Τάσος Τσακίρογλου
Η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή αποκομμένη από τον προβληματισμό για τον τρόπο ζωής μας και την ανάγκη ριζοσπαστικών αλλαγών σε αυτόν είναι χωρίς αντίκρισμα και περιεχόμενο. Εάν δεν αντιληφθούμε ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που αντιμετωπίζουμε όλο και πιο συχνά, συνδέονται με το είδος της παραγωγής και κυρίως της κατανάλωσης που κυριαρχεί σήμερα, τουλάχιστον στον αναπτυγμένο κόσμο, τότε η αποτυχία μας είναι προδιαγεγραμμένη.
Η «καινοτομία» έχει γίνει η νέα θεότητα που κινεί το οικονομικό σύστημα και συντηρεί την «ανάπτυξη». Οι λέξεις καινοτομία και ανάπτυξη μπαίνουν σε εισαγωγικά επειδή έχουν προσλάβει ένα ψευδεπίγραφο περιεχόμενο στο πλαίσιο ενός αρπακτικού καπιταλισμού που όσο απλώνεται στο φαντασιακό μας τόσο συρρικνώνει και αποστραγγίζει τον φυσικό κόσμο γύρω μας.
Η «καινοτομία» αποτελεί ουσιαστικά ένα αεικίνητο που οδηγεί σε φαύλο κύκλο και μετατρέπεται σε αυτοσκοπό: η βιομηχανία και η έρευνα προσφέρουν όλο και πιο «καινοτόμα» καταναλωτικά προϊόντα, τα οποία μας ωθούν στην αγορά τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται δραστικά ο χρόνος ζωής τους. Αυτό το κυνήγι της «καινοτομίας», όμως, είναι καταστροφικό για τις φυσικές πηγές του πλανήτη και συντελεί αποφασιστικά στη ρύπανση του περιβάλλοντος (απορρίμματα) και στην αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας (ρύποι).
Η συμπεριφορά μας μοιάζει με εκείνη των παιδιών σε ένα ζαχαροπλαστείο, που ξέρουν ότι η ζάχαρη κάνει κακό στην υγεία, αλλά δεν μπορούν να αντισταθούν στον πειρασμό. 'Οπως έλεγε ο ψυχοκοινωνιολόγος Εριχ Φρομ, ο καταναλωτής είναι το αιώνιο βρέφος που κλαίει για το μπιμπερό του.
'Οσον αφορά την «ανάπτυξη», αυτή αποτελεί το φετίχ όλων των κυβερνήσεων και τη φιλοσοφική λίθο των οικονομολόγων, οι οποίοι υπόσχονται ότι με αυτήν θα μετατρέπουν τα απλά μέταλλα σε χρυσό. Και εδώ βέβαια πρόκειται για καθαρή αλχημεία, αφού η «ανάπτυξη» ταυτίζεται ταχυδακτυλουργικά με την ποσοτική μεγέθυνση: μεγαλύτερο ΑΕΠ, μεγαλύτερη βιομηχανική παραγωγή, μεγαλύτερη κατανάλωση. Ισχύει δηλαδή η εξίσωση «περισσότερο = καλύτερα». Αυτή η εξίσωση, όμως, δείχνει πλέον τα όριά της, αφού ζούμε σε έναν πεπερασμένο πλανήτη.
Η πριμοδότηση των ατομικών λύσεων έναντι των συλλογικών οδηγεί την κατάσταση σε παροξυσμό. Η άρνηση να πάρουμε μέτρα για τη μείωση των εκπομπών ρύπων και την αντιμετώπιση της αύξησης της θερμοκρασίας οδηγεί στη μαζική πλέον χρήση των κλιματιστικών. Η επέκταση της χρήσης τους, όμως, ανεβάζει περισσότερο τη μέση θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, αφού τα κλιματιστικά λειτουργούν σαν «heat pumps», σαν αντλίες θερμότητας, οι οποίες σπρώχνουν τον θερμό αέρα από μέσα προς τα έξω.
Το ίδιο και με το αυτοκίνητο. Η υπολειτουργία των δημόσιων μέσων μεταφοράς πριμοδοτεί τη χρήση του, με αποτέλεσμα η διαφήμιση σήμερα να το έχει καταστήσει ίσως το πλέον επιθυμητό καταναλωτικό προϊόν. Δεν είναι τυχαίο ότι σε όλες τις εξεγέρσεις και τις «ταραχές», το Ι.Χ. γίνεται αντικείμενο μίσους και εκδίκησης για τους κοινωνικούς αποκλεισμούς. Είναι το απαστράπτον φετίχ του καταναλωτισμού.
Ο σεβασμός των αντικειμένων, τα οποία ενσωματώνουν ανθρώπινη εργασία και προσπάθεια, πρέπει να αποτελεί στάση ζωής και αντίστασης στους συρμούς της μόδας και του κτηνώδους καταναλωτισμού. Η διατροφή, ακόμα και η ψυχαγωγία, πρέπει να είναι πράξεις περίσκεψης για τις δυνατότητες του πλανήτη που μας φιλοξενεί, αλλά και σεβασμού της ανθρώπινης υπόστασής μας, κόντρα στην αγελαία συμπεριφορά.
Ας μην προάγουμε μια καινοτομία που στην ουσία είναι «κενοτομία», τομή του κενού και του τίποτα.
Πηγή: https://www.efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.