4 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΟΡΤΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟ!

Η ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ

Μεγαλομάρτυς της Χριστιανοσύνης. Η μνήμη της εορτάζεται σε Ανατολή και Δύση στις 4 Δεκεμβρίου, και στις 17 Δεκεμβρίου σε όσες εκκλησίες ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο.

Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, η Βαρβάρα έζησε τον 3ο αιώνα επί Ρωμαίου αυτοκράτορα Μαξιμιανού, στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας ή στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου. Η παράδοση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αναφέρει ότι έζησε στην περιοχή της Τοσκάνης.
Ήταν μοναχοκόρη του πλούσιου ειδωλολάτρη Διόσκουρου και από νεαρή ηλικία ασπάστηκε τον Χριστιανισμό, παρά τις αντίθετες προσπάθειες του πατέρα της. Η άρνησή της να παντρευτεί έναν ειδωλολάτρη εξόργισε τον Διόσκουρο, ο οποίος την κατήγγειλε στις ρωμαϊκές αρχές για τη χριστιανική της πίστη. Η Βαρβάρα βασανίστηκε και διαπομπεύτηκε γυμνή, για να αποκεφαλιστεί τελικά από το χέρι του πατέρα της. Ο Διόσκουρος για το ανοσιούργημά του αυτό χτυπήθηκε από κεραυνό και έπεσε νεκρός. Τα λείψανα της Αγίας Βαρβάρας βρίσκονται σήμερα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βλαδιμήρου στο Κίεβο της Ουκρανίας.

Στην ελληνική λαϊκή παράδοση η εορτή της Αγίας Βαρβάρας είναι η πρώτη μιας σειράς τριών συνεχόμενων εορτών, που ονομάζονται συνοπτικά «Νικολοβάρβαρα» και περιλαμβάνουν τις εορτές της Αγίας Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου), του Αγίου Σάββα(5 Δεκεμβρίου) και του Αγίου Νικολάου (6 Δεκεμβρίου). Είναι ταυτισμένη με την έλευση δυνατού κρύου και το μαρτυρούν οι παροιμίες: «Η Βαρβάρα σαβανώνει κι ο Άι Σάββας σαβανώνει», «Τα Αγιονικολοβάρβαρα ή βρέχει ή χιονίζει», «Βαρβαρίτσες, Νικολίτσες, όπου να’σαι μέσα να’σαι» και η ποντιακή «άε Βαρβάρα φύσα, άε Σάββα βρέξον, άε Νικόλα σόντσον (χιόνισε)».

Η Αγία Βαρβάρα προστατεύει τα παιδιά που πάσχουν από ευλογιά, επειδή σύμφωνα με μια παράδοση η Βαρβάρα ζήτησε από τον Θεό να προσβληθεί από ευλογιά για να χάσει την ομορφιά της και να μην παντρευτεί ένα ειδωλολάτρη που προόριζε γι’ αυτήν ο πατέρας της. Παλαιότερα, η μολυσματική αυτή ασθένεια «θέριζε» και άφηνε μόνιμα σημάδια στα παιδιά, γι’ αυτό και οι γονείς σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για την Αγία Βαρβάρα πρόσφεραν ανήμερα της εορτής της στους πιστούς κόλλυβα, κολλυβόζουμο ή μελόπιτα, που προηγουμένως είχαν ευλογηθεί από τον ιερέα.

Οι Άραβες Χριστιανοί της Μέσης Ανατολής (Λίβανος, Συρία, Ιορδανία, Ισραήλ, Παλαιστινιακά Εδάφη) γιορτάζουν με ξεχωριστό τρόπο την Αγία Βαρβάρα (Eid il-Burbara). Τα παιδιά, πολλά από αυτά μασκαρεμένα, τριγυρίζουν στα σπίτια και ψάλλουν τα κάλαντα της Αγίας, ενώ η νοικοκυρά του σπιτιού τούς προσφέρει ένα γλύκισμα, που μοιάζει με τα δικά μας κόλλυβα.

Η Αγία Βαρβάρα είναι πολιούχος της Δράμας, της Αργυρούπολης και του Ρεθύμνου. Είναι προστάτιδα του Πυροβολικού σε πολλές χριστιανικές χώρες του κόσμου, στην Ελλάδα από το 1828, και όσων ασχολούνται με τα εκρηκτικά. Σε άλλα κράτη προστατεύει τις μονάδες του Μηχανικού, τους μαθηματικούς, τους ναύτες και τους εργάτες ορυχείων.

Απολυτίκιο της Αγίας Βαρβάρας

Βαρβάραν την Αγίαν τιμήσωμεν

εχθρού γαρ τας παγίδας συνέτριψε

και ως στρουθίον ερρύσθη εξ αυτών,

βοηθεία και όπλω του Σταυρού η πάνσεμνος.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ

Περίφημος θεολόγος, εκκλησιαστικός συγγραφέας, υμνογράφος, μοναχός και Πατέρας της Εκκλησίας. Η μνήμη του τιμάται από την Εκκλησία στις 4 Δεκεμβρίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι και όσες φέρουν το όνομα Δαμασκηνός και Δαμασκηνή.

Ο Δαμασκηνός γεννήθηκε περί το 680 και καταγόταν από πλούσια χριστιανική οικογένεια της Δαμασκού, πρωτεύουσας του αραβικού χαλιφάτου. Ο πατέρας του Σέργιος κατείχε μεγάλη θέση στη διοίκηση του χαλιφάτου κατά την περίοδο του χαλίφη Αμπντ ελ Μαλέκ (685-705).

Ο Ιωάννης έλαβε πλήρη και ολοκληρωμένη εκπαίδευση για την εποχή του. Σπούδασε μαθηματικά, μουσική, ρητορική, αστρονομία και φιλοσοφία. Διαδέχθηκε τον πατέρα του στην διοίκηση του χαλιφάτου επί χαλίφη Ουαλίντ (705-715), αλλά τελικά αποσύρθηκε στη μονή του Αγίου Σάββα, όπου εγκαταβίωσε ως μοναχός και επιδόθηκε με ζήλο στη μελέτη και τη συγγραφή. Τα έργα του διακρίνονται σε δογματικά, αντιρρητικά, ερμηνευτικά, υμνογραφικά και ομιλίες. Πέθανε ειρηνικά, σε ηλικία 104 ετών.

Απολυτίκια

Την καλλικέλαδον, και λιγυραίς μολπαίς, κατακηλούσάν τε, και αγλαίζουσαν, την Εκκλησίαν του Χριστού, εύλαλον αηδόνα, δεύτε ευφημήσωμεν, Ιωάννην τον πάνσοφον, τον Δαμασκηνόν πιστοί, υμνογράφων τον πρύτανιν· τον έμπλεων, απάσης γενόμενον, θείας και κοσμικής σοφίας.

Θείον όργανον, της Εκκλησίας, λύρα εύσωμος, της ευσεβείας, ανεδείχθης Ιωάννη πανεύφημε όθεν πυρσεύεις του κόσμου τα πέρατα, ταις των σοφών σου δογμάτων ελλάμψεσι. Πάτερ Όσιε, Χριστὸν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Πηγή: https://www.sansimera.gr