ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ ΠΟΙΗΜΑ ΠΟΥ ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ!

Ο Άγγελος Σικελιανός μόλις κηρύχτηκε ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος άρχισε να γράφει στις εφημερίδες (σε πεζό και σε έμμετρο λόγο) εμψυχώνοντας τους μαχητές της Πίνδου. Παράλληλα στο ραδιόφωνο εκφώνησε το "ΠΑΝΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ".

Ενώ οι Γερμανοί εισέρχονταν στην έρημη Αθήνα (τον Απρίλιο του 1941) ο Άγγελος Σικελιανός και πολλοί άλλοι εκλεκτοί πατριώτες οργάνωναν την Αντίσταση. Ο ποιητής έγινε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ΕΑΜ. Μη διαθέτοντας τυπογραφείο αναγκαζόταν να εκδίδει τα έργα του σε χειρόγραφα. Την ποιητική συλλογή "ΑΚΡΙΤΙΚΑ" (πέντε επαναστατικά ποιήματα) την εξέδωσε σε εκατό χειρόγραφα αντίτυπα με την υπογραφή του. Σε παράνομα δημοσιεύματά του (και ιδιαίτερα στο έμμετρο μανιφέστο "ΑΝΑΣΤΑΣΗ" που εκδόθηκε το 1942) καλεί τους Έλληνες να ενταχθούν στο ΕΑΜ (που το ονομάζει "Νέο Εικοσιένα"). Την εποχή αυτή εξέδιδε παράλληλα και εφημερίδα με τον τίτλο "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ". 

Σκηνοθέτες ενταγμένοι στο ΕΑΜ του ζήτησαν να γράψει γι' αυτούς αντιστασιακά σενάρια. Δεν αρνήθηκε. Από αυτά τα σενάρια σώζονται μέχρι σήμερα η "ΣΙΒΥΛΛΑ" και ο "ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΓΕΝΗ ΑΚΡΙΤΑ".

Το ποίημα που παραθέτουμε, το εκφώνησε ο ποιητής ως Επικήδειο Λόγο στην κηδεία του Κωστή Παλαμά (28 Φεβρουαρίου 1943). Η κηδεία έγινε στο Α΄ Νεκροταφείο. Το φέρετρο του Παλαμά το μετέφεραν στους ώμους ο ίδιος ο Σικελιανός και άλλοι φίλοι - λογοτέχνες. Χιλιάδες Αθηναίων ακολουθούσαν την νεκρώσιμη πομπή στους δρόμους της Αθήνας και κατέκλυσαν τον χώρο έξω από την εκκλησία του κοιμητηρίου. Ο δοσίλογος "πρωθυπουργός" (όργανο των Γερμανών) Λογοθετόπουλος ακολουθούσε την πομπή μαζί με ομάδα Γερμανών και Ιταλών αξιωματικών.

Όταν ο Σικελιανός άρχισε να απαγγέλλει, ο συγκεντρωμένος λαός ξεσπούσε φωνάζοντας συνθήματα εναντίον των Γερμανών. Και στο τέλος όλοι μαζί - μπροστά στους έκπληκτους κατακτητές και τους δοσίλογους υποστηρικτές τους που δεν ήξεραν πως να αντιδράσουν - έψαλλαν τον Εθνικό μας Ύμνο.

ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές, 

δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα... 

Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές 

σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα ! 

Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένα βουνό 

με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα, 

κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό, 

ποιόν κλεί, τι κι αν το πεί η δικιά μου γλώσσα; 

Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά, 

Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ' αστέρια, 

μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά 

της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ' τον στα χέρια 

γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας 

που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη, 

πες μ' ένα μόνο ανασασμόν: "Ο Παλαμάς !", 

ν' αντιβογκήσει τ' όνομά του η οικουμένη ! 

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές, 

δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα... 

Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές 

σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα ! 

Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένας λαός, 

σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει... 

κι ακέριος φλέγεται ως με τ' άδυτο ο Ναός, 

κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει. πρώτη φορά

Τι πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός 

της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα 

Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός 

την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα, 

που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά 

στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη, 

τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο 

με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει. 

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,

δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...

Βόγκα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές 

της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα ! 

Πηγή: http://users.sch.gr