Την τιμητική τους έχουν σήμερα 30 Ιανουαρίου οι τρεις Ιεράρχες και τιμώνται ως προστάτες των Γραμμάτων. Ποίοι ήταν όμως οι τρεις Ιεράρχες και γιατί τους τιμούμε;
Με τον όρο Τρεις Ιεράρχες, αναφερόμαστε συνοπτικά στους τρεις επιφανείς Αγίους και θεολόγους, Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό.
Για τη σοφία τους και τη χριστιανική τους ζωή, η Ορθόδοξη Εκκλησία τους ονόμασε αγίους και γιορτάζουν ο καθένας ξεχωριστά. Αλλά επειδή δημιουργήθηκε μια διαφωνία μεταξύ των χριστιανών για το ποιος από τους τρεις πρόσφερε τα περισσότερα, αποφασίστηκε και καθιερώθηκε από τα τέλη του 4ου αιώνα να υπάρχει και για τους τρεις μια κοινή γιορτή στις 30 Ιανουαρίου κάθε έτους.
Χρυσού Τηλαυγέστεροι
Η μνήμη των Τριών Ιεραρχών στην σημερινή εποχή δεν φαντάζει ως μια λατρευτική σύναξη της Εκκλησίας μας.
Σε μια εποχή μάλιστα με τις απαξίες να επέχουν θέση αξιών, όπου όλοι μας λόγω της ηθικής – οικονομικής κρίσης έχουμε απωλέσει την ιδιαίτερη ταυτότητα μας, που ως φάρος κατηύθυνε αιώνες τώρα τα διαβήματα μας προς αποφυγή των σκοπέλων του πολύπαθου βίου, οι τρεις αυτές φαεινές προσωπικότητες είναι σωτήριες και προσφέρουν ανάψυξη στο καύμα της καθημερινότητας μας.
Η εορτή τους ανάγεται στον 11ο αιώνα μ.χ. με τον Ιωάννη Μαυρόποδα, Επίσκοπο Ευχαϊτών, να συνθέτει την αιματική τους ακολουθία. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία την περίοδο εκείνη ήταν στο απώγειο της δόξας της και την πνευματική κίνηση της στο ζενίθ.
Οπότε ο εορτασμός τους ξεκίνησε ως επινίκιος ωδή και ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης προς τον ενάρετο τους βίο και την συμβολή τους στην παιδεία και την παίδευση του λαού.
Η ζωή τους ήταν πρότυπο, το δε συγγραφικό τους έργο μοναδικό και αξεπέραστο. Εξάλλου και το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών τους έχει προστάτες και έμβλημα.
Ας δούμε όμως τώρα ποια μπορεί να είναι η απήχηση τους στις μέρες μας και ειδικότερα στην μαθητιώσα νεολαία. Διαβάζοντας τους βίους τους βλέπουμε ξεκάθαρα την επαναστατικότητα του χαρακτήρα τους.
Ουδέποτε έκυψαν αυχένα, ως άλλοι οσφυοκάμπτες στην πολιτική εξουσία. Όλο αυτό βέβαια όχι από στείρα αντίδραση αλλά από συμμόρφωση με τον ευαγγελικό λόγο. Ούτε εξορία, ούτε κακουχία, ούτε κατατρεγμός στάθηκε ικανός να φιμώσει τον λόγο και την δράση τους.
Επίσης και η μόρφωση τους ήταν τόσο πολύπλευρη και εμβριθής δεν αρκέσθησαν στο να ζήσουν κινούμενοι στα στεγανά του ασφαλούς ακαδημαϊκού κύκλου, αλλά εξωτερικεύθηκαν δίχως να εκκοσμικευθούν.
Φρόντισαν μάλιστα μαζί με την κατά Θεόν παιδεία να εντρυφήσουν και στην θύραθεν παιδεία και προέβησαν σ’ έναν καρποφόρο και δόκιμο συγκρητισμό.
Η Επισκοπική τους ιδιότητα ήταν μια απέραντη απαρχή διακονίας και αγάπης προς τον πλησίον. Μοναδικό τους μέλημα, η ενότητα και η ειρήνη στην Εκκλησία. Οι συνειδήσεις τους παρέμειναν ακέραιες και δεν επήρθησαν λόγω της αποδοχής τους από τον λαό.
Αλλ’ αντιθέτως ενεφάνησαν διακονητές με Βασιλειάδες και πλειάδα φιλανθρωπικών έργων. Η γλώσσα τους πάντοτε ελεγκτική και δίκαιη και συνάμα μέλιτος πλήρης, αφού ουδεμία υστεροβουλία υπέβοσκε στα κίνητρα τους.
Λόγος επομένως, καθαρά «Χρυσοστομικός» όπως συνήθιζε να λέει χαριτολογώντας ο Άγιος Επίσκοπος του καιρού μας Αυγουστίνος Καντιώτης.
Είναι όμως τόσο δύσκολο να τους μιμηθούμε σήμερα ;
Η απάντηση τόσο απλή κι ας φαίνεται σύνθετη. Ένα «ΟΧΙ» βροντερό κραυγάζει στα μύχια της ψυχής μας, που είναι ίσως το μόνο ένστιχτο που δεν μας ξεγελά και πάντοτε συμφωνεί με την πραγματική αλήθεια που απεκάλυψε στον κόσμο ο Χριστός.
Και ποιος νέος δεν συγκινείται διαβάζοντας τις εξορίες του Χρυσοστόμου ή τις απαντήσεις του Μεγάλου Βασιλείου προς τον έπαρχο της περιφέρειας του ;
Ποιος μαθητής, φοιτητής, επιστήμων δεν θαυμάζει τις περίλαμπρες σπουδές τους και την ευρύτητα του πνεύματος τους;
Ποιος Επίσκοπος ή Πρεσβύτερος ή Διάκονος ή σεμνός Χριστιανός μπορεί να μείνει απαθής από την Αγία Βιοτή Τους ;
Ή ποιος ηγέτης δεν ζηλεύει την επαναστατικότητα και την παρρησία τους ;
Μια παράμετρος ταπεινή μας συγκρατεί να μην τους μοιάσουμε αγαπητοί μου. Η υποκρισία και η βόλεψη μας, την οποία ορίζουμε ως αυτοσκοπό.
Απευθύνομαι στην νέα γενιά και την προτρέπω να μελετήσει την ζωή των τριών Φωστήρων της Τρισηλίου Θεότητος.
Ας μην παρασυρόμαστε εντελώς άκριτα από τα κελεύσματα των καιρών μας.
Οι Σειρήνες πάντα θα ηχούν στ’ αφτιά μας. Οι προκλήσεις και τα διλήμματα πάντα υπήρχαν σαν απορρυθμιστικοί παράγοντες στην ζωή μας.
Σ’ εμάς εναπόκειται να αποκτήσουμε πνεύμα αγωνιστικό και θυσιαστικό και να διεξέλθουμε ομαλά το στάδιο της ζωής.
Οι Τρεις Ιεράρχες ας γίνουν εις έκαστον ημών σφενδόνη του Δαβίδ ώστε να απεμπολήσουμε αφ΄ ημών κάθε ζυγόν δουλείας και δυναστείας.
Οι Τρεις Άγιοι της Παιδείας είησανφωτισταί μας !
Έτη Πολλά και Ευλογημένα
Αρχιμανδρίτης της Ι. Μητροπόλεως Ρόδου, Αθανάσιος Μισσός
Βασίλειος ο Μέγας
Ο Άγιος Βασίλειος ή Βασίλειος Καισαρείας, υπήρξε επίσκοπος Καισαρείας και θεωρείται Πατέρας της Εκκλησίας και ένας εκ των μεγαλύτερων θεολόγων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η συμβολή του στην χριστιανική θεολογία θεωρείται κεφαλαιώδης ενώ σ΄αυτόν αποδίδεται και η «θεία λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου». Ο Μέγας Βασίλειος σπούδασε στην Αθήνα και θεωρούσε πολύ σημαντική τη μελέτη των κλασσικών συγγραφέων και της ελληνικής φιλοσοφίας, φυσικά υπό το χριστιανικό πρίσμα. Η συμβολή του στην ανάπτυξη των γραμμάτων και της φιλανθρωπίας τον κατέστησαν μια από τις μεγαλύτερες μορφές της Χριστιανικής παράδοσης.
Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Θεωρείται πως η γλώσσα του «έσταζε μέλι» καθώς υπήρξε ο πιο χαρισματικός ρήτορας της εποχής του. Διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη της φιλανθρωπίας. Μάλιστα τα ημερήσια συσσίτια που οργάνωσε έτρεφαν 7.000 ανθρώπους!
Στον τομέα της φιλοσοφίας, μπορεί να απέρριπτε τις θεωρίες των αρχαίων Ελλήνων περί Θεού ωστόσο δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει τις εργαλειακές μεθόδους της φιλοσοφίας τους προκειμένου να αναπτύξει μια συστηματική θεολογία.
Στη ζωή του υπήρξε υπόδειγμα ασκητή ενώ δεν παρέλειπε να καταδικάζει εκείνους τους ιερείς που πλούτιζαν από την ιδιότητά τους. Ήταν τέτοια η σκληρή κριτική που ασκούσε στους Αυτοκράτορες, που τελικά η αυλή τον κυνήγησε και τον εξόρισε. Όμως η φήμη του τον ξεπέρασε αφού θεωρείται Άγιος από όλες σχεδόν τις χριστιανικές ομολογίες.
Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός
Γνωστός και με το προσωνύμιο «θεολόγος», ο Γρηγόριος υπήρξε Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα. Η επιρροή του στην Τριαδική θεολογία θεωρείται τόσο σημαντική που έγινε γνωστός ως «Τριαδικός Θεολόγος». Τα περισσότερα από τα έργα του επηρεάζουν τους σύγχρονους θεολόγους, ειδικά όσον αφορά τα τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Υπήρξε φίλος του Μεγάλου Βασιλείου καθώς και του αδελφού του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης.
Ήταν σφοδρός οπαδός των γραμμάτων και επιθυμούσε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ελληνόφωνων και λατινόφωνων θεολόγων της εποχής του. Εκτός από εξαιρετικός θεολόγος όμως, υπήρξε και πολύ καλός ποιητής, αφού έγραψε αρκετά ποίηματα με θεολογικά και ηθικά θέματα.
Πηγή: http://www.iefimerida.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.