ΟΙ ΨΥΧΕΣ ΟΤΑΝ ΑΝΤΑΜΩΝΟΥΝ ΚΑΙ ΔΕΝΟΥΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ, ΦΕΥΓΟΥΝ ΜΑΖΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥΤΟ!

Λυδία Ψαραδέλλη

«Οι ψυχές όταν ανταμώνουν και δένουν μεταξύ τους, φεύγουν μαζί από τον κόσμο τούτο». Αυτό, ή τουλάχιστον κάτι που εγώ μετέφρασα έτσι στην ελληνική γλώσσα, είπε ο καθηγητής μου στο Yale. Σα να μην κατανοούσε την βαρύτητα του λόγου του, συνέχιζε να στέκεται ευθυτενής πίσω από την μικροσκοπική οθόνη του υπολογιστή μου. Το χαμόγελό του θύμιζε μικρό παιδί, παρά τα γκριζωπά μαλλιά που στόλιζαν το καλοσχηματισμένο κρανίο του.
Διάχυτο το άγχος του παρά τα χρόνια εμπειρίας στην συγκεκριμένη θέση, εκδηλωνόταν με όλους τους πιθανούς τρόπους: ένα τικ τον ανάγκαζε να ανοιγοκλείνει το δεξί του μάτι κάθε 5 δευτερόλεπτα και αυτό με την σειρά του ενεργοποιούσε μια σειρά από άλλες νευρικές κινήσεις, με τον κύκλο να κλείνει όταν εντέλει με το χέρι του έστρωνε τα λιγοστά γένια που έκρυβαν το στόμα του. Όλα μετά από αυτό το σημείο ξεκίναγαν από την αρχή. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του πανεπιστημίου 125.000 φοιτητές απ’ όλο τον κόσμο παρακολουθούσαν το συγκεκριμένο μάθημα. Είμαι σίγουρη ότι ελάχιστοι από εμάς τον συμπονάμε, καθώς πολεμάει τον ίδιο του τον εαυτό, για να μας μεταλαμπαδέψει το πάθος, τις γνώσεις και τις έρευνές του για τις αλληλένδετες ψυχές. Τα βήματά του τον απομάκρυναν προσωρινά από το ξύλινο έδρανο που ήταν τοποθετημένο κεντρικά αλλά λειτουργούσε σαν ψυχολογικό καταφύγιο, κάθε φορά που τα αποτελέσματα της έρευνάς του τον φόρτιζαν συναισθηματικά. Τότε, επιτάχυνε το βήμα του, πλησίαζε το έδρανο και ακούμπαγε το μπουκαλάκι νερού, που φάνταζε να τον στηρίζει σε κάθε δυσκολία. Όλοι έχουμε ανάγκη τις άγκυρές μας!

Η απώλεια ενός μέλους αυτής της ένωσης μπορεί να επιφέρει την απώλεια και του δεύτερου μέλους μέσα στο επόμενο εξάμηνο σε ποσοστό της τάξεως του 30%.

Με όσο συναίσθημα και να εμπλούτισε τα λόγια του, δεν έπαυαν να είναι ψυχρά στατιστικά στοιχεία, που δεν ταίριαζαν στην μέχρι τώρα συναισθηματική φόρτιση που περιέβαλλε το μάθημά του. Με παραξένεψε και έψαξα κάποιο σημάδι στο μοτίβο των νευρικών του κινήσεων αναζητώντας μια ασυμφωνία. Ένα δυναμικό πάτημα του τηλεχειριστηρίου, που μέχρι εκείνη την στιγμή έπαιζε μόνο υποστηρικτικό ρόλο, ήρθε να με διαψεύσει. Η κουρτίνα που έπεφτε βαριά στον τοίχο πίσω του άρχισε να απομακρύνεται στις άκρες, αποκαλύπτοντας σταδιακά ένα κολάζ φωτογραφιών: παλιές ασπρόμαυρες ανάμεικτες με έγχρωμες αποκαλύφθηκαν όλες, όταν σταμάτησε να ακούγεται ο θόρυβος του μηχανισμού της κουρτίνας. Δεκάδες πρόσωπα σε ζευγάρια με κοίταζαν μέσω του υπολογιστή μου. Ο αποχαιρετισμός ενός ζευγαριού στο τρένο, καθώς ο νεαρός άντρας φεύγει για τον πόλεμο. Η γυναίκα τού κρατάει το χέρι, ενώ εκείνος σκύβει όσο περισσότερο μπορεί από το παράθυρο. Σε διπλανή φωτογραφία το ίδιο ζευγάρι σε μεγαλύτερη ηλικία με μια πραγματικά μεγάλη οικογένεια: παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα. Χαμογελάνε ευτυχισμένοι ο ένας δίπλα στον άλλον, καθώς το χέρι της είναι κλεισμένο με μεγάλη αγάπη στο δικό του. Μερικές στιγμές ζωής παραδίπλα: ένας άντρας, σχεδόν μικρό παιδί, φιλάει με λατρεία την αγαπημένη του στο στόμα. Η επόμενη φωτογραφία τούς δείχνει αρκετές δεκαετίες μετά να επαναλαμβάνουν εκείνο το φιλί με το ίδιο πάθος και αγάπη.

Καθώς ταξιδεύω στις ιστορίες τους, ο καθηγητής γυρίζει και κοιτάζει την κάμερά του με ένα γλυκόπικρο χαμόγελο. «Αυτά τα ζευγάρια πέθαναν με ελάχιστες ώρες ή μέρες διαφορά μεταξύ τους». Η φωνή του με δυσκολία φτάνει στα αυτιά μου, καθώς αρχίζει να μας εξιστορεί την καθεμιά ιστορία χωριστά. Οι νευρικές του κινήσεις είναι πλέον πιο έντονες και δεν ξέρω ποιον πρέπει να λυπηθώ περισσότερο: εκείνον, που σε κάθε διδακτική περίοδο ζει την ίδια έντονη συναισθηματική κατάσταση, ή τους ανθρώπους που έζησαν, αγαπήθηκαν, ενώθηκαν και οι ψυχές τους αποχώρησαν σχεδόν μαζί;

«Η 87χρονη Marjorie Landis και ο 89χρονος σύζυγός της James Landis πέθαναν με μιάμιση ώρα διαφορά. Σε όλη τους την ζωή δεν είχαν βγάλει μια φωτογραφία μόνοι τους. Σε όλες είναι μαζί!» σχολιάζει ο καθηγητής, ενώ επικεντρώνεται στις φωτογραφίες του ζευγαριού. Τρεις φωτογραφίες, σε όλες μαζί και χαμογελαστοί. Εκείνος πάντα προστατευτικά στέκεται στο πλευρό της, ενώ τα μάτια της Marjorie λάμπουν από χαρά.

Ανασαίνει βαριά πλέον ο καθηγητής, καθώς απομακρύνεται από τον τοίχο και πλησιάζει το έδρανο, ακουμπώντας γι’ άλλη μια φορά το μπουκάλι του. Μιλάει για την «Ψυχή», την αρχαία ελληνική ονομασία της πεταλούδας, και τον Όμηρο. Η αναφορά στην Ελλάδα δεν με παραξενεύει. Οι περισσότεροι καθηγητές του Πανεπιστημίου την έχουν ως σημείο αναφοράς. Μητέρα του πολιτισμού, της γνώσης, της ιστορίας. Αρχή του ανθρώπινου γένους. Βάση όλων μας. Η ανάλυση της «Ψυχής» είναι καθαρά ελληνικό ζήτημα: φιλοσοφικές θεωρίες αναλύονται από τον καθηγητή που επικεντρώνεται κυρίως στον Αριστοτέλη. Μοιάζει ενοχλημένος που, αν και σέβεται την δομή του μαθήματός του, πρέπει να εξηγήσει ότι σύμφωνα με τον Αριστοτέλη οι ψυχές υπάρχουν όσο υπάρχει σώμα. Είναι έκδηλη η αντίρρησή του σε αυτό, αλλά συνεχίζει εκθέτοντας όλα τα στοιχεία της έρευνάς του.

Ιατρικές αναφορές εμφανίζονται στον τοίχο μετά από ένα ακόμα νευρικό πάτημα του κουμπιού. «Ραγισμένες καρδιές. Αυτό μένει μετά». Τα στοιχεία συγκλονιστικά, δεν επιδέχονται οποιαδήποτε αμφισβήτηση. Ένα ένα τα ζευγάρια αναλύονται από τον καθηγητή. «Η Marjorie πέθανε στα 87 της από την επάρατη νόσο και μιάμιση ώρα αργότερα ακολούθησε ο James, ο οποίος έπαθε έμφραγμα. Ραγισμένη καρδιά» καταλήγει, ενώ σφίγγει στο χέρι του πλέον και το μπουκάλι με το νερό. Δευτερόλεπτα αργότερα, μας ευχαριστεί για την συμμετοχή στο μάθημά του ζητώντας να μην παραλείψουμε να κάνουμε την άσκηση της εβδομάδας.

Το μυαλό μου δουλεύει ακατάπαυστα, καθώς σηκώνομαι από την καρέκλα του γραφείου μου και περπατάω μέσα στο σπίτι. Σταματώ στην φωτογραφία που είναι τοποθετημένη πάνω στο τραπεζάκι του σαλονιού. Ο παππούς μου χαμογελάει ευτυχισμένος σαν μικρό παιδί, καθώς αγκαλιάζει σφιχτά την γιαγιά μου. Μπορώ να τους δω μπροστά μου όπως ήταν εκείνη ακριβώς την στιγμή που η μαμά μου προσπαθούσε να τους συνετίσει για να βγουν μια «αξιοπρεπή» φωτογραφία. Ποτέ δεν το είχαν κάνει σε όλη τους τη ζωή και φυσικά δεν το έκαναν και σ’ εκείνη την φωτογραφία. Η γιαγιά προσπαθούσε να στρώσει το πουλόβερ του κι εκείνος φύσαγε πειρακτικά το αυτί της, κάθε φορά που στεκόταν μπροστά του. Τότε η γιαγιά γαργαλιόταν. Ακριβώς όπως είναι σε αυτή την φωτογραφία. Χαίρομαι που ήμουν μάρτυρας αυτής της όμορφης στιγμής.

Ο παππούς πέθανε τον προηγούμενο μήνα μετά από δύο χρόνια αναπνευστικών προβλημάτων. Έμοιαζε αποφασισμένος να μην καταναλώσει το οξυγόνο μας δίνοντάς μας μια μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης. Έτσι απλά έσβησε ένα βράδυ ξαπλωμένος στο πλευρό της γυναίκας που αγάπησε όσο κανέναν άλλον στην ζωή του. Αναζητώ την γιαγιά μου. Την εντοπίζω στο μπαλκόνι να ποτίζει τα λουλούδια της. Ξέρω πόσο το αγαπάει αυτό. Συνήθεια ζωής, αγαπημένη ενασχόληση του ζευγαριού. Τριγύρω της πετάει μια πολύχρωμη πεταλούδα. Μου έρχεται στο μυαλό το μάθημα: τα αγαπημένα ζευγάρια, η ψυχή, η ζωή και ο θάνατος. Ανησυχώ. Αλλά ξέρω πως ό,τι και να γίνει ο παππούς μου είναι στο πλευρό της.

Πηγή:frear.gr