Η INFLUENZA ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ ΜΑΣ!

• Γράφει ο Βασίλης Αικατερίνης*

Βασίλης Αικατερίνης

Η εικόνα ανθρώπων, υπερπροβεβλημένων και ακριβοπληρωμένων εν πολλοίς, που ασκούν, σύμφωνα με την ασχολία ή το επάγγελμά τους, σε μια δυσανάλογα μεγάλη μερίδα του κόσμου επιρροή με τη γνώμη τους, η οποία γνώμη βέβαια διαμορφώνεται απ’ τη χρηματοδότηση του εκάστοτε χορηγού και παρουσιάζεται ως δική τους, παραπέμπει, τηρουμένων των αναλογιών, σε προπαγανδιστικά έργα του πολιτικού θεάτρου (ανθισμένου κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) που παρουσίαζε δήθεν αθώα μια θέση, εκπεφρασμένη μεν αντικειμενικά, μα με δόλιο σκοπό που πάντοτε οδηγούσε στην εκπλήρωση ενός καλοστημένου σχεδίου: στην αναχώρηση του κόσμου απ’ τη θεατρική αίθουσα με διαβρωμένη και επηρεαζόμενη σκέψη.

Κάπως έτσι φαίνεται να θρέφονται καθημερινά οι νόες των χρηστών του Διαδικτύου και συγκεκριμένα των Κοινωνικών Μέσων, ηθελημένα ή μη. Θαμπώνονται απ’ τον «εξωπραγματικό» βίο αυτών των ανθρώπων, μαθαίνουν τα πάντα για την προσωπική τους ζωή απ’ τους ίδιους, τους παρακολουθούν οικειοθελώς με την ορεκτική μανία των παρακολουθούμενων (κάτι που ούτε ο ίδιος ο George Orwell θα μπορούσε να σκεφτεί ποτέ), γίνονται θεατές της ζητιανιάς των like και follow, κι όσο πιο ακραία και πεζή είναι η περσόνα του φιλοδοξούμενου influencer τόσο αυξάνεται η συγκομιδή θεατών που αποτιμάται σε χρήμα και δόξα.

Στην πραγματικότητα, εκείνοι που διεκδικούν τον χρυσό τίτλο του «επιδραστικού», κρατούν τα ηνία της μετά βίας εκλεπτυσμένα εκσυγχρονισμένης τηλεπώλησης που δεν λαμβάνει πλέον μέρος σε τηλεοπτικούς δέκτες αλλά σε κινητά τηλέφωνα και tablet. Φυσικά, οι ίδιοι το θεωρούν ως ένα πάρεργο το οποίο καταναγκαστικά, όπως η πλειονότητα αυτών εκφράζει με περίσσια λύπη, το κάνουν μιας και είναι ο μοναδικός τρόπος να ζήσουν, ένα προκάλυμμα για να προσφέρουν, αφιλοκερδώς πάντοτε, την εικόνα τους στους εκατοντάδες χιλιάδες φαν, χωρίς να κοπιάζουν με μια κανονική εργασία (!).

Βλέπουμε σιγά σιγά τα πάρεργα ν’ αυξάνονται και από θέσεις διαδικτυακού πωλητή να βρίσκονται ξαφνικά στο σανίδι, ασχέτως αν μέχρι χθες δεν είχαν σκεφτεί να γίνουν ηθοποιοί και ακόμη περισσότερο να το σπουδάσουν (μιας και σήμερα αυτό το «περίσσιο» επάγγελμα κατάντησε να θεωρείται μη σπουδάσιμο), άλλοι να τοποθετούνται σε τηλεοπτικά πάνελ με την ιδιότητα του σχολιαστή επί παντός επιστητού, κι άλλοι να αναλαμβάνουν (δεχόμενοι προτάσεις ακόμη κι από σοβαρά κόμματα) πολιτικές-διοικητικές θέσεις με την υποκινούμενη από αμφίβολα κίνητρα ψήφο των πολιτών.

Προσοχή: η αγγλική λέξη influencer (επηρεάζων) παράγεται από την ίδια λατινική ρίζα με τη λέξη influenza (γρίπη) και σαν τέτοια βλέπουμε να μολύνει κάθε φιλοδοξία και όνειρο του σημερινού νέου που βλέπει το μέλλον του δυσοίωνο. Πριν κάποιοι με κατηγορήσουν πως διακατέχομαι από ελιτισμό ή άκρατο σνομπισμό, ας τους υποβάλλω το παρακάτω ερώτημα: Μπορούν αυτοί οι άνθρωποι, τόσο εύκολα κι απλά, να στερούν θέσεις εργασίας όπως του ηθοποιού ή του δημοσιογράφου, που τόσοι έχουν σπουδάσει με ζήλο και όρεξη περιμένοντας με μαρτυρική υπομονή να το ασκήσουν, ή ακόμη και ενός απλού πολίτη που θέλει να προσφέρει στην κοινωνία δια μέσου της πολιτικής χωρίς να έχει το προνόμιο των φώτων και της δημόσιας προβολής; Διότι αν ακολουθήσουμε αυτό τον ρυθμό, θα πρέπει να καταργηθεί από αύριο η εκπαίδευση (που τείνει ήδη) και να εκθέτονται όλοι οι νέοι δεκαοχτάρηδες στην αρένα του influencing απ’ την οποία αν καταφέρουν και βγουν ζωντανοί, να διαλέξουν τον χώρο με τον οποίο, ανά σεζόν, θέλουν να δραστηριοποιούνται χωρίς καμία καλλιέργεια, μέχρι να το βαρεθούν και να επιλέξουν κάτι άλλο. Σήμερα ηθοποιός, αύριο πολιτικός, μεθαύριο ποιος ξέρει;

Η εκπόρνευση επαγγελμάτων, λειτουργημάτων και ιδιοτήτων από ανθρώπους που επηρεάζουν έναν ευκολόπιστο εσμό, νομίζω πως πρέπει να σταματήσει επιτέλους· για να μην αναφερθώ στη σταδιακή καλλιέργεια της νοσηρής άποψης, που αρχίζει να έχει πέραση πλέον παντού, περί δημοσιοποίησης κάθε στιγμής της ιδιωτικής ζωής μας, η οποία κατά λογική συνέπεια προηγείται της δολερής και εξ ορισμού κατάπτυστης εμπορευματοποίησής τους, καθιερώνοντας έτσι το μότο: «πουλάω, άρα υπάρχω» ή και το επικινδυνότερο αντίστροφο. Να μην αναφερθώ στην ψηφιακή έκθεση ανήλικων παιδιών ως κουκλομοντέλων παιδικών ειδών και ρουχισμών…

Η πανδημία του κορωνοϊού τείνει να υποχωρεί με πολλά ωστόσο πισωγυρίσματα που δείχνουν, μέχρι στιγμής, να είναι αντιμετωπίσιμα· η πανδημία όμως της influenza των influencers φαίνεται πως ήρθε για να μείνει. Το μόνο φάρμακο, μη γενόσημο, είναι και πάντοτε θα είναι η Παιδεία με πι κεφαλαίο: εκείνη που δεν εξαγοράζεται, δεν διχάζει, δεν ακριβοπληρώνεται, ούτε εξαντλείται.

*Απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών