ΤΑ ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ!

Γράφει η Σοφία Κουτσογιαννίδου

Η ιστορία σου, η διαδρομή σου σε τούτο τον κόσμο θα στοιχημάτιζες ότι έχει αδιαμφισβήτητο σημείο εκκίνησης τη γέννηση σου, τη στιγμή που αντίκρισες για πρώτη φορά το φως του ήλιου, ένιωσες τη ζεστασιά από το χάδι της μητέρας σου, γεύτηκες το πρώτο της φιλί και ήπιες το πρώτο γάλα.

Η ιστορία σου όμως έχει ξεκινήσει να γράφεται πολύ πιο πριν, χρόνια ή και δεκαετίες νωρίτερα, να υφαίνεται με τις ιστορίες των γεννητόρων σου, με τα βιώματα, τις αξίες, τις πεποιθήσεις, τις προσδοκίες, τις ανάγκες τους.

Δε ξέρω πως σου ακούγεται αυτό αλλά ναι, είναι αλήθεια, δυστυχώς ή ευτυχώς κουβαλάς μια βαριά ιστορία στην πλάτη σου, μια ιστορία δυσανάλογη της πραγματικής, της βιολογικής σου ηλικίας. Είσαι μόλις 20 ή 25 χρονών αλλά η ιστορία σου έχει ξεκινήσει να γράφεται προ πολλού και μάλιστα χωρίς εσένα.

Οικογενειακοί μύθοι αξίες και πεποιθήσεις του περιβάλλοντος σου διαπλάθουν με τρόπο υπόγειο, αδιάφανο, σχεδόν σκοτεινό την κοσμοκατασκευή σου και βρίσκουν έδαφος στην απεγνωσμένη ανάγκη σου να κατανοήσεις τον κόσμο γύρω, να δώσεις νόημα και σκοπό στην ύπαρξη σου.

Από πολύ μικρός μαθαίνεις τι πρέπει και τι δεν πρέπει, ποιο είναι λάθος και ποιο είναι σωστό, τι θεωρείται λογικό και τι παράλογο, φυσιολογικό ή παθολογικό. Πριν ακόμα ανοίξεις τα φτερά σου για να πετάξεις, να πειραματιστείς, να δοκιμαστείς, να κάνεις ότι σου κατέβει ρε αδελφέ μέχρι να κατασταλάξεις στο τι είναι χρήσιμο και τι θα σε πάει μπροστά έχεις ήδη διαμορφώσει στάσεις και αντιλήψεις για τα περισσότερα πράγματα στη ζωή. Έτσι, το επικείμενο πέταγμα σου έχει από νωρίς εξωγενώς προγραμματισθεί.

Το πόσο ψηλά και μακριά θα πετάξεις λοιπόν εξαρτάται από το πόσο περιοριστικές ή αντίθετα απελευθερωτικές ήταν αυτές οι αξίες, οι πεποιθήσεις, οι αντιλήψεις μέσα στις οποίες ανατράφηκες και διαπαιδαγωγήθηκες. Τι σημαίνει αγάπη, έρωτας, ευτυχία, φιλία, οικογένεια, να σαι γυναίκα ή άντρας σου τα μάθανε άλλοι, δεν τα έμαθες μόνος σου. Το αν ο κόσμος γύρω σου είναι φιλικός ή εχθρικός, αν η αγάπη πληγώνει ή ενδυναμώνει, αν η οικογένεια αποτελεί εφαλτήριο ή τροχοπέδη για την προσωπική ανάπτυξη και τόσα άλλα έχουν αποθηκευτεί στο σκληρό σου δίσκο, έχουν ενδοβάλλει τόσο βαθιά που συχνά είναι δύσκολο να συλλάβεις αυτό το βάθος.

Από τη στιγμή της γέννησης σου γίνεσαι αποδέκτης ρητών και άρρητων μηνυμάτων, επαναλαμβανόμενες εκφράσεις, ιστορίες, συμβουλές, πρότυπα συμπεριφορών και συνδιαλλαγών, οικογενειακών μύθων, που διαμορφώνουν ακούσια τις βασικές σου στάσεις απέναντι σε αξίες όπως η μητρότητα, η πατρότητα, ο γάμος, η μόρφωση, το χρήμα, η επιτυχία, η ευτυχία.

Αν παραδείγματος χάριν το χρήμα εκεί που μεγάλωσες θεωρείτο κάτι αμαρτωλό και ένοχο, δαιμονικό, μην απορείς αν παρά τις όποιες φιλότιμες προσπάθειες σου καταλήγεις να μετράς μόνιμα πενταροδεκάρες. Αν το να σαι καλή μητέρα σήμαινε αυταπάρνηση, εγκατάλειψη κάθε ατομικής ανάγκης και επιθυμίας, «να ξεχάσεις αυτά που ήξερες», συμπόνεσε τον εαυτό σου για τις ενοχές, τις τύψεις που σε περικυκλώνουν και ενίοτε σε παραλύουν κάθε φορά που θέλεις να ξεφύγεις, να κάνεις κάτι και για σένα. Αν ο γάμος στους κόλπους ανατροφής σου σκοτώνει τον έρωτα, θάβει την αυθόρμητη, παρορμητική και άγρια πλευρά του εαυτού σου, σαν ο έρωτας να θέτει σε κίνδυνο το εγχείρημα συμβίωσης και επέκτασης, να υποσκάπτει την βιωσιμότητα του, μην απορείς που έχεις πέσει με τα μούτρα στα παιδιά και έχει θολώσει προ πολλού το συντροφικό/ερωτικό σου κομμάτι.

Είναι αλήθεια πως η επικοινωνία, η ανθρώπινη συνδιαλλαγή δεν είναι καθόλα μια διαφανής και ξεκάθαρη διαδικασία. Απεναντίας είναι σκοτεινή, υπόγεια καθώς τις περισσότερες φορές επηρεάζει με τρόπο ακούσιο, ασυνείδητο τη ζωή και την εξέλιξη σου.

Το πόσο δηλαδή έχεις επηρεαστεί από αξίες, αντιλήψεις και πεποιθήσεις του περιβάλλοντος σου δεν μπορεί να είναι πάντα ορατό δια γυμνού οφθαλμού και συχνά απαιτεί κατάδυση στα απύθμενα νερά του ασυνείδητου, του μη ορατού, του υπόγειου. Να στο πω απλά και κατανοητά ούτε που φαντάζεσαι πόσες από τις επιλογές σου και πόσες από τις αποφάσεις σου έχουν παρθεί ασυναίσθητα, δογματικά, από συνήθεια, ατεκμηρίωτα, αντίθετα από αυτό που σου υπαγορεύει η λογική σου πλευρά. Μην αυταπατάσαι ότι εσύ ξέφυγες της ιστορίας σου, έκλεισες το μάτι πίσω και τρέχεις μπροστά ανεμπόδιστος να κατακτήσεις το Έβερεστ.

Κουβαλάς μια μεγάλη ιστορία στις πλάτες σου και αυτή η κληρονομιά από αξίες και πεποιθήσεις είναι η μόνη εγγυημένη περιουσία σου, η προίκα σου στη ζωή. Κανείς δε σου ζητά να διαγράψεις την ιστορία σου γιατί η γνώση της θα σε πάει μπροστά, η μνήμη θα σου δώσει το μέτρο αναφοράς, θα σου εμφυσήσει όραμα και προορισμό.

Για να μπορέσεις όμως να πάς μπροστά, να πάψεις να αναμασάς καραμέλες δεισιδαιμονίας και κακοτυχίας οφείλεις να μάθεις καλά αυτήν την ιστορία. Παραδέξου όμως ότι συχνά δεν ενδιαφέρεσαι να μάθεις αυτήν την ιστορία, σαν με κάποιο τρόπο αυτό να φαντάζει επώδυνο ή να θέτει σε κίνδυνο τη γαλήνη και την ασφάλεια σου. Περιορίζεσαι στην μικρο-ιστορία βαριά και των γονιών σου ενώ με δυσκολία είσαι σε θέση να γνωρίζεις σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν δύο ή τρεις γενιές παραπάνω από τη δική σου. Ακόμα και τα επώνυμα καταγωγής ή τις χρονολογίες γέννησης των παππούδων σου ομολογείς πως δε θυμάσαι. Σαν όλα αυτά να μη σε αφορούν. Όσο όμως αποφεύγεις να μάθεις για την ιστορία σου τόσο αυτή θα καταφέρνει να σε διαφεντεύει.

Όταν αποκτήσεις μια καλή σχέση με αυτήν, δε θα την αποφεύγεις αλλά θα έχεις συμφιλιωθεί μαζί της, τότε θα είσαι σε θέση να την ερμηνεύσεις, να την αναδομήσεις, να την ξαναδιαβάσεις με άλλα γυαλιά, με τα γυαλιά του σήμερα και της νέας πραγματικότητας. Και θα εκπλαγείς όταν συνειδητοποιήσεις ότι πολλά από τα κληροδοτούμενα δεν έχουν νόημα στο σήμερα, καμία χρησιμότητα, λειτουργούν μόνο περιοριστικά. Καλλιεργήθηκαν σε εποχές όπου κρίσιμα και δυσάρεστα γεγονότα έθεταν σε κίνδυνο την επιβίωση, τη συνοχή και την ενότητα των προγόνων σου.

Μήπως ήρθε λοιπόν η ώρα να εμβαθύνεις στα κρυμμένα και σκοτεινά μηνύματα των οικογενειακών σου μύθων, να αποδεχτείς ότι σε πάει μπροστά, σε απελευθερώνει και να αναθεωρήσεις ότι σε περιορίζει και σε αποδυναμώνει? Μήπως ήρθε η ώρα να διαβάσεις και να ξαναδιαβάσεις την ιστορία σου και να αποποιηθείς ότι σε βαραίνει και σου δημιουργεί προβλήματα? Η ιστορία θα το δείξει!

***

Γράφει η Σοφία Κουτσογιαννίδου, Ψυχοθεραπεύτρια- Οικογενειακή θεραπεύτρια

Πηγή: https://www.o-klooun.com/