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.