ΜΙΚΡΗ ΜΟΙΡΟΛΟΓΗΤΡΑ!

Ένα ποίημα του Βασίλη Ρώτα από συλλογή Μνημόσυνο (Αθήνα, 1961).

Με σκυφτά πνιγμένα βήματα
μικρή μοιρολογήτρα,
τον τοίχο τοίχο περπατάς κλεφτά σαν ίσκιος
πας να κρυφτείς σε απόμερη άκρη
σ’ όχτον έρημο, γκρεμό βαθύν
για να κλάψεις τους λεβέντες
που ούτε η στάχτη τους, την πήρε ο αέρας,
ούτε ο ίσκιος τους κάτω απ’ τα δέντρα.

Κάτσε, ακούμπησε χάμω στο χώμα,
που ολουνών είν, ο έρημος τάφος,
λύσ’ τη μαύρη μαντίλα,
λύσ’ τα μαύρα μαλλιά σου
που τα χιόνισε πρώιμος βοριάς,
τρυφερή κόρη, που έγινες τόσο νωρίς
μοιρολογήτρα
κι άρχισε μόνη σου, εκεί που κανείς δε σ’ ακούει
το πικρό μοιρολόι σου, χύνοντας
δάκρυα ζεστά
να σου βρέχουν τα χέρια
την ποδιά σου,
το χώμα.

Τον Νοέμβρη του 1944 μια φωτογραφία που δημοσιεύει το περιοδικό Life προκαλεί αίσθηση στην αμερικανική κοινωνία. Η φωτογραφία του Ντμίτρι Κέσελ απεικονίζει μια νεαρή μαυροφορεμένη γυναίκα να κλαίει. Λίγους μήνες πριν, στις 10 του Ιούνη 1944, στο Δίστομο Βοιωτίας είχε συντελεστεί από τους Γερμανούς ναζί καταχτητές μια ανείπωτη θηριωδία που δύσκολο να βρεθεί όμοιά της. Ίσως ο μεγάλος μας ποιητής και δραματουργός Βασίλης Ρώτας,να εμπνεύστηκε από την εμβληματική εικόνα της Μαρίας Παντίσκα – Μίχα. Αυτό είναι το όνομα της νεαρής γυναίκας στη φωτογραφία του Κέσελ, όπου θρηνεί την σφαγή εκατοντάδων αμάχων, ανάμεσα στους οποίους βρίσκονται αρκετοί συγγενείς της και το ξεθεμελίωμα του χωριού της.

Πηγή: katiousa.gr