ΑΥΤΟΣ, ΑΥΤΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ΣΧΕΣΕΙΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΚΙ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ!

Του Γιάννη Πανούση

Κάποτε είδα την ψυχή μου...

Να φοβάσαι την ειρήνη, μου είπε και χάθηκε

Διονύσης Χιόνης, Του έρωτα και του θανάτου

Καθώς ο Πρωθυπουργός ανήγγειλε την έναρξη διαλόγου για τον γάμο των ομόφυλων, την τεκνοθεσία και άλλα συναφή θέματα, νομίζω ότι ήρθε η ώρα να συμφωνήσουμε και για τα όρια του αυτοπροσδιορισμού φύλου και ταυτότητας.

Πριν από καιρό ένας πατέρας στο Βόλο αρνήθηκε να υπογράψει ένα έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας με την ιδιότητα του ‘’Γονέα 1’’. Πρόσφατα προέκυψε θόρυβος (ακόμα και με κομματικές συνέπειες) με την εμφάνιση drag queen σε σχολείο... Άρα ή το κρύβουμε κάτω από το χαλί ή το δαιμονοποιούμε, πρόβλημα προσέγγισης, κατανόησης και συναίνεσης επί των αρχών υπάρχει.

Επειδή σε κανέναν τομέα στη χώρα μας δεν ανα-γνωρίζεται κάποια "καθολική θεωρητική προσέγγιση", αφού οι περισσότεροι στηρίζονται σε φαντασιακές κοσμοερμηνείες ή και σε λεονταρισμούς με βολονταριστική προ-διά-θεση, νομίζω ότι πρέπει να πάψουμε σ’ επιμέρους θέματα (που αντιμετωπίζονται με το κομμάτι ή με κλισέ) να προσποιούμαστε τους ιδεατζήδες ή απλώς να υιοθετούμε την όποια γενική κομματική γραμμή. Φοβάμαι ότι οι προσωπικές αντιλήψεις και οι παρεϊκές ζυμώσεις, που επενδύονται με "μεγαλόστομες αξίες", δεν είναι τίποτ’ άλλο από (κακο)δοξασίες, οι οποίες "ελέω Αρχηγού" εμφανίζονται ως χρησμοί ή ως θέσφατα.

Η πλειονότητα των πολιτικών αδυνατεί να δει τον Κόσμο ως Όλον (l’ universalité des choses) κι αρκείται σε ψευτοφιλονικίες και ψευτομονομαχίες και σε μικρο-ιδεολογικούς τακτικισμούς.

"‘Μεθυσμένες ιδεοληψίες", χωρίς ίχνος επιστημονικής θεμελίωσης, καταλήγουν σε ανορθολογισμό και θολούρα, ακόμα και σε ζητήματα ιδιαίτερα ευαίσθητα.

Εξηγούμαι:

Είναι προφανές ότι ο κάθε άνθρωπος καθίσταται κύριος του σώματός του και ουδείς μπορεί να του επιβάλλει να το διαθέσει χωρίς τη βούλησή του (με εξαίρεση περιπτώσεις δημόσιας υγείας, όπου το ατομικό δικαίωμα συγκρούεται με το κοινό συμφέρον και ο ευαίσθητος πολίτης οφείλει να συνεκτιμάει τους ευρύτερους κινδύνους).

Είναι προφανέστερο ότι οι αποφάσεις του ανθρώπου για το σώμα του και για το φύλο του (δηλαδή για την προσωπικότητα και την αξιοπρέπειά του) πρέπει να γίνονται σεβαστές από όλους, ώστε η συμβίωση/συνύπαρξή μας να είναι ειρηνική.

Είναι προφανέστατο ότι η Πολιτεία οφείλει να νομοθετεί θετικά για να διασφαλίζει και να εγγυάται το δικαίωμα στο σώμα και στην ταυτότητα φύλου, διότι εκτός των άλλων κάτι τέτοιο συνιστά ένδειξη πολιτισμού.

Από αυτές όμως τις κοινές παραδοχές μέχρι τη νέα προσωπική αντωνυμία "άτομο" (στα γαλλικά :iel), υπάρχει ένα μεγάλο κοινωνικό και διαπροσωπικό κενό, το οποίο δεν έχει καλυφθεί, ή καλύτερα δεν έχει "ζυμωθεί" ακόμα μέσα στην κοινωνία, με πιθανές συνέπειες νέους στιγματισμούς ή και αποκλεισμούς. Νομίζω ότι πρώτα δημιουργείται κλίμα (σχετικής έστω) αποδοχής/συναίνεσης, μετά μελετώνται οι ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες σε τρίτους (π.χ ανήλικους, συγγενείς κλπ) και στο τέλος έρχονται οι νόμοι του Κράτους. Η αντίθετη φορά μάλλον τριβές θα προκαλέσει.

Σε κάθε περίπτωση στη φάση που βρίσκεται σήμερα η ελληνική κοινωνία (υγειονομικός φόβος, οικονομική κρίση, πολιτικο-ιδεολογική κινούμενη άμμος κλπ) πολύ δύσκολα θα έμπαινε σ’ έναν σοβαρό κι ειλικρινή διάλογο γύρω από θέματα που αφορούν στο σώμα (και στην ψυχή) του συν-ανθρώπου μας, όπως "το άτομο", τα βραδυφλεγή υποκατάστατα αυτοκτονίας (π.χ οι εξαρτησιογόνες ουσίες) ή ακόμα και η ευθανασία. Επειδή τέτοιες συζητήσεις προϋποθέτουν καθαρότητα απόψεων, επιστημονικές προσεγγίσεις και υπεύθυνες μελέτες εφαρμογής καλά θα ήταν να τις αναβάλλαμε επ’ ολίγον, όχι για να ωριμάσουν οι συνθήκες αλλά κυρίως για να ενημερωθούν σωστά και σε βάθος οι πολιτικοί που διαχειρίζονται τις ζωές μας.

ΥΓ.Αναρωτιέμαι αν σε αυτή τη λογική της μετα-μετα-νεωτερικής προσέγγισης του ΥΠΕΠΘ:

- ο παπούς θα λέγεται... γονέας 1 του γονέα 1

- η γιαγιά... γονέας 2 του γονέα 1

- ο πραγματικός πατέρας όταν δεν είναι ο νυν σύζυγος... γονέας 3

Και με ποιούς κωδικούς θα αναφέρονται: ο θείος, η θεία, ο αδελφός, η αδελφή, ο ξάδελφος, η ξαδέλφη κλπ

Κι αν εντέλει τα παιδιά θα λέγονται: υποπροϊόντα του 1, του 2 ή του 3 γονέα;

ΥΓ2.Το Νηπιαγωγείο δεν αποτελεί χώρο διενέξεων ενώπιον αθώων ματιών, όποια θέση κι αν κρατάει ο καθένας και θέλει ιδιαίτερη προσοχή το πώς θ’ απεικονίζονται στα βιβλία του δημοτικού οι νέες ενδοοικογενειακές σχέσεις.

* Ο Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας, πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη

Πηγή: https://www.capital.gr