ΠΡΟΤΑΣΗ…ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΗ!

Επιμέλεια: Ελένη Σοφού 

«Αν ήμουν ένα υγιές εβραιόπουλο, με ύψος ένα μέτρο και εβδομήντα εκατοστά, θα είχα εκτελεστεί με αέριο όπως εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι Εβραίοι στη χώρα μου. Γι’ αυτό, αν ποτέ αναρωτιόμουν γιατί γεννήθηκα νάνος, η απάντησή μου θα ήταν ότι η αναπηρία μου, η δυσμορφία μου, ήταν ο τρόπος του Θεού να με κρατήσει ζωντανή». 

Ο Γεουντά Κορέν ένας ισραηλινός δημοσιογράφος το 1994 διάβασε σε ένα περιοδικό πως το 1949 ένας θίασος που ονομαζόταν «Οι Επτά Νάνοι του Άουσβιτς» έκανε περιοδεία στις πόλεις του Ισραήλ δίνοντας παραστάσεις με χορό και τραγούδι. Μένοντας έκπληκτος από αυτόν τον περίεργο συνδυασμό θανάτου και διασκέδασης ξεκίνησε μαζί με την σύντροφο και συνεργάτιδα του Είλάτ Νεγκέτ μια μεγάλη έρευνα συλλέγοντας μαρτυρίες και ιστορικά στοιχεία. Μετά από χρόνια δουλειάς έγραψαν ένα βιβλίο που ανήκει στην λογοτεχνία του ολοκαυτώματος με τίτλο «Οι 7 Νάνοι του Άουσβιτς». Στη χώρα μας παρουσιάστηκε το 2012 από τις εκδόσεις Πηγή, σε μετάφραση Φλώρας Μίχτη. Η ιστορία των επτά νάνων σίγουρα δεν είναι το παραμύθι της Χιονάτης, αλλά μια αληθινή ιστορία στην σκληρή πραγματικότητας του Άουσβιτς. Οι καλοκάγαθοι νάνοι δεν έχουν την αγάπη και τη φροντίδα της Χιονάτης αλλά γίνονται πειραματόζωα ενός άκαρδου τέρατος, ενός γιατρού, του Δρ. Μένγκελε. Το βιβλίο αναφέρεται στην αληθινή ιστορία της πολυμελούς οικογένειας Όβιτς, που η μοίρα της διασταυρώθηκε με τον λεγόμενο «Άγγελο του Θανάτου» του Τρίτου Ράιχ. 

Το ιστορία ξεκινάει από την Ροζαβλέα της Ρουμανίας και την οικογένεια Όβιτς. Μια παραδοσιακή Εβραϊκή και βαθιά θρησκευόμενη οικογένεια με στενούς δεσμούς αγάπης. Ο πατέρας ήταν νάνος. Παντρεύεται δύο φορές δύο κανονικές γυναίκες, δέκα γέννες, οι επτά εκ των οποίων πήραν το γονίδιο του πατέρα και τα παιδιά γεννήθηκαν με νανισμό. Καλλιτεχνικές φλέβες όλοι τους, επιλέγουν να δημιουργήσουν την δική τους καλλιτεχνική ομάδα και τον δικό τους θίασο, το «Θίασο των Λιλιπούτ» τη δεκαετία του '30. Οι παραστάσεις τους για πολλά χρόνια στη Ρουμανία, στην Ουγγαρία και στην Τσεχοσλοβακία γνώρισαν μεγάλη επιτυχία, απέκτησαν μεγάλη φήμη και ζούσαν με αξιοπρέπεια. Ο πόλεμος όμως άλλαξε τελείως τη ζωή τους και οι Εβραίοι Όβιτς βρέθηκαν στο στόχαστρο των Ναζί όταν ο Χίτλερ αποφάσισε των αφανισμό των Εβραίων. Τα πρώτα θύματα του ήταν τα άτομα με ειδικές ικανότητες. Έτσι λοιπόν η οικογένεια οδηγείται στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Στο στρατόπεδο εργασίας η σωματική τους διάπλαση, τους καθιστά ανίκανους προς εργασία. Οι θάλαμοι αερίων τους περίμεναν… 

«Ήταν σχεδόν σκοτάδι και βρισκόμασταν σε κάτι που έμοιαζε με μεγάλο μπάνιο. Κοιτάξαμε στο ταβάνι να δούμε γιατί δεν έπεφτε νερό. Ξαφνικά μυρίσαμε γκάζι. Αρχίσαμε να βήχουμε και κάποιοι λιποθύμησαν. Βάλαμε τις φωνές. Ξαφνικά ακούσαμε μια άγρια φωνή απέξω: «Πού είναι η οικογένεια των νάνων μου;». Η πόρτα άνοιξε και είδαμε τον δρα Μένγκελε. Διέταξε να μας βγάλουν και μας έριξαν κρύο νερό για να συνέλθουμε…». Ο μανιώδης ναζιστής της ευγονικής, τους είχε αποτραβήξει τελευταία στιγμή, γυμνούς και φοβισμένους, από τον θάλαμο αερίων όπου επρόκειτο να θανατωθούν. Το θέαμα των «φρικιών» όπως τους αποκαλούσε αναζωπύρωσε τις ακαδημαϊκές φιλοδοξίες του τις οποίες διέβλεπε να πραγματώνονται μετά το τέλος του πολέμου. Είχε βρει τα πειραματόζωα που έψαχνε και τα εκμεταλλεύθηκε όσο μπορούσε χωρίς κανέναν περιορισμό. Η σωματική τους δυσμορφία είχε εξάψει τη φαντασία του και τους υπέβαλλε σε επώδυνα πειράματα, προκειμένου να μάθει τα μυστικά της γενετικής τους. Η ζωή τους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης ήταν ένας συνδυασμός κανονικότητας και κόλασης. Τους έδωσε ξεχωριστό κατάλυμα, περισσότερο φαγητό και τους επέτρεψε να φορούν τα ρούχα τους. Τους υπέβαλλε όμως σε επώδυνες εξετάσεις. Τους έπαιρνε συνεχώς αίμα, μυελό των οστών, τους έβγαζε υγιή δόντια, μαλλιά και βλεφαρίδες και πραγματοποιούσε ψυχολογικές και γυναικολογικές εξετάσεις. 

Εκείνο που έψαχνε ο Μένγκελε ήταν να ανακαλύψει όχι μόνο τα παθολογικά αίτια του νανισμού, αλλά να αποδείξει τη ρατσιστική θεωρία ότι στη διάρκεια της Ιστορίας η εβραϊκή φυλή είχε εκφυλισθεί σε έναν λαό νάνων και αναπήρων. «… Ανά μερικές μέρες οι γιατροί, μας έπαιρναν αίμα. Το προηγούμενο βράδυ έπρεπε να νηστέψουμε. Η σύριγγα ήταν μεγάλη, η ποσότητα που έπαιρναν τεράστια και καθώς ήμασταν αδύναμοι λόγω πείνας, συχνά λιποθυμούσαμε. Αυτό όμως, δεν σταμάτησε τον Μένγκελε ... ήταν ένας δολοφόνος, αλλά μας άφησε να ζήσουμε. ‘Όχι ότι μας συμπαθούσε. Μας χρησιμοποίησε για να εκπληρώσει την φιλοδοξία του να γίνει διάσημος επιστήμονας…» 

«Οι 7 Νάνοι του Άουσβιτς» είναι ένα συγκλονιστικό ιστορικό μυθιστόρημα. Το έργο είναι δοσμένο μετά από μεγάλη έρευνα και απόλυτη αμεροληψία. Ιστορικά στοιχεία, πηγές δοσμένες από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές και αντιφατικές απόψεις άλλων συγκρατούμενων για την περίπτωση των Όβιτς. Η δομή του βιβλίου περιλαμβάνει τη ζωή τους πριν το ολοκαύτωμα και μετά την απελευθέρωση. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου μαθαίνουμε τι απέγιναν τελικά οι επτά νάνοι και πως κατάφεραν να επιβιώσουν από την κόλαση του Ολοκαυτώματος. Η αφήγηση εξαιρετική που καθηλώνει, ενώ το πλούσιο φωτογραφικό υλικό κάνει τον αναγνώστη να νοιώθει πως γνωρίζει πολύ καλά αυτήν την οικογένεια. Η ιστορία των Όβιτς περνά πολλά μηνύματα. Αποδεικνύεται περίτρανα πως άτομα με τέτοιου είδους αναπηρίες μπορούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία, να μορφωθούν, να αναδείξουν το ταλέντο τους, να εργαστούν, και να δημιουργήσουν τις δικές τους οικογένειες. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι σύζυγοί τους δεν έπασχαν από νανισμό και ο νανισμός τους δεν κληροδοτήθηκε στα παιδιά τους. Ο δεσμός της οικογένειας, η αγάπη και η αλληλεγγύη που συνδέει τα μέλη της, η δύναμη του «μαζί», η ενότητα τους, το θάρρος και η πίστη απέδειξαν ότι οι 7 νάνοι του Άουσβιτς μπορεί να ήταν νάνοι σωματικά, άλλα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως γίγαντες της ζωής. 

«…Η καρδιά κλαίει, όμως, τα χείλη χαμογελούν…» Πέρλα Όβιτς 

Καλό διάβασμα! 

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς: 

Ο Γεουντά Κορέν και η Εϊλάτ Νεγκέβ είναι Ισραηλινοί συγγραφείς και δημοσιογράφοι στην ισραηλινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth. Τα έργα τους έχουν δημοσιευθεί και διαδοθεί από κριτικούς σε όλο τον κόσμο, εισπράττοντας θετικά σχόλια. Ο Γεουντά Κορέν σπούδασε Εβραϊκή Ιστορία και Κοινωνιολογία στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο, καθώς και θεατρική παραγωγή για την τηλεόραση στην Αγγλία. Για πολλά χρόνια εργάστηκε στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση του Ισραήλ και βραβεύτηκε για αρκετές από τις εκπομπές του. Η Εϊλάτ Νεγκέβ σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και Ιστορία της Τέχνης στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο και εξειδικεύτηκε στη μετάφραση και στη μαζική επικοινωνία. Ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας Yedioth Ahronot (της μεγαλύτερης εφημερίδας του Ισραήλ) σε θέματα λογοτεχνίας, έχει πάρει συνεντεύξεις και έχει γράψει βιογραφίες πολλών σημαντικών συγγραφέων απ' όλο τον κόσμο. Ένα άλλο βιογραφικό βιβλίο τους που έχει εκδοθεί στη χώρα μας είναι «Η ζωή της άλλης» 2007.