Στο Λόγο του Θρόνου που εκφωνεί ο βασιλιάς Γεώργιος Α' στη βουλή διακηρύσσεται η Αρχή της Δεδηλωμένης. Στο εξής, η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης θα ανατίθεται μόνο σε όποιον έχει τη «δεδηλωμένη» πλειοψηφία της βουλής. Ο λόγος του βασιλιά γράφτηκε από τον πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη.
Άτυπα, από το 1875, καθιερώθηκε η λεγόμενη αρχή της δεδηλωμένης, με αφορμή άρθρο του Τρικούπη στην εφημερίδα «Καιροί» (29/6/1874) και με τίτλο «Τις πταίει;», με το οποίο κατηγορούσε τον βασιλέα Γεώργιο Α' ότι εφαρμόζει απόλυτα μοναρχικό καθεστώς διορίζοντας τον πρωθυπουργό της αρεσκείας του, ακόμη και από κόμματα μειοψηφίας, ανεξάρτητα από τα εκάστοτε εκλογικά αποτελέσματα. Λεγόταν, μάλιστα, με πικρία και χλευασμό, ότι το παλάτι μπορούσε να διορίσει ως πρωθυπουργό ακόμη και τον κηπουρό του!
Ο βασιλιάς, τον Αύγουστο του 1875, στον λόγο του Θρόνου ενώπιον του Κοινοβουλίου, δεσμεύτηκε ότι θα διόριζε στο εξής μόνο πρωθυπουργούς που θα έχαιραν της εμπιστοσύνης της Βουλής. Έκτοτε, η αρχή της δεδηλωμένης εμπιστοσύνης κυριάρχησε ως βασικό στοιχείο του κοινοβουλευτισμού και αποτέλεσε όρο του Συνταγματικού Δικαίου, στην βάση της λογικής ότι, σε αντίθεση με τα μέλη του κοινοβουλίου που εκλέγονταν απευθείας από το εκλογικό σώμα (λαός), η κυβέρνηση διοριζόταν από τον ανώτατο άρχοντα. Στόχος, η εξασφάλιση της δημοκρατικής νομιμοποίησης της κυβέρνησης, αφού ακόμη κι αν αυτή λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, η Βουλή μπορεί να την άρει υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, κατόπιν υποβολής πρότασης μομφής.
Τελικά, βέβαια, η πρακτική αυτή οδήγησε στον περιορισμό των προσωποπαγών κομμάτων σε δύο, με εναλλαγή της εξουσίας μεταξύ τους, σύμφωνα με τα αγγλοσαξωνικά πρότυπα, και ενέτεινε την οξύτητα των πολιτικών προεκλογικών αντιπαραθέσεων δημιουργώντας κλίμα φανατισμού και μισαλλοδοξίας.
Πηγή:http://www.dealnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.