Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας η παροιμιώδης ρήση του Κυνικού φιλοσόφου Διογένη, “Άνθρωπον Ζητώ”, δεν ήταν τόσο επίκαιρη όσο σήµερα
κι αυτό όχι γιατί οι άνθρωποι είναι σήµερα χειρότεροι απ’ ότι ήταν τον 4ο και 3ο αιώνα π.κ.ε. αλλά διότι στη εποχή µας – εποχή της αστραπιαίας µετάδοσης των κακών ειδήσεων µέσω των ηλεκτρονικών Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης – η συνειδητοποίηση της επιτακτικής ανάγκης ύπαρξης Ανθρώπων σε κάθε τοµέα της δηµόσιας και ιδιωτικής ζωής είναι σχεδόν καθολική.
Άνθρωπον ζητούµε απεγνωσμένα στην εθνική και διεθνή πολιτική σκηνή που να βάλει κάποια τάξη στην αταξία και στην σύγχυση, που επικρατεί παντού και ζητούµε Άνθρωπον στη Δηµόσια Διοίκηση, στον τοµέα της Υγείας, στην Παιδεία – εκεί κατ’ εξοχήν – στη µικρή κοινωνία που ζούµε, στην πολυκατοικία µας, στην παρέα µας και µέσα στην ίδια την οικογένεια, τη µικρογραφία της κοινωνίας.
Σαν το Διογένη όλοι εµείς οι “Άνθρωποι”, κρατώντας το δικό µας φανάρι, ψάχνουµε για Άνθρωπο µε όλη τη σηµασία της λέξης – Άνθρωπο µε ανθρωπιά, µε κοινό νου, µε χαρακτήρα, µε ηθικές αρχές και αξίες, µε υψηλούς στόχους και ιδανικά, µε αυτοσεβασµό και φιλότιµο. Το θλιβερό, βέβαια, είναι ότι οι περισσότεροι από µας ( ευτυχώς όχι όλοι ) δε µπήκαµε ποτέ στον κόπο να ψάξουµε πρώτα για τον Άνθρωπο µέσα µας, άλλα έχουμε αφήσει ανεξέλεγκτο το κοινό ανθρωπάκι και καταδυναστεύει την ζωή μας.
Κάνατε κάποτε ειλικρινά και θαρραλέα την αυτοκριτική σας – βρήκατε το χρόνο ή τη διάθεση για κάτι τέτοιο… Είχατε την πρόθεση ή την διάθεση έστω ν’ ανακαλύψετε τα δικά σας ελαττώµατα και ν’ αναδείξετε τις δικές σας αρετές· κι αν το κάνατε, ήταν συνήθως εντελώς περιστασιακά κι επιπόλαια, και γι’ αυτό ίσως δεν δικαιούσθε να κρίνετε τους άλλους, που το έχουν κάνει ή το κάνουν καθημερινά. Σε κάθε περίπτωση, στη σηµερινή αποπνικτική ατµόσφαιρα της χυδαιότητας, της αδικίας, της βίας και του συβαριτισµού, έχω τη γνώµη ότι θα ήταν χρήσιµο να ρίξουμε (όλοι μας ) λίγο φως µέσα µας και γύρω µας µε το φανάρι του Διογένη, δηλαδή µε τη φιλοσοφία του, µ’ άλλα λόγια να µελετήσουµε και αν ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΜΕ, την σκοπίμως ξεχασµένη και επιπόλαια παρεξηγηµένη Κυνική Φιλοσοφία.
Ο Κυνισµός, ...σαν φιλοσοφία, γεννήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα, βασικά από αντίδραση προς τον παραλογισµό του κατεστηµένου. Οι Κυνικοί φιλόσοφοι κατηγορήθηκαν ότι αποστρέφονταν προκλητικά τον πολιτισµό της εποχής τους. H αλήθεια, όµως, είναι ότι δεν αποστρέφονταν τον πολιτισµό καθεαυτό αλλά είχαν αντίρρηση προς τις παρενέργειές του. Ο Κυνικός φιλόσοφος έβλεπε την κοινωνία περίπου σαν ένα τεράστιο τρελοκομείο, ή θέατρο, όπου καθηµερινά δίνονταν ανόητες παραστάσεις που δε σήµαιναν τίποτα και δεν πετύχαιναν κανένα στόχο, αλλά απλά προκαλούσαν περισσότερη σύγχυση και ζαλάδα στους ανθρώπους.
Αντιστεκόµενος σθεναρά σ’ αυτού του είδους τον πολιτισµό” της κυριαρχίας των παράλογων πάνω στους συνετούς και των ισχυρών πάνω στους αδύνατους, ο Διογένης ύψωσε τη φωνή του στον Αλέξανδρο, λέγοντάς του, “Μη µου κρύβεις τον ήλιο”! Η αλληγορική ή και κυριολεκτική, αυτή φράση του Κυνικού Διογένη, µας αφορά και σήµερα. Είναι πολλοί εκείνοι που µας κλέβουν το χαµόγελο και µας κρύβουν τον “ήλιο”… Είναι πολλοί οι εξουσιαστές που κινούνται µηχανικά κυνηγώντας τις κενές αυταπάτες του πλούτου, της δύναµης και της φήµης, συντρίβοντας ανελέητα όσους σταθούν εµπόδιο στο δρόµο τους.
“Μη µας κρύβετε τον ήλιο”, βοούν, ψιθυριστά ή φωναχτά, όσοι καταφέρνουν, µέσα στη γενική έκπτωση αρχών και αξιών της σηµερινής κουλτούρας της κατανάλωσης, και παρά τις θολές και διαστρεβλωµένες εικόνες της πραγµατικότητας, να διατηρούν ίχνη κοινής λογικής και καθαρής συνείδησης, ελπίζοντας ακόµη σε κάτι καλύτερο. Στη θλιβερή εικόνα της αρχαίας κοινωνίας οι Κυνικοί φιλόσοφοι είχαν αντιδράσει δυναµικά , ίσως κάποιοι απ’ αυτούς, ενίοτε, και µε ακραίο τρόπο, σε µια απεγνωσµένη προσπάθεια να κλονίσουν τα βάθρα εκείνων που τους έκρυβαν τον “ήλιο”.
Επαναστάτησαν ειρηνικά εναντίoν των κακών συνεπειών του πολιτισµού της εποχής των, και µας στέλνουν ένα ηχηρό διαχρονικό µήνυµα να προσπαθήσουµε να κάνουµε κι εµείς το ίδιο σήµερα. Θα βρεθούν κάποτε κάποιοι ανάµεσά µας, έστω και λίγοι, ν’ απαιτήσουν σθεναρά απ’ όλους εκείνους που µας κρύβουν τον ήλιο της ελπίδας να κάνουν στην άκρη, µπας και ξηµερώσουν πιο φωτεινές µέρες για όλους µας; Αυτό είναι το ζητούµενο – “ίσως µόνο για τους ροµαντικούς και τους αιθεροβάµονες”, θ’ αντιτείνουν οι ρεαλιστές και οι απαισιόδοξοι…
κι αυτό όχι γιατί οι άνθρωποι είναι σήµερα χειρότεροι απ’ ότι ήταν τον 4ο και 3ο αιώνα π.κ.ε. αλλά διότι στη εποχή µας – εποχή της αστραπιαίας µετάδοσης των κακών ειδήσεων µέσω των ηλεκτρονικών Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης – η συνειδητοποίηση της επιτακτικής ανάγκης ύπαρξης Ανθρώπων σε κάθε τοµέα της δηµόσιας και ιδιωτικής ζωής είναι σχεδόν καθολική.
Άνθρωπον ζητούµε απεγνωσμένα στην εθνική και διεθνή πολιτική σκηνή που να βάλει κάποια τάξη στην αταξία και στην σύγχυση, που επικρατεί παντού και ζητούµε Άνθρωπον στη Δηµόσια Διοίκηση, στον τοµέα της Υγείας, στην Παιδεία – εκεί κατ’ εξοχήν – στη µικρή κοινωνία που ζούµε, στην πολυκατοικία µας, στην παρέα µας και µέσα στην ίδια την οικογένεια, τη µικρογραφία της κοινωνίας.
Σαν το Διογένη όλοι εµείς οι “Άνθρωποι”, κρατώντας το δικό µας φανάρι, ψάχνουµε για Άνθρωπο µε όλη τη σηµασία της λέξης – Άνθρωπο µε ανθρωπιά, µε κοινό νου, µε χαρακτήρα, µε ηθικές αρχές και αξίες, µε υψηλούς στόχους και ιδανικά, µε αυτοσεβασµό και φιλότιµο. Το θλιβερό, βέβαια, είναι ότι οι περισσότεροι από µας ( ευτυχώς όχι όλοι ) δε µπήκαµε ποτέ στον κόπο να ψάξουµε πρώτα για τον Άνθρωπο µέσα µας, άλλα έχουμε αφήσει ανεξέλεγκτο το κοινό ανθρωπάκι και καταδυναστεύει την ζωή μας.
Ο Κυνισµός, ...σαν φιλοσοφία, γεννήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα, βασικά από αντίδραση προς τον παραλογισµό του κατεστηµένου. Οι Κυνικοί φιλόσοφοι κατηγορήθηκαν ότι αποστρέφονταν προκλητικά τον πολιτισµό της εποχής τους. H αλήθεια, όµως, είναι ότι δεν αποστρέφονταν τον πολιτισµό καθεαυτό αλλά είχαν αντίρρηση προς τις παρενέργειές του. Ο Κυνικός φιλόσοφος έβλεπε την κοινωνία περίπου σαν ένα τεράστιο τρελοκομείο, ή θέατρο, όπου καθηµερινά δίνονταν ανόητες παραστάσεις που δε σήµαιναν τίποτα και δεν πετύχαιναν κανένα στόχο, αλλά απλά προκαλούσαν περισσότερη σύγχυση και ζαλάδα στους ανθρώπους.
Αντιστεκόµενος σθεναρά σ’ αυτού του είδους τον πολιτισµό” της κυριαρχίας των παράλογων πάνω στους συνετούς και των ισχυρών πάνω στους αδύνατους, ο Διογένης ύψωσε τη φωνή του στον Αλέξανδρο, λέγοντάς του, “Μη µου κρύβεις τον ήλιο”! Η αλληγορική ή και κυριολεκτική, αυτή φράση του Κυνικού Διογένη, µας αφορά και σήµερα. Είναι πολλοί εκείνοι που µας κλέβουν το χαµόγελο και µας κρύβουν τον “ήλιο”… Είναι πολλοί οι εξουσιαστές που κινούνται µηχανικά κυνηγώντας τις κενές αυταπάτες του πλούτου, της δύναµης και της φήµης, συντρίβοντας ανελέητα όσους σταθούν εµπόδιο στο δρόµο τους.
“Μη µας κρύβετε τον ήλιο”, βοούν, ψιθυριστά ή φωναχτά, όσοι καταφέρνουν, µέσα στη γενική έκπτωση αρχών και αξιών της σηµερινής κουλτούρας της κατανάλωσης, και παρά τις θολές και διαστρεβλωµένες εικόνες της πραγµατικότητας, να διατηρούν ίχνη κοινής λογικής και καθαρής συνείδησης, ελπίζοντας ακόµη σε κάτι καλύτερο. Στη θλιβερή εικόνα της αρχαίας κοινωνίας οι Κυνικοί φιλόσοφοι είχαν αντιδράσει δυναµικά , ίσως κάποιοι απ’ αυτούς, ενίοτε, και µε ακραίο τρόπο, σε µια απεγνωσµένη προσπάθεια να κλονίσουν τα βάθρα εκείνων που τους έκρυβαν τον “ήλιο”.
Επαναστάτησαν ειρηνικά εναντίoν των κακών συνεπειών του πολιτισµού της εποχής των, και µας στέλνουν ένα ηχηρό διαχρονικό µήνυµα να προσπαθήσουµε να κάνουµε κι εµείς το ίδιο σήµερα. Θα βρεθούν κάποτε κάποιοι ανάµεσά µας, έστω και λίγοι, ν’ απαιτήσουν σθεναρά απ’ όλους εκείνους που µας κρύβουν τον ήλιο της ελπίδας να κάνουν στην άκρη, µπας και ξηµερώσουν πιο φωτεινές µέρες για όλους µας; Αυτό είναι το ζητούµενο – “ίσως µόνο για τους ροµαντικούς και τους αιθεροβάµονες”, θ’ αντιτείνουν οι ρεαλιστές και οι απαισιόδοξοι…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.