ΚΑΚΟΜΑΘΗΜΕΝΑ ΠΑΛΙΟΠΑΙΔΑ...!

 Παντελής Καψής

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΨΗΣ

Ο Κωστής Μοσκώφ, ένας από τους πιο γνωστούς διανοούμενους, στρατευμένος στην αριστερά και στο ΚΚΕ, είχε πει σε μια συνέντευξή του πως αν βρείτε την καλή εκπαίδευση και μπορείτε να την πληρώσετε, να το κάνετε. Η αστική τάξη, σημείωνε, έχει αντιληφθεί την αξία της καλής εκπαίδευσης και για αυτό έχει φτιάξει καλά σχολεία για τα παιδιά της. Ο ίδιος είχε φοιτήσει στο Κολέγιο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.

Την συμβουλή του φαίνεται πως την ακολουθούν πολλοί στην αριστερά. Ο πρωθυπουργός πρώτος από όλους, ο οποίος στέλνει τα παιδιά σε ένα πολύ καλό ιδιωτικό σχολείο. Αλλά φυσικά και οι υπουργοί του, θα ξεχώριζα τον κ. Τσακαλώτο ο οποίος πήγε στο St Paul’s. Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα και αρχαιότερα Αγγλικά σχολεία. Ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα και έχει υψηλά δίδακτρα αλλά και πρόγραμμα υποτροφιών ώστε να φοιτούν, όπως υποστηρίζει, οι καλύτεροι, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης. Απόφοιτοι του πάντως κοσμούν την Αγγλική ελίτ, ανάμεσά τους και ο πρώην ομόλογος του κ. Τσακαλώτου, ο υπουργός οικονομικών στην κυβέρνηση Κάμερον, Τζορτζ Όσμπορν. 

Παρ όλα αυτά, στη Βουλή, ο πρωθυπουργός δεν δίστασε να κατηγορήσει τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι είναι ένα «κακομαθημένο κολεγιόπαιδο». Σαν να θεωρεί την φοίτηση σε ένα καλό σχολείο κάτι μεμπτό για έναν πολιτικό. 

Θα μπορούσε να πει κανείς πολλά για μια τέτοια αναφορά. Το προφανές είναι η υποκρισία. Από το Κολέγιο, αλλά και από πολλά εξ ίσου καλά ιδιωτικά σχολεία, έχει αποφοιτήσει ικανός αριθμός στελεχών της αριστεράς, ακόμα και της άκρας αριστεράς, χωρίς ποτέ να θεωρηθεί αυτό αμάρτημα. 

Θα μπορούσε επίσης να επισημάνει αυτό που του έγραψε σε επιστολή της η Νίκη Παρασκευοπούλου, μαθήτρια του Κολεγίου, ότι ένα καλό σχολείο, στο οποίο πάνω από 800 μαθητές ενισχύονται με υποτροφίες, αντί να λοιδορείται θα έπρεπε να αποτελεί πρότυπο και για άλλα σχολεία. 

Και βέβαια θα μπορούσε να επισημάνει ότι μια τέτοια αντίληψη αποτελεί απλώς μια επικοινωνιακή μπαρούφα, μια προσπάθεια του πρωθυπουργού να κινητοποιήσει αντανακλαστικά κοινωνικής ζήλειας στους ακροατές του στα πλαίσια της λογικής ή αυτοί ή εμείς. 

Όμως ομολογώ προσωπικά με εμπνέει ο τρόπος του Κωστή Μοσκώφ ο οποίος ουσιαστικά μιλά για την αυταξία της καλής εκπαίδευσης. Κι εκπαίδευση δεν νοείται μόνο η γνώση αλλά ακόμα περισσότερο η ανάπτυξη της προσωπικότητας, οι αξίες και η στάση ζωής. 

Αυτό φάνηκε περισσότερο από ποτέ άλλοτε στην διάρκεια της δικτατορίας. Ο Σωτήρης Βαλντέν, απόφοιτος του σχολείου, κατέθεσε πρόσφατα την προσωπική του μαρτυρία για την ιστορία της αντίστασης στην οποία ο ίδιος συμμετείχε ενεργά. Ένα μικρό μέρος αυτής της ιστορίας γράφτηκε στο Κολέγιο. Έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ότι σε όλη την διάρκεια της επταετίας στο σχολείο δεκάδες μαθητές ήταν οργανωμένοι σε νεολαιίστικες αντιστασιακές οργανώσεις και απόφοιτοι του σχολείου διακρίθηκαν αργότερα στο φοιτητικό κίνημα και στο Πολυτεχνείο. Από τους πιο γνωστούς ο Νίκος Μπίστης, ο οποίος οργανώθηκε στο ΚΚΕ και ο Σταύρος Τσακυράκης, στο ΚΚΕ εσωτερικού. Στον πολύγραφο για την εφημερίδα του σχολείου τυπώνονταν τότε προκηρύξεις!

Πολλοί παράγοντες εξηγούν ενδεχομένως το φαινόμενο. Κατ αρχήν η μερική αυτονομία του σαν ελληνοαμερικανικό ίδρυμα, που εξασφάλιζε μια σχετική ελευθερία. Ύστερα η δημοκρατική λειτουργία του μαθητικού σώματος με την εκλογή, ακόμα και τότε, του μαθητικού συμβουλίου που τόνιζε την αντίθεση με το καθεστώς ανελευθερίας που επικρατούσε στην χώρα. Ήταν και η ίδια η φιλελεύθερη εκπαίδευση όμως, με την συμπαράσταση ορισμένων καθηγητών, καθώς και οι όμιλοι που λειτουργούσαν, οι οποίοι αποτέλεσαν ιδανικό χώρο πολιτικοποίησης και έκφρασης.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι στο σχολείο φοιτά, σήμερα μάλιστα ακόμα περισσότερο, μεγάλος αριθμός παιδιών από πλούσιες οικογένειες. Είναι επίσης πιθανό ότι πολλά από αυτά μπορεί να είναι πράγματι κακομαθημένα, να αντιμετωπίζουν το καλό σχολείο και την ανέφελη ζωή σαν ένα φυσικό τους δικαίωμα. Αυτό όμως οφείλεται περισσότερο στην κοινωνική τους θέση και λιγότερο το σχολείο. Το ίδιο κακομαθημένα θα ήταν πιθανότατα σε οποιοδήποτε άλλο σχολείο. Αντιθέτως η καλλιέργεια της αριστείας, οι υψηλές απαιτήσεις και η δημοσιοποίηση και κατά συνέπεια ο έλεγχος των ακαδημαϊκών επιδόσεων του σχολείου, λειτουργούν στην αντίθετη κατεύθυνση. Επιβραβεύεται και αναγνωρίζεται η σκληρή δουλειά, όχι τα λεφτά του μπαμπά. Όπως θα έπρεπε δηλαδή να είναι σε όλα τα σχολεία. Στην μεταλαμπάδευση αυτή της αντίληψης για την αξία της γνώσης και την ανταμοιβή της προσπάθειας το Κολέγιο, όπως και κάποια άλλα καλά ιδιωτικά σχολεία, θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην δημόσια εκπαίδευση. Γιατί φυσικά η δημόσια εκπαίδευση θα έπρεπε να είναι η πιο σημαντική μας επένδυση για το αύριο.

ΥΓ: (1) Ευχαριστώ τον κ. Ορέστη Καλογήρου που μου γνωστοποίησε το απόσπασμα της συνέντευξης του Κωστή Μοσκώφ.

(2) Στην επίσημη ιστορία του σχολείου η αντιστασιακή δραστηριότητα μαθητών και καθηγητών του αποσιωπείται.

Πηγή: https://www.reader.gr