ΤΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΡΩΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ!

Ο Λέανδρος Ρακιντζής θυμάται και ελπίζει.

Λέανδρος Τ. Ρακιντζής, Αρθρογράφος

Αρεοπαγίτης ε.τ.

FOTIS VROTSIS PHOTOGRAPHY VIA GETTY IMAGES

Στο ρυθμό του «Ο Μάιος μας έρχεται…» ας τραγουδήσουμε εκλογές μας έρχονται εμπρός βήμα ταχύ να τις προϋπαντήσουμε στη προεκλογική περίοδο, στις κάλπες και στα αποτελέσματα. Λόγω ηλικίας και ιδιότητας έχω παρακολουθήσει από διάφορες σκοπιές τουλάχιστον είκοσι βουλευτικές εκλογές, δεκαεπτά τοπικής αυτοδιοίκησης, επτά για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και τέσσερα δημοψηφίσματα.

Τελικά όλες επιβεβαίωσαν το παλιό γαλλικό τραγούδι «όσο ο κόσμος αλλάζει πάντα ο ίδιος μένει» με την έννοια ότι οι μεν πολιτικοί το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η νομή της εξουσίας με κάθε κόστος και ότι ελάχιστοι πολίτες ψηφίζουν κατά συνείδηση και σταθερά. Οι περισσότεροι ψηφίζουν τα πολιτικά κόμματα από συμφέρον, γιατί κάτι περιμένουν, είτε από απογοήτευση, είτε από αγανάκτηση. Επίσης ένα ποσοστό, περίπου στο 6%ψηφίζει ένα καινούργιο κόμμα σαν ένα παράθυρο στην ελπίδα.

Σαφώς η προσωπικότητα αλλά και η εμφάνιση ενός αρχηγού κόμματος αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα, προπαντός στο γυναικείο φύλλο, όπως παλιότερα στα αμιγώς γυναικεία τμήματα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έπαιρνε περισσότερους ψήφους. Εκεί όμως που γίνεται μεγάλη σφαγή είναι μεταξύ των συνυποψήφιων του ιδίου κόμματος, όπου στο σταυρό προτίμησης επικρατούσε παλιότερα αυτός που είχε τις περισσότερες κουμπαριές ή διότι υπήρχαν κομματάρχες που κατηύθυναν τη ψήφο. Τελευταία όμως βλέπουμε να επικρατεί ο περισσότερο γνωστός – δημοφιλής υποψήφιος που προέρχεται από την υποκριτική ή τον χώρο του ποδοσφαίρου ή εκείνος/η που έχει επιτύχει υψηλή αναγνωρισιμότητα λόγω των συχνών εμφανίσεων στην τηλεόραση, ανεξάρτητα άλλων προσόντων.

Με άλλα λόγια, άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου.

Εκείνο που κάποιος συγκρατεί περισσότερο στη μνήμη του δεν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, το οποίο πολλές φορές είναι δεδομένο, αλλά η προεκλογική ατμόσφαιρα, οι συγκεντρώσεις στη πλατεία με τις πλαστικές σημαίες, τη μουσική από τα μεγάφωνα, κάθε κόμμα με το δικό του συνθέτη, τα τραγούδια, τα προεκλογικά συνθήματα και η συναδέλφωση με τους ομοϊδεάτες. Η προεκλογική ατμόσφαιρα εξαρτάται από τις εποχές, καθόσον υπάρχουν εποχές ηρωικές, φανατισμού, αγανακτήσεως ή υποτονικές, όπως προβλέπεται να είναι η προεκλογική εκστρατεία με τις συνήθεις καταγγελίες για σκάνδαλα και οι προσεχείς εκλογές, που θα διεξαχθούν από την άνεση του καναπέ δια της τηλεοράσεως ή του διαδικτύου .

Θυμάμαι διάφορες εκλογές, την προεκλογική κίνηση των οποίων παρακολούθησα από κοντά με πρώτες του 1956, που ήταν χαλαρές και στη συνέχεια στις ζωηρές του 1958. Θυμάμαι τις προεκλογικές συγκεντρώσεις τότε με την κάθοδο των συντεταγμένων οικοδόμων από την Καισαριανή και κυρίως το εκλογικό αποτέλεσμα με την ΕΔΑ δεύτερο κόμμα με 25%, γεγονός που συνέτεινε σε μεταγενέστερες πολιτικές εξελίξεις. Ακολούθησαν οι εκλογές του 1961 με «τα δέντρα που ψήφισαν» και στη συνέχεια οι διπλές εκλογές του 1963-64, που έφεραν την Ένωση Κέντρου στην εξουσία. Θυμάμαι και τα Ιουλιανά και τη Χούντα που ματαίωσε τις προγραμματισμένες εκλογές.

Με τη πτώση της Χούντας είχαμε τις πρώτες εκλογές που ήταν μονόδρομος για τη ΝΔ και με νομιμοποιημένο το ΚΚΕ. Στη συνέχεια το δημοψήφισμα με το οποίο καταργήθηκε η βασιλεία. Οι μεγάλες συγκεντρώσεις με οργάνωση, πλαστικές σημαίες, πολιτικά συνθήματα με μεγάλο φανατισμό για τα δύο κόμματα εξουσίας και τηλεοπτική κάλυψη άρχισαν από τις εκλογές του 1977. Φθίνουσα πορεία όσον αφορά τη συμμετοχή είχαν οι εκλογές από το 2004 και έπειτα.

Η εποχή των αγανακτισμένων στη πλατεία Συντάγματος ήταν μια προεκλογική παρατεταμένη περίοδος πριν την προκήρυξη των εκλογών.

Έχω ζήσει προεκλογικές συγκεντρώσεις με το πλήθος να φωνάζει με κομματικό φανατισμό «Αέρα, Αέρα να φύγει η χολέρα» ή «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» ή «Να καεί, να καεί το….Βουλή». Εχω δει παρελάσεις με σκούπες στον ώμο για να δείξουν την πρόθεση για κάθαρση και προεκλογικά συνθήματα του τύπου «Καραμανλής ή τανκς» και «Έξω οι βάσεις του θανάτου» και στη συνέχεια είδα τους αντίπαλους πολιτικούς την άλλη μέρα να συνεργάζονται.

Πιστεύω πως οι εκλογές που μας έρχονται θα είναι πολύ πολιτισμένες, χωρίς δημόσιες και ιδιωτικές συγκεντρώσεις στα σπίτια για λόγους προφύλαξης από τον κορονοϊό , όλη η προεκλογική κίνηση θα γίνεται μέσω τηλεοράσεως και διαδικτύου, με μεγάλη αποχή από τις κάλπες λόγω αδιαφορίας των πολιτών, ιδίως των νέων, για την πολιτική. Ωστόσο αυτή η πρακτική μπορεί να οδηγήσει στην κυριαρχία των οργανωμένων μειοψηφιών. Άλλωστε οι αρχαίοι αποκαλούσαν όσους δεν μετείχαν στα πολιτικά δρώμενα ιδιώτες εξ ου και η γαλλική λέξη idiot.

Νομίζω, ότι για πολλούς το πιο ενδιαφέρον σημείο των εκλογικών αναμετρήσεων είναι το βράδυ της μεταδόσεως των εκλογικών αποτελεσμάτων, άλλωστε αυτό πάντα ήταν μια ευκαιρία για κοινωνικές συναθροίσεις. Παλαιότερα περιμέναμε να ακούσουμε από το ραδιόφωνο τα πρώτα αποτελέσματα για τους ορεινούς δήμους, που προδίκαζαν τα αποτελέσματα και μετά από την τηλεόραση να παρακολουθούμε τον εκλογικό χάρτη να αλλάζει χρώματα.

Δεν γνωρίζω αν οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν σε κλίμα πόλωσης ή όχι, που είναι ζήτημα εκλογικής τακτικής, αλλά σταδιακά η νοοτροπία και τα ενδιαφέροντα κυρίως των νέων πολιτών αλλάζουν προς ευρωπαϊκά πρότυπα, γεγονός που επηρεάζει την πολιτική τοποθέτηση τους. Επίσης ένας άγνωστος παράγων είναι η ψήφος των ομογενών.

Νομίζω επίσης, ότι η εποχή της κατευθυνόμενης ψήφου από τους διάφορους, ιδίως στην επαρχία, κομματάρχες έχει περάσει. Σαφώς οι πολιτικοί με τις προσωπικές τους γνωριμίες και τις εξυπηρετήσεις, που έχουν κάνει, ιδίως οι γιατροί, διατηρούν μια προτίμηση στη σταυροδοσία πάντοτε εντός του ιδίου κόμματος. Είναι επίσης γεγονός ότι οι πολιτικοί πλην ελάχιστων εξαιρέσεων φθείρονται τάχιστα συνήθως σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις και έτσι ανανεώνεται το πολιτικό δυναμικό.

Ελπίζω στην επόμενη συνταγματική αναθεώρηση να θεσπισθεί με κοινή συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων ένα πάγιο εκλογικό σύστημα, που να επιτρέπει τον σχηματισμό ισχυρών κυβερνήσεων ακόμα και με συνεργασία κομμάτων με τρόπο τέτοιο ώστε να αποφεύγονται οι συχνές εκλογικές αναμετρήσεις και να μη μπορεί η απερχόμενη κυβέρνηση να αλλάζει τον εκλογικό νόμο έτσι ώστε η επόμενη κυβέρνηση να δυσκολεύεται να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Ο Σπύρος Μαρκεζίνης στη Πολιτική Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας διηγείται: Το 1952 πρωθυπουργός ήταν ο Νικόλαος. Πλαστήρας και το εκλογικό σύστημα απλή αναλογική. Η CIA ήθελε να θεσπισθεί το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα για να κερδίσει τις εκλογές ο Παπάγος, αλλά ο Πλαστήρας αρνιόνταν. Τότε η CIA εξαγόρασε την καφετζού, την οποία κάθε πρωί ο Πλαστήρας την συμβουλεύονταν με αποτέλεσμα να τον πείσει να αλλάξει το εκλογικό σύστημα σε πλειοψηφικό με αποτέλεσμα τις επόμενες εκλογές να κερδίσει ο Α. Παπάγος με τεράστια διαφορά.

Προς το παρόν ας αντιμετωπίσουμε με νηφαλιότητα τις προσεχείς διπλές βουλευτικές εκλογές με γνώμονα μόνο το πρόγραμμα κάθε κόμματος και τον βαθμό εμπιστοσύνης που έχουμε στις ικανότητες κάθε πολιτικού.

***

Λέανδρος Τ. Ρακιντζής

Αρεοπαγίτης ε.τ.

Πηγή: https://www.huffingtonpost.gr