Πηγή εικόνας: HistoryCollection.com
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936 έγιναν στο Βερολίνο μεταξύ 1-16 Αυγούστου. Τη περίοδο εκείνη, ηγέτης της Γερμανίας ήταν ο Αδόλφος Χίτλερ αφού είχε ανεβεί στην εξουσία με το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα. Η Γερμανία, ύστερα από την αποτυχία της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την απομόνωση της από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, για πρώτη φορά ανέλαβε μία τέτοια μεγάλη διοργάνωση. Βέβαια, η κατάσταση τότε ήταν λίγο περίεργη (έως και πάρα πολύ) λόγω της ανόδου του Χίτλερ.
Πολλές ήταν οι χώρες που εξέφρασαν την άποψη να μην γίνουν οι Αγώνες στο Βερολίνο. Άλλες απείλησαν να μποϊκοτάρουν τη διοργάνωση και άλλες δεν συμμετείχαν, όπως η Σοβιετική Ένωση. Αρκετοί γνώριζαν για την αντισημιτική δράση των Εθνικοσοσιαλιστών και ανησυχούσαν για τη πολιτική αυτή, καθώς και για άλλες. Για τον Χίτλερ όμως ήταν η μεγάλη ευκαιρία ώστε να κερδίσει μία συμπάθεια και να βελτιώσει την εικόνα της Ναζιστικής Γερμανίας στο εξωτερικό. Να δείξει την ανωτερότητά του αλλά και αυτή του λαού του. Και πως θα γινόταν αυτό; Πολύ εύκολα. Μέσω της προπαγάνδας. Εξάλλου, οι Ναζί είχαν δημιουργήσει ολόκληρο υπουργείο Προπαγάνδας με υπεύθυνο τον Γιόζεφ Γκέμπελς. Γνώριζαν πολύ καλά το αντικείμενο.
Κράτος εναντίον μειονοτήτων
Όπως αναφέρθηκε πρωτύτερα, οι Γερμανοί είχαν αναπτύξει μία δράση για εκμηδένιση του εβραϊκού στοιχείου στη γερμανική κοινωνία και απομόνωση αυτών. Χαρακτηριστικό ήταν πως όλα τα μαγαζιά Γερμανών είχαν κρεμασμένα χαρτιά στις εισόδους όπου ανέγραφαν πως απαγορευόταν η είσοδος σε Εβραίους. Κάτι τέτοιο, το οποίο ενόχλησε πολλές συμμετέχουσες χώρες, δεν εμφανίστηκε στους δρόμους του Βερολίνου κατά τη διάρκεια των Αγώνων. Οι απαγορευτικές πινακίδες είχαν εξαφανιστεί, δίνοντας την εντύπωση συγχρόνως στους πολλούς επισκέπτες πως η κυβέρνηση έχει αλλάξει στάση πάνω σε αυτό το θέμα.
Παρόμοια μπορούμε να πούμε και για τους Τσιγγάνους. Περίπου 800 Ρομά του Βερολίνου, στις 16 Ιουλίου, συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν υπό αστυνομική φρούρηση σε στρατόπεδο στο προάστιο Μάρτσαν του Βερολίνου. Οι επισκέπτες δεν γνώριζαν όμως για αυτό το γεγονός καθώς αποκρύφτηκε.
Σύμβολα και αφίσες
Η Γερμανία προώθησε σε πολύ μεγάλο βαθμό τα σύμβολα. Χρωματιστές αφίσες, δημοσιεύματα στα περιοδικά και σημαιοστολισμένο ολόκληρο το Βερολίνο με τις ναζιστικές σβάστικες, ήταν η εικόνα που κυριαρχούσε στο διάστημα των Ολυμπιακών Αγώνων.
Με την προπαγάνδα, στις αθλητικές εικόνες γινόταν μεγάλος παραλληλισμός της Γερμανίας με την αρχαία Ελλάδα. Προωθούταν ο μύθος περί ανωτερότητας της γερμανικής φυλής και κληρονόμος της “άριας” κουλτούρας της κλασσικής εποχής.
Πηγή: ddoughty.com| Πρωτοσέλιδο της Berliner Illustrirte Zeitung (Ο Γερμανός “Άριος” παραλληλίζεται με το ελληνικό άγαλμα)
Στην επίσημη αφίσα της Ολυμπιάδας του 1936, οι Γερμανοί τοποθέτησαν το άλογο με τα άλογα στην Πύλη του Βρανδεμβούργου και πίσω ένας δαφνοστεφανομένος αθλητής να υψώνει το δεξί του χέρι. Οι Γερμανοί ισχυρίζονταν πως ο αθλητής στην αφίσα, σηκώνοντας το δεξί του χέρι, έκανε τον ολυμπιακό χαιρετισμό. Όμως, πολλοί ήταν αυτοί που ισχυρίστηκαν πως ο χαιρετισμός μοιάζει περισσότερο με τον ναζιστικό, ο οποίος επικράτησε τελικά.
Πηγή: canoeicf.com| Η αφίσα των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου
Λαμπαδηδρομία
Άλλη μία σύνδεση του γερμανικού Ράιχ με την αρχαία Ελλάδα, χρησιμοποιώντας την προπαγάνδα ήταν η λαμπαδηδρομία. Η ολυμπιακή φλόγα υπήρχε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928 στο Άμστερνταμ. Το τελετουργικό όμως δημιουργήθηκε από τους Γερμανούς διοργανωτές. Η λαμπαδηδρομία θα ταίριαζε με τα ιδεώδη του ναζισμού και καθιστούσε πολύ καλή ευκαιρία για προπαγάνδα. Οι αναμμένες δάδες παρέπεμπαν στον μύθο του Προμηθέα αλλά και στις γιορτές του Ράιχ στη Νυρεμβέργη. Δηλαδή να τρέχει κάποιος για κάτι ιερό, σύμφωνα με την άποψη των Ναζί.
Πηγή: www.ushmm.org| Αφίσα που παρουσιάζει την πορεία τη λαμπαδηδρομίας από την αρχαία Ολυμπία προς το Βερολίνο
Olympia
Επιπλέον, η προπαγάνδα συνεχίστηκε και στον κινηματογράφο. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων γυριζόταν το ντοκιμαντέρ “Olympia” από τη σκηνοθέτιδα Λένι Ρίφενσταλ. Η Ρίφενσταλ ήταν προσκείμενη στο εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα με το ντοκιμαντέρ να χαρακτηρίζεται από πολλούς ως αμφιλεγόμενο. Θεωρούσαν πως προσπαθούσε να προβάλει το μεγαλείο της Ναζιστικής Γερμανίας μέσα από τον φακό ώστε να βελτιώσει την εικόνα της, αφού το ντοκιμαντέρ θα προβαλλόταν και στο εξωτερικό. Παρόλο των αμφιλεγόμενων απόψεων, η προσπάθεια της Ρίφενσταλ απέσπασε πολλά βραβεία. Παρακάτω υπάρχει το trailer του ντοκιμαντέρ Olympia.
Μόμερτ, Β. & Ελευθεράκης, Δ. (2016). Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Βερολίνο των ναζί. Ανακτήθηκε από https://www.dw.com/el/οι-ολυμπιακοί-αγώνες-στο-βερολίνο-των-ναζί/a-19407971 (τελευταία πρόσβαση 3.6.2021)
Ναζιστικοί Ολυμπιακοί Αγώνες, Βερολίνο 1936. Ανακτήθηκε από https://encyclopedia.ushmm.org/content/el/article/the-nazi-olympics-berlin-1936 (τελευταία πρόσβαση 3.6.2021)
Οι μύθοι των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου (2016). Ανακτήθηκε από https://www.protagon.gr/themata/flashback/44341198066-44341198066 (τελευταία πρόσβαση 3.6.2021)
Ολυμπία (ταινία 1938). Ανακτήθηκε από https://el.wikipedia.org/wiki/Ολυμπία_(ταινία_1938) (τελευταία πρόσβαση 3.6.2021)
Πηγή: https://www.maxmag.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.