21 ΜΑΡΤΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ!

Το ταξίδι της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια, όταν ο ποιητής Μιχαήλ Μήτρας πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα. Η επιλογή της ημέρας της εαρινής ισημερίας, 21 Μαρτίου, ήταν μία πολύ ταιριαστή επιλογή, και έτσι η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998, στο παλιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά, στην Αθήνα, με μία λιτή, αλλά επιτυχημένη διοργάνωση.
Την επόμενη χρονιά ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Κι αυτό έγινε. Τον Οκτώβριο του 1999, στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη. Οι πολύ δημοφιλείς ποιητικές αναγνώσεις μπορεί να συμβάλουν σε μια επιστροφή στην προφορικότητα και στην κοινωνικοποίηση του ζωντανού θεάματος και οι εορτασμοί μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των δεσμών της ποίησης με τις άλλες τέχνες και τη φιλοσοφία, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η φράση του Ντελακρουά"Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση"». 

Έχουν ακουστεί κατά καιρούς πολλοί ορισμοί για το τι είναι ποίηση. Ξεχωριστά τα λόγια του Αργεντινού συγγραφέα, Λουίς Μπόρχες, «Ποίηση είναι η έκφραση του ωραίου, διαμέσου λέξεων περίτεχνα υφασμένων μεταξύ τους». 

Είναι το αρχαιότερο λογοτεχνικό είδος, όπως πληροφορούμαστε από τα επιστημονικά λεξικά. Πριν την ανακάλυψη της γραφής, ο άνθρωπος ήταν αδύνατο να αναπτύξει την τέχνη του πεζού λόγου και να απομνημονεύσει ένα πεζογράφημα. Ποιήματα όμως έπλασε πολύ νωρίς ο πρωτόγονος άνθρωπος, συνδυασμένα με μουσική και χορό. 

Στην ποίηση συναντάμε τρια βασικά είδη. 

Την επική που είναι το αρχαιότερο είδος ποίησης. Τα έπη ασχολούνται με την περιγραφή και αφήγηση λόγων, πράξεων και κατορθωμάτων θεών και ηρώων. Η Ιλιάδα και η Οδύσσεια του Ομήρου είναι, ως γνωστόν, τα αρχαιότερα ελληνικά έπη.

Την λυρική ποίηση, όπου ο ποιητής περιγράφει σε πρώτο πρόσωπο μία εικόνα ή μία κατάσταση. Η λυρική ποίηση τραγουδιέται και έχει μεγάλη ποικιλία μέτρων κάτι που διευκολύνει τη συνοδεία της από μουσικό όργανο. Αρχαία λυρικά ποιήματα ήταν οι ωδές, οι ύμνοι (μελική ποίηση) και οι διθύραμβοι, κ.ά.

Τέλος τη δραματική ποίηση που συνταιριάζει έπος και λυρισμό σε μορφή θεατρική. Τέτοια είναι η αρχαία τραγωδία, κωμωδία και σάτιρα, οι τραγωδίες του Σαίξπηρ κλπ 

Επιπλέον ανάλογα με το περιεχόμενο και την τεχνοτροπία του ποιητή η ποίηση χωρίζεται σε σχολές. Έτσι έχουμε: 

Τη Ρομαντική όπου δεν κυριαρχεί η λογική αλλά το συναίσθημα.

Την Παρνασσιακή, όπου κυριαρχεί η προσπάθεια του ποιητή να πλάσει τέλειους στην εμφάνιση στίχους. 

Και την Συμβολική, όπου έχουμε τη μουσική επεξεργασία του στίχου (μουσικότητα, ρυθμός κλπ) σε συνδυασμό με το νόημα πράγμα που δημιουργεί συγκίνηση στον αναγνώστη. 

Σήμερα όλο και περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται με την ποίηση είτε διαβάζοντας είτε γράφοντας. Και ευτυχώς είναι πολλοί νέοι ανάμεσα σε αυτούς. 

Δυστυχώς λίγο παλιότερα περνώντας από τα σχολικά θρανία παρανοήσαμε ό,τι έχει να κάνει με την ποίηση. 

Βιώσαμε εκείνη τη στεγνή παράθεση του "τι θέλει να πει ο ποιητής", φαντάζομαι κι εσείς θα θυμάστε εκείνες τις ατέλειωτες αναλύσεις των ποιημάτων, τηναποστήθιση και μετά την εξέταση πράγμα που μας απομάκρυνε από την ποίηση.Το σχολείο θα έπρεπε να διδάσκει έναν "μηχανισμό" για το πώς θα έπρεπε να διαβάζουμε και εν τέλει να προσεγγίζουμε την ποίηση. 

Σήμερα αυτό έχει αλλάξει σε έναν μεγάλο βαθμό. 

Άλλωστε κάποιος είχε πει ότι η ποίηση είναι ένα παζλ, του οποίου όμως του λείπουν κάποια κομμάτια και τα οποία πρέπει να τα κατασκευάσεις και να τα προσθέσεις εσύ… μέσα απ’ την αισθητική σου, τα συναισθήματά σου, την εμπειρία σου και την αντίληψή σου. Κάθε ποίημα χρειάζεται ένα κομμάτι του εαυτού σου για να θεωρείται ολοκληρωμένο και κανένας δάσκαλος δεν μπορεί να στο δώσει αυτό. Άρα έγκειται στον καθέναν από μας. 

Η ποίηση είναι ένα ταξίδι, είναι έρωτας, είναι ζωή, είναι ύπαρξη και η ύπαρξη είναι ποίηση, γιατί η ποίηση, όπως και κάθε μορφή τέχνης, στις μέρες μας, εκτός από τρόπο φυγής από τη σκληρή καθημερινότητα που βιώνουμε, αποτελεί κι ένα μέσο στο οποίο φορτώνουμε τα συναισθήματα οργής, αγανάκτησης,θλίψης για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας.

Η σημέρινη ημέρα, που επίσημα μπαίνει η άνοιξη-η πιο ποιητικά στολισμένη εποχή- είναι αφιερωμένη, παγκόσμια, στην ποίηση και ο σύγχρονος αείμνηστος ποιητής Γιώργης Παυλόπουλος μιλάει για αυτήν, σε ένα του ποίημα με τίτλο: ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ 

Η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.
Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν
τίποτα και προσπερνούνε. Όμως μερικοί
κάτι βλέπουν, το μάτι τους αρπάζει κάτι
και μαγεμένοι πηγαίνουνε να μπουν.
Η πόρτα τότε κλείνει. Χτυπάνε μα κανείς
δεν τους ανοίγει. Ψάχνουνε για το κλειδί.
Κανείς δεν ξέρει ποιος το έχει. Ακόμη
και τη ζωή τους κάποτε χαλάνε μάταια
γυρεύοντας το μυστικό να την ανοίξουν.
Φτιάχνουν αντικλείδια. Προσπαθούν.
Η πόρτα δεν ανοίγει πια. Δεν άνοιξε ποτέ
για όσους μπόρεσαν να ιδούν στο βάθος.
Ίσως τα ποιήματα που γράφτηκαν
από τότε που υπάρχει ο κόσμος
είναι μια ατέλειωτη αρμαθιά αντικλείδια
για να ανοίξουμε την πόρτα της Ποίησης.
Μα η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.

Πολλές είναι οι απόπειρες των ποιητών να ορίσουν την ποίηση: 

Η ποίηση είναι ανάπτυξη ενός επιφωνήματος (Βαλερύ).

Η ποίησις είναι ανάπτυξις στίλβοντος ποδηλάτου (Εμπειρίκος).

Η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε (Καρυωτάκης). 

Να προσεχθεί όμως πως ενώ το κλειδί είναι ένα, τα αντικλείδια είναι πολλά.