ΠΩΣ Ο ΠΟΥΤΙΝ ΑΝΕΤΡΕΨΕ ΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ!

Του Ανδρέα Μουντζουρούλια*

Βλαντιμίρ Πούτιν, ένας ηγέτης που άλλαξε την Ρωσία, βγάζοντας την από την αφάνεια στην οποία είχε περιέλθει μετά την κατάρρευση της Σ. Ένωσης.
Η Ρωσία έχει καταφέρει κυρίως μέσα στα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια, δηλαδή μετά την ανάληψη της πολιτικής εξουσίας από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να αναστρέψει την οικονομική και πολιτική πτώση της και να γίνει μια από τις οκτώ πλουσιότερες χώρες του κόσμου, κάτι που της έδωσε την δυνατότητα να ανεγερθεί στο πολιτικό σκηνικό και να γίνει μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη.
Η έμφαση Πούτιν στην ενεργειακή πολιτική χάρη στον μεγάλο φυσικό πλούτο της χώρας σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν πολύ επιτυχημένη απόφαση, καθώς πια η Ρωσία προμηθεύει με φυσικό αέριο την Ευρώπη συνολικά, αλλά και την γερμανική οικονομία ειδικότερα έχοντας σχέδια για εξαγωγές και προς την Ασία, κάτι που την καθιστά ενεργειακή υπερδύναμη προσφέροντάς της ιδιαίτερο πολιτικό βάρος.
Οι επόμενες κινήσεις του Πούτιν, εδράζονταν στην ανάπτυξη της στρατιωτικής βιομηχανίας και στην ανανέωση του ρωσικού οπλοστασίου. Η Ρωσία ανέπτυξε τα πιο σύγχρονα πολεμικά αεροσκάφη τελευταίας γενιάς, εκσυγρόνισε το πολεμικό της ναυτικό και κατασκεύασε πυραύλους η οποίοι είναι ίσως οι καλύτεροι στην παγκόσμια στρατιωτική βιομηχανία. Συν τοις άλλοις αυξήθηκαν οι εξαγωγές όπλων κάτι που πολύ απλά σημαίνει και αύξηση των κερδών για την Ρωσική Ομοσπονδία.
Σύμφωνα με στοιχεία του ρωσικού κρατικού εξαγωγέα όπλων Rosoboronexport, το 2014 η Ρωσία εισέπραξε από πωλήσεις όπλων σχεδόν 3 δις. δολάρια.
Οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις συνολικά είναι σε πολύ ευνοϊκότερη θέση και έχουν ασύγκριτο στρατιωτικό πλεονέκτημα έναντι του πώς ήταν στο παρελθόν. Αυτό τις καθιστά έναν υπολογίσιμο αντίπαλο για τις γειτονικές της ευρωπαϊκές και ασιατικές χώρες λόγω του συνδυασμού της γεωγραφικής έκτασης της χώρας και του τακτικού εξοπλισμού της, ο οποίος αποτελείται και από νέα μοντέλα οχημάτων και από παλαιότερα που βρίσκονται ακόμα σε λειτουργία. Το Δόγμα Πούτιν, που στηρίζεται στην ιδέα του οτι εάν η χώρα δεχτεί απειλή έστω και με συμβατικά στρατιωτικά μέσα, θα απαντήσει πρωτίστως με πυρηνικά όπλα.

ΕΥΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ-ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ”ΣΤΟΙΧΗΜΑ” ΤΟΥ ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΠΟΥΤΙΝ
Η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (Eurasian Economic Union) ξεκίνησε, πριν τρία χρόνια, ως τελωνειακή ένωση Τώρα εξελίσσεται σε μία συμφωνία, όπου πολίτες, κεφάλαια και προϊόντα θα μετακινούνται ελεύθερα μεταξύ Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν. «Η Ένωση είναι οικονομική και δεν αγγίζει την ανεξαρτησία, την εθνική κυριαρχία των κρατών που μετέχουν» διακήρυξε ο Πρόεδρος του Καζακστάν, Nursultan Abishuly Nazarbayev. Για το Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση αποτελεί προσωπικό στοίχημα για την υστεροφημία του: «Η αμοιβαία ωφέλεια της διαδικασίας ενσωμάτωσης» δήλωσε «αποδεικνύεται, ήδη, στην πράξη: η οικονομική συνεργασία Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν διευρύνεται. Ο κλάδος του εμπορίου βελτιώνεται, περισσότερα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας εμφανίζονται, η ανταγωνιστικότητα των χωρών μας στη διεθνή αγορά ενδυναμώνεται.»
'Οπως έχει δηλώσει ο Πούτιν η «Ευρασιατική Ενωση» δεν θα είναι μια νέα ΕΣΣΔ ή η αντικατάσταση της ΚΑΚ, αλλά μια ένωση που «θα παίξει ρόλο αποτελεσματικού συνδετικού κρίκου μεταξύ Ευρώπης και της δυναμικά αναπτυσσόμενης περιοχής της Ασίας – Ειρηνικού» με στόχο την ύπαρξη ενός στενότερου συντονισμού στην οικονομική και νομισματική πολιτική. Σημείωσε ωστόσο πως «έχουμε μια μεγάλη κληρονομιά από τη Σοβιετική Ενωση. Κληρονομήσαμε υποδομές, εξειδικευμένες εγκαταστάσεις παραγωγής, ένα κοινό γλωσσικό, επιστημονικό και πολιτιστικό έδαφος. Είναι προς το συμφέρον μας να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις πηγές για την ανάπτυξή μας».
Η Ρωσία έχει δημιουργήσει και συμμετέχει σε συμμαχίες και συμφωνίες με άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ όπως ο Οργανισμός του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ), που έχει συγκροτήσει μαζί με Αρμενία, Λευκορωσία, Καζαχστάν, Κιργισία, Τατζικιστάν και Ουζμπεκιστάν, ενώ συμμετέχει μαζί με άλλες αναδυόμενες χώρες, όπως με την Κίνα, στον «Οργανισμό για την Συνεργασία της Σαγκάης» ή επίσης με τη Βραζιλία, την Κίνα την Ινδία και την Νότια Αφρική, τη λεγόμενη BRICS.

BRICS
Ο επίσημος στόχος του Ταμείου, όπως διατυπώνεται από τη συμφωνία, είναι η προστασία των μελών της ομάδας των αναδυόμενων οικονομιών από τις “βραχυπρόθεσμες πιέσεις ρευστότητας” και την προώθηση μεγαλύτερης συνεργασίας μεταξύ των πέντε κρατών. Κύριος σκοπός της τράπεζας είναι η χρηματοδότηση έργων ανάπτυξης σε όλο τον πλανήτη.
Στην ουσία οι πέντε αυτές χώρες αποτελούν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 1/5 του ΑΕΠ ολόκληρου του πλανήτη.
Στις 16 Ιουνίου 2009, οι ηγέτες των χωρών BRIC (των μετέπειτα BRICS) πραγματοποίησαν την πρώτη σύνοδο κορυφής στο Αικατερίνμπουργκ (Ρωσία) κατά την οποία εξέδωσαν δήλωση με την οποία ζητούσαν τη δημιουργία μιας “δίκαιης, δημοκρατικής και πολυπολικής παγκόσμιας τάξης”.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ-ΚΡΙΜΑΙΑ
Η Ουκρανία θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια-πιόνια στην παγκόσμια γεωστρατηγική θεωρία. Η πρώτη σύγχρονη αναφορά γίνεται στις αρχές του 20 αιώνα από τον Μακίντερ. Όπως χαρακτηριστικά λέει, «αυτός που ελέγχει την ανατολική Ευρώπη ελέγχει την Ευρασία, αυτός που ελέγχει την Ευρασία ελέγχει το παγκόσμιο νησί, και αυτός που ελέγχει το παγκόσμιο νησί ελέγχει τον κόσμο».
Η Ρωσία μετά την έλευση του Πούτιν επιχείρησε να επαναπροσδιορίσει ή και να αναβιώσει εν μέρει το κλέος της Σοβιετικής αυτοκρατορίας.
Μέσα στον Μάρτιο του 2014, και αφού η Ρωσική πλειοψηφία του κριμαϊκού πληθυσμού αποφάσισε πως επιθυμεί ένωση με την Ρωσία και ζήτησε και το ανάλογο δημοψήφισμα, η Ρωσία προχώρησε σε κινήσεις ανάλογες με αυτές που έκανε προτού ξεκινήσει ο Ρωσο-Γεωργιανός πόλεμος για την Κάτω Οσετία το 2008, δηλαδή σε στρατιωτικές ασκήσεις μεγάλης έκτασης με βαρύ οπλισμό.
Η κατάσταση στην Κριμαία κλιμακώθηκε σε τέτοιο βαθμό που ο Πρόεδρος του Κριμαϊκού Κοινοβουλίου ζήτησε την παρέμβαση του Πούτιν ώστε να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των Ρώσων κατοίκων εκεί. Η κυβέρνηση Πούτιν ανταποκρίθηκε και έστειλε στρατιώτες και άρματα μάχης στην Κριμαία,ιδίως μετά την επίσημη υποστήριξη του ρωσικού κοινοβουλίου, καταλαμβάνοντας τις ουκρανικές στρατιωτικές βάσεις και αποκλείοντας τις οδικές και εναέριες διόδους της περιοχής για να μην εισέλθουν περαιτέρω ουκρανικές δυνάμεις.
Η Ρωσία δεν στόχευε στην στρατιωτική βία ούτε επιδίωκε πόλεμο με την Ουκρανία ή την Δύση για την Κριμαία. Αυτό στο οποίο στόχευε είναι να διατηρήσει με ο,τι μέσα διαθέτει, δηλαδή με διπλωματικά ή και με στρατιωτικά την υπάρχουσα τάξη στην Μαύρη Θάλασσα, στην Ανατολική Ευρώπη και στον Καύκασο για να διατηρήσει μια ουδέτερη ζώνη μεταξύ αυτής και της Δύσης ώστε να διαμορφώσει την εικόνα της ως μεγάλη περιφερειακή δύναμη. Κάτι το οποίο κατάφερε στο μέγιστο, αναντρέποντας τις παγκόσμιες γεωπολιτικές ισορροπίες.

ΣΥΡΙΑ
Η Ρωσία έχει περιπλέξει σοβαρά το παιχνίδι της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή, διαψεύδοντας τα «πολεμοχαρή γεράκια» των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης του γνωστού γεωπολιτικού στρατηγικού συμβούλου, Ζμπιγκνιου Μπρέζινσκι.
Ο Μπρεζίνσκι δεν θα μπορούσε να κρατηθεί και να μην εισηγηθεί στην κυβέρνηση Ομπάμα να απειλήσει τη Μόσχα «ότι θα προβεί σε αντίποινα αν η Ρωσία δεν σταματήσει τις επιθέσεις σε περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ στη Συρία».
Οι πρωταρχικοί πολιτικοί στόχοι της Ρωσίας είναι να διασφαλίσει ένα αλαουιτικό κρατίδιο, να εδραιώσει μια μακροχρόνια παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο, να διατηρήσει τις σχέσεις της με το Ιράν και τελικά να αναγκάσει τις ΗΠΑ να μπουν σε στρατηγικό διάλογο. Οι στόχοι αυτοί μπορούν να επιτευχθούν χωρίς να δεσμευτούν ρωσικές μεραρχίες σε μάχες μεγάλης κλίμακας. Η Ρωσία θα γνωρίζει καλά την απειλή μιας ξαφνικής αλλαγής αντικειμενικού σκοπού κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής εκστρατείας και δεν έχει καμία ψευδαίσθηση ότι μπορεί να οδηγήσει σε ειρήνευση στη Συρία μέσω της στρατιωτικής ισχύος της, της διπλωματίας της, ή οποιουδήποτε συνδυασμού των δύο.
Εδραιώνοντας μια μεγάλη βάση επιχειρήσεων στις ακτές της Συρίας, η Ρωσία θα μπορεί να δεσμεύσει στρατιωτικές δυνάμεις ώστε να αποδυναμώσει τις ομάδες εκείνες που αντιτίθενται στην κυβέρνηση του αλ Άσαντ, δίνοντας έμφαση, ταυτόχρονα, στις διπλωματικές προσπάθειές της για να προωθήσει μια ειρηνευτική πρόταση.
Επίσης η Ρωσία έχει έναν επιπλέον λόγο για την δυναμική της επέμβαση στη Συρία. Χιλιάδες ξένοι που μάχονται με τους τρομοκράτες στη Συρία προέρχονται από τη Ρωσία και από γειτονικές πρώτην σοβιετικές χώρες. (Πρόκειται για μουσουλμάνους κυρίως από την Τσετσενία, από το Νταγκεστάν και άλλες περιοχές γύρω και μέσα στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας.)
Η Ρωσία αποφάσισε να στείλει μαχητικά και βομβαρδιστικά στη Συρία, προκειμένου από αέρος να πλήξει τους μαχητές του ISIS, θέλοντας αφ’ ενός να σταματήσει την προέλασή τους, αφ’ ετέρου να δείξει ότι μπορεί να παρεμβαίνει χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορά της.
Η στρατιωτική ενεργοποίηση της Ρωσίας στην περιοχή θέτει εκ των πραγμάτων τέλος στο δόγμα του Wolfowitz – υποχρεώνοντας πλέον τις Η.Π.Α. να πάρουν θέση. Η συμμαχία της δε με την Κίνα και το Ιράν, σε συνδυασμό με την ανάγκη να καθοριστεί ποιές δυνάμεις θα εξασφαλίζουν τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή μετά το τέλος του πολέμου, έτσι ώστε να ακολουθήσει η ανοικοδόμηση της, τοποθετεί τις Η.Π.Α. μπροστά σε μία απόφαση, η οποία θα είναι καθοριστική για τη «μελλοντική τάξη πραγμάτων» – όπου είτε θα απομονωθούν, είτε θα αποτελέσουν μία από τις πολλές μεγάλες δυνάμεις που θα εγγυώνται την ειρήνη στον πλανήτη.
Περαιτέρω, για κακή τύχη εκείνων των Αμερικανών που επιδιώκουν τη συνέχιση της παντοδυναμίας της χώρας τους, υπάρχουν ήδη ορισμένα βασικά στοιχεία, τα οποία επιτρέπουν μία εναλλακτική ανεξάρτητη νέα τάξη πραγμάτων στον πλανήτη
Ο Πούτιν έχει μεγάλη βοήθεια, ιδιαίτερα από τις ειδικές δυνάμεις του ιρανικού στρατιωτικού σώματος «Al-Quds» και από την Χεζμπολλάχ, τον ”Στρατό του Θεού.”
Οι με απόλυτη ακρίβεια εκτελεσθέντες αεροπορικές επιδρομές της Ρωσίας αυτό που κατάφεραν, πέραν του πρακτικού τους αποτελέσματος, ήταν να ξεγυμνώσουν τον «αυτοκράτορα» της παγκοσμιοποίησης.
Η δυναμική στάση του Βλαντίμιρ Πούτιν στο θέμα της Συρίας και στον αγώνα κατά των τζιχαντιστών εκτοξεύει τη δημοστικότητα του ρώσου προέδρου στα ύψη. Σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση του Ιδρύματος Ερευνών της Ρωσικής Κοινής Γνώμης VTsIOM, η δημοτικότητα του προέδρου Πούτιν φτάνει το 89,9%, σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ που σημείωνε τον περασμένο Ιούνιο και ήταν στο 89,1%.
Τον περασμένο Απρίλιο το αμερικανικό περιοδικό TIME ανακήρυξε τον Βλαντίμιρ Πούτιν ως τον πιο σημαντικό ηγέτη του κόσμου με τη μεγαλύτερη επιρροή στην διεθνή σκακιέρα, ενώ τον Νοέμβριο του 2014 ο ρώσος ηγέτης βρέθηκε για δεύτερη συνεχόμενη φορά ανάμεσα στους πιο σημαντικούς ανθρώπους στον κόσμο στη σχετική λίστα του περιοδικού Forbes
Ο Πούτιν επιτυγχάνει τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής του και όλο και περισσότερο γίνεται παγκόσμιος ηγέτης ανατρέποντας τους εως τώρα συσχετισμούς.

*Φοιτητής Πολιτικών Επιστημών, Blogger

Πηγή: ithesis.gr