kimintenia
Ανθισμένη κουτσουπιά στον περίβολο της ιεράς μονής Παναγίας Μολυβδοσκέπαστης στην Κόνιτσα
Ετούτες οι μέρες, κάθε χρόνο, είναι από τις ελάχιστες που η φύση καταφέρνει να επικρατήσει ακόμα και στους πιο πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου της Αθήνας, χάρη στην παρουσία των πανέμορφων δέντρων της Κουτσουπιάς, της Πασχαλιάς, της Γλιτζίνιας και της Τζακαράντας, που ολάνθιστα κατακλύζουν τις πόλεις μας και τις εξοχές μας. Είναι η εποχή που η φύση ντύνεται το μωβ που μεταμορφώνει σε πίνακες ζωγραφικής τους δρόμους, τις γειτονιές και τα τοπία μας…
Κουτσουπιά, Τζακαράντα και Γλυτζίνια σε κεντρικούς δρόμους της Αθήνας
Κερκίς (Cercis) είναι η επιστημονική ονομασία του γένους αυτού των φυτών που περιλαμβάνει δέντρα δασικά, κοσμητικά, φυλοβόλλα, μελιγόνα (οι μέλισσες στήνουν χορό γύρω από τα άνθη), μετρίου μεγέθους και όπως αναφέρει ο Π.Γ. Γεννάδιος («Λεξικόν Φυτολογικόν», Αθήνα, 1914), το γνωστότερο είδος είναι η «Κερκίς κερωνιοειδής» (Cercis siliquastrum) ή κοινώς Κουτσουπιά, που απαντάται σε πολλά μέρη της Ελλάδας και σε άλλες παραμεσόγειες χώρες.
α. Sophie Anderson, Girl with Lilac Kit, β. Sophie Anderson, Young girl with a garland of flowers in her hair, γ. Gustav Klimt, Portrait of Mäda Primavesi, 1912, δ. John William Waterhouse, Ανεμώνες, 1903
«Τα αφθονώτατα και πρώιμα άνθη της Κουτσουπιάς προηγούνται των φύλλων της», όπως γράφει, ενώ το ξύλο του δέντρου είναι «συμπαγές και αρραγές, δέχεται ωραίαν στίλβωσιν και χρησιμοποιείται εις την λεπτοξυλουργικήν και την τορνευτικήν, και ιδίως από αυτό κατασκευάζονται τα κλειδοπίνακα (σ.σ. βαθιά και πλατιά ξύλινα δοχεία τα οποία σφράγιζαν με ξύλινο καπάκι και χρησιμοποιούταν από τους χωρικούς και τους κτηνοτρόφους για την μεταφορά φαγητού), αι πλόσκαι (σ.σ. ξύλινα δοχεία μεταφοράς νερού με σώμα σε σχήμα τυμπάνου το οποίο απολήγει σε ψηλό και στενό κυλινδρικό λαιμό) ή τσότραι και άλλα τορνευτά είδη».
Πασχαλιά
Δέντρο εντυπωσιακής εμφάνισης την περίοδο της ανθοφορίας της, η Κουτσουπιά (ή Κότσικας ή Κουτσίκι ή Μαμουλιά) φυτεύεται συχνά σε πάρκα στις πόλεις ως καλλωπιστικό φυτό και πολλαπλασιάζεται με σπέρματα. Είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο δέντρο της Μεσογειακής και της ελληνικής υπαίθρου, που ξεχωρίζει κάθε άνοιξη στους αγρούς με τα πυκνά μωβ άνθη της. Ανήκει στα φυλλοβόλα δέντρα και φθάνει σε ύψος τα 5-10 μέτρα.
Μωβ της ελληνικής γης: ανεμώνη, λούπινα, περικοκλάδα και αλάδανος
Έχει φύλλα καρδιοειδή και άνθη έντονα μωβ, η δε περίοδος της ανθοφορίας της ξεκινάει στα τέλη Φεβρουαρίου και φθάνει μέχρι και τα τέλη Απριλίου. Αναπτύσσεται τόσο στην παραθαλάσια όσο και στην ορεινή ζώνη. Ιδανικός για φύτευση της κουτσουπιάς θεωρείται κάθε τύπος χώματος με καλή αποστράγγιση καθώς και τα ασβεστολιθικά χαλικώδη ή βραχώδη εδάφη. Χρειάζεται κανονικό πότισμα και έκθεση στον ήλιο, ενώ αντέχει και σε χαμηλές θερμοκρασίες ακόμα και αρκετά κάτω από το μηδέν.
Κουτσουπιές σε εξοχές της Αττικής
Η κουτσουπιά αναφέρεται και ως το «Δέντρο του Ιούδα», είτε από παράφραση της γαλλικής ονομασίας της «arbre de Judée» (δέντρο της Ιουδαίας) είτε επειδή, κατά την παράδοση, ο μαθητής του Χριστού, Ιούδας ο Ισκαριώτης, μετανιωμένος για την προδοσία του Κυρίου, επέστρεψε στους Ιουδαίους τα τριάκοντα αργύρια, «την τιμή του τετιμημένου», που είχε λάβει ως «αμοιβή» για να τους Τον παραδώσει, και απερχόμενος κρεμάστηκε από τα κλαδιά μιας κουτσουπιάς. Θα μπορούσαμε άλλωστε να πούμε, ότι τούτο το μωβ που σε όλες του τις αποχρώσεις κυριαρχεί αυτή την εποχή στην πλάση γύρω μας, θέλει ακριβώς να μας εισαγάγει αθόρυβα και αγιοπνευματικά στην περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας που ακολουθεί, με το πένθος για τα Πάθη του Χριστού μέσα στην άνοιξη, αλλά και με τη χαρμολύπη της Αναστάσεώς Του, που ήρθε ως νίκη της «όντως Ζωής» επί του θανάτου.
Τοπία στα μωβ: Δελφοί, Σμόκοβο και Κόνιτσα
Όπως και να έχει η εποχή του μωβ είναι εδώ, γεμίζοντας τη ματιά μας με τις θαυμάσιες εικόνες της, αλλά και τον αέρα γύρω μας με τις ευωδιές των ανθών, που σε λίγο καιρό θα συμπληρώσουν ταιριαστά οι επίσης μωβ Πασχαλιές, οι Γλυτζίνιες (σαλκίμια) και οι εξωτικές Τζακαράντες.
«Οι τζακαράντες παίζοντας καστανιέτες και χορεύοντας
ρίχνουν γύρω στα πόδια τους ένα μενεξεδένιο χιόνι»
Γιώργος Σεφέρης
Οι ανθισμένες Τζακαράντες της οδού Αθηνάς,
στο κέντρο της Αθήνας
Κι ενώ τα δέντρα μπουμπουκιάζουν βάφοντας ψηλά μωβ τον ορίζοντά μας, στη γη απλώνεται ένα ατέλειωτο χαλί με ανθάκια και αγρολούλουδα στις ίδιες αποχρώσεις. Έτσι κάθε χρόνο τέτοια εποχή, ο χορός της ανεμώνης, του λούπινου, της περικοκλάδας και του αλάδανου ολοκληρώνει τον μαβί θρίαμβο της άνοιξης στη φύση, στην πόλη, στους κήπους, στις καρδιές μας..!
Λευκωσία στα μωβ
(φωτ. Ανδρέας Κωνσταντίνου)
«Με λένε ανάλογα με τους καιρούς Τρυφέρα ή Ανεμώνη»
Οδ. Ελύτης, «Μαρία Νεφέλη»
«Κάθε λουλούδι έχει τη θέση του στον ήλιο,
κάθε άνθρωπος έχει ένα όνειρο.
Κάθε άνθρωπος
έχει έναν ουρανό πάνου από την πληγή του,
κι ένα μικρό παράνομο σημείωμα της άνοιξης μέσα στην τσέπη του»
Γιάννης Ρίτσος
Το ΜΩΒ είναι ένα σύνολο αποχρώσεων του ορατού φάσματος, που βρίσκονται μεταξύ κόκκινου και μπλε, ενώ αποτελεί την πρώτη συνθετική χρωστική ουσία ανιλίνης. Το ανακάλυψε τυχαία ο χημικός Sir William Henry Perkin, στα 18 του χρόνια, το 1856, στην προσπάθειά του να φτιάξει τεχνητή κινίνη. Τη νέα ουσία την ονόμασε Μωβεΐνη (Mauveine) ή αλλιώς ανιλινικό πορφυρό (aniline purple), προσδιορισμός από τον οποίο το χρώμα μωβ έλκει έκτοτε την ονομασία του, με την οποία πέρασε στην ιστορία.
Δεν μένει παρά ν’ απολαύσουμε τα ολάνθιστα δέντρα και λουλούδια από κοντά, με μια βόλτα στους δρόμους της πρωτεύουσας ή στην εξοχή, σιγοτραγουδώντας το «Μωβ» του πολυαγαπημένου Δημήτρη Λάγιου, που τέτοιες μέρες πριν 30 χρόνια μας άφησε πρόωρα, για το πιο μεγάλο ταξίδι του.
«Το χρώμα σπάζει πάνω στην πέτρα,
μέσα στην άμμο.
Πάει στη μάνα, στο πένθος πάει,
με όλα ταιριάζει.
Πώς το φοβάμαι τέτοιο χρώμα,
πώς με μεθάει, πώς το μισώ,
πώς το μισώ!
Πώς νιώθω φόβο με τέτοιο χρώμα,
πώς με μεθάει, πώς το μισώ!
Πώς το αγαπώ αυτό το μωβ!»
Δημήτρης Λάγιος, «Μωβ»
Πηγή: https://kimintenia.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.