"ΜΑΜΑ, ΠΩΣ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ;"

Της Ειρήνης Παναγοπούλου, Κλινικής Ψυχολόγου/Ειδικού Σεξουαλικής Υγείας

«Είναι μικρό ακόμα.. και τι να του πω;», είναι μια από τις πιο συχνές σκέψεις που περνούν από το μυαλό της μητέρας, όταν ακούει το μικρό της παιδί, να επιθυμεί να μάθει την αναπαραγωγική διαδικασία, που σημαίνει ότι ναι ήρθε η ώρα να μιλήσετε και για το σεξ.. ή σκέπτεστε.. «όχι ακόμα, οπότε ας της πω κάτι παιδικό και όχι πονηρό – πρόστυχο»!
Ουσιαστικά παρατηρείται δυσκολία, αμηχανία ή και φόβος όταν πρόκειται να δοθεί απάντηση σε μια τρομακτική/άβολη ερώτηση για τα αυτιά του γονιού, είτε γιατί και οι ίδιοι δεν είχαν λάβει ενημέρωση από την πατρική τους οικογένεια και δεν είναι εξοικειωμένοι να συζητούν επί του θέματος, είτε γιατί είναι κάτι το απαγορευμένο, το ανήθικο, ενθυμούμενοι το θυμό των δικών τους, όταν γινόταν σχετική νύξη.

Τρία είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την παιδική ηλικία, α. εγωκεντρικότητα, β. περιέργεια και γ. μίμηση. Το παιδί προσπαθεί να ανακαλύψει το σώμα του, αγγίζοντας τα γεννητικά του όργανα, αναγνωρίζοντας την ευχαρίστηση που λαμβάνει μέσα από αυτό. Γύρω στην ηλικία των 3-4 θα εκφράσει μια από τις πιο συνηθισμένες απορίες του, «πως γεννιούνται τα μωρά;», με αφορμή κάτι που είδε ή άκουσε, ή ακόμα αν παρατηρεί τη μητέρα του ή συγγενικό πρόσωπο που εγκυμονεί. Ζήτημα επομένως υψίστης σημασίας είναι πως αντιδρά εκείνη τη στιγμή και τι απάντηση δίνει ο γονιός.. είναι η κατάλληλη;.. θα μπερδέψει το παιδί, ή θα αποτελέσει το εναρκτήριο έναυσμα για ένα ατελείωτο φαύλο κύκλο ερωτήσεων;

Στη σημερινή εποχή υπάρχει ποικιλία όσο αφορά τις στάσεις των γονέων. Οι περισσότεροι ξεκινούν τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του παιδιού, ήδη από μικρή ηλικία και άλλοι αποφεύγουν όσο πιο πολύ μπορούν συζητήσεις που οδηγούν στο σεξουαλικό μονοπάτι, κατευθύνοντας την προσοχή του παιδιού αλλού, καθώς αισθάνονται απροετοίμαστοι να διαχειριστούν την κατάσταση. Η πιο συχνή όμως αντιμετώπιση είναι η παραπληροφόρηση του παιδιού, οι ψεύτικες, παραπλανητικές απαντήσεις, πολλές φορές «χαζές», λόγο της ενοχής και της ντροπής των γονέων στα θέματα αυτά. Συνέπεια της δυσκολίας τους, είναι το παιδί να καταλαβαίνει ότι πρόκειται για κάτι ανήθικο και να απωθείται από το να εκφράσει ξανά παρόμοια απορία του. Ντρέπεται και κλείνει μάτια και αυτιά αν τύχει και λάβει ερέθισμα «κακό», μένοντας απληροφόρητο ή με ελλιπείς γνώσεις. Εξαίρεση αποτελούν τα παιδιά με μεγαλύτερα αδέλφια, τα οποία συχνά έχουν φροντίσει προκαταβολικά!

Συγκεκριμένα: εξηγήστε του ότι το παιδί έρχεται στο κόσμο από τη μητέρα. Μέχρι να γεννήσει η μητέρα, το μωρό βρίσκεται μέσα στην κοιλιά της, σε μια θήκη ειδικά φτιαγμένη για την φιλοξενία του μωρού. Στην ερώτηση πως μπαίνει στην κοιλιά της μητέρας, δίνετε την κατάλληλη απάντηση, ανάλογα φυσικά κάθε φορά το γνωστικό, ηλικιακό και συναισθηματικό επίπεδο του παιδιού. Παραδείγματος χάρη, σε ένα παιδί 2-3 ετών, μπορείτε να πείτε πως κάθε μήνα η γυναίκα κάνει ένα σποράκι που ονομάζεται ωάριο, αντίστοιχα έχει και ο άνδρας, το σπερματοζωάριο. Όταν συναντηθεί το ωάριο και το σπερματοζωάριο, ξεκινώντας να του μιλάτε για το σεξ σιγά σιγά, δημιουργούν ένα μωρό. Όταν δεν θέλουν να κάνουν μωρό, το ωάριο βγαίνει από τη γυναίκα σαν αίμα στο εσώρουχο της. Έτσι προχωράτε σταδιακά στην σωστή ενημέρωσή του. Βασικό ωστόσο, είναι να ακολουθείτε μια κοινή γραμμή στις απαντήσεις του παιδιού σας, αποφεύγοντας την πιθανή σύγχυση του.

Και φτάνω στην απορία των περισσότερων γονιών…

«τι να πω στο παιδί μου για το σεξ.. τι είναι το σεξ»;

Η ιδανική απάντηση για αρχή είναι «αγκαλιάζουμε και φιλάμε ο ένας το σώμα του άλλου που αγαπάμε», παίζοντας ουσιαστικά με την λέξη αγάπη και το νόημά της.

Αποφύγετε…

• Κλασικές απαντήσεις, όπως το γνωστό τα μωρά τα φέρνει ο πελαργός, καθώς με αυτό τον τρόπο του μεταφέρετε λανθασμένα μηνύματα και γνώσεις, με αποτέλεσμα αν δεν καλυφθεί να αναζητήσει αλλού ενημέρωση, από μη έγκυρες πηγές.

• Εκρηκτικότητα, τιμωρητικότητα και θυμό, όταν το παιδί εκφράσει τη σεξουαλικού περιεχομένου απορία του.

• Την μεταφορά ταμπού και προκαταλήψεων γύρω από σεξουαλικά ζητήματα που πιθανά σχετίζονται με δικές σας αυστηρές εγγραφές και ηθικούς κώδικες, προερχόμενα από την πατρική σας οικογένεια.

• Χιουμοριστικές και παιχνιδιάρικες ονομασίες των γεννητικών οργάνων. Αποκαλέστε τα ανδρικά και γυναικεία γεννητικά όργανα με τις επιστημονικές τους ορολογίες, πέος και αιδοίο και εξηγήστε την λειτουργία τους με απλά λόγια και κατανοητά.

• Η σιωπή, η στάση του σώματος αλλά και οι εκφράσεις του προσώπου σας «μιλούν» στο παιδί, περνώντας μηνύματα για το σεξ και τις διαφυλικές σχέσεις.

Ο στόχος;

Το παιδί να μάθει και να ανακαλύψει σώμα του, να το αγαπήσει και να το σεβαστεί, λαμβάνοντας από το γονιό που αποτελεί την πρώτη πηγή ενημέρωσης και πληροφόρησής του, την απαραίτητη γνώση προκειμένου να προστατευθεί! Τέλος, η όλη ενημέρωση διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ομαλή ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη, αποτρέποντας τη δημιουργία ενός φοβικού-αποφευκτικού μελλοντικά ενήλικα και σημαντικά στην υιοθέτηση μιας υγιούς σεξουαλικής συμπεριφοράς.

Βιβλιογραφία:

-Breast milk and subsequent intelligence quotient in children born preterm

A Lucas, R Morley, TJ Cole, G Lister, C Leeson-Payne – The Lancet, 1992 – Elsevier

-From birth to seven: the second report of the national child development study.(1958 Cohort)

-Risks of orofacial clefts in children born to women using multivitamins containing folic acid periconceptionally

Σύντομο Βιογραφικό Ειρήνης Παναγοπούλου

Η Παναγοπούλου Ειρήνη γεννήθηκε το 1990 στην Αθήνα. Σπούδασε Ψυχολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές Κλινικής Ψυχολογίας (MSc Clinical and Community Psychology) στο University of East London, London, UK.

Εκπόνησε την πρακτική της άσκηση στη Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Γ.Ν. Ασκληπιείου Βούλας και στο Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων. Εργάστηκε εθελοντικά στην Εταιρεία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας και στη συνέχεια στο Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «ΣΤΑΘΜΟΣ», των Δήμων Καλλιθέας, Μοσχάτου και Ταύρου, όπου συνεχίζει μέχρι σήμερα, προσφέροντας τις υπηρεσίες της παράλληλα και στο Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού.

Για 5 μήνες συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Δρ. Θάνου Ασκητή, όπου εκπαιδεύθηκε από τον ίδιο, στη διάγνωση και θεραπεία σεξουαλικών δυσλειτουργιών και στο οποίο δραστηριοποιήθηκε, αλλά και ως σύμβουλος, στη Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας του Ινστιτούτου.

Κατέχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Ψυχολόγου 6097/20.11.2013 και παρακολουθεί συνέδρια και σεμινάρια στα πλαίσια της επαγγελματικής της εκπαίδευσης.

Πηγή: https://psychopedia.gr